DE HEER KEERT TERUG

SPOKEN.

“Realizeert u zich wel dat in dit kasteel een spook huist, ” geeft Baron Henri de Villenfagne de Vogelsanck langs zijn neus weg als antwoord op een volgens hem impertinente vraag (over zijn personeelsbestand). “Ik mag dan wel half doof zijn, maar ik hoor hem steeds bewegen bij naderend onheil. Het is uw beroep om kritisch te zijn, mijnheer. Maar ik raad u aan om niet met spoken te lachen. “

Het spook in kwestie zou een arme drommel zijn die ooit wegens zijn wandaden in de vergeetput was beland. (Dezelfde vergeetput waarin volgens de dorpsmyte ook ooit een jeugdig appeldiefje zou zijn verkommerd.)

In de twaalfde eeuw huisde in kasteel Vogelsanck de graaf van Loon. Hij heerste wettelijk, administratief, militair en (vandaar de vergeetputten in het kasteel) gerechtelijk na een tijd over het gebied Zolder, Houthalen, Heusden, Zonhoven, Helchteren en delen van Hasselt en Peer. Het kasteel en de titel Heer van Vogelsanck gingen via militaire veroveringen en verkopen over van familie naar familie. Na een hevige strijd viel het graafschap Loon (dus het domein Vogelsanck) in de veertiende eeuw onder het gezag van het prinsbisdom Luik (grofweg de provincies Luik en Limburg), onderdeel van het Heilig Roomse Rijk (Duitsland).

Uiteindelijk kwam het domein terecht bij prins Emmanuel van Nassau-Siegen, die kinderloos stierf in Brussel. Zijn neef Jan Willem de Souza e Pacheco verkocht in 1740 het hele Vogelsanckse hebben en houden (voor, omgerekend naar aktuele maatstaven, 200 miljoen frank) aan Gilles Lambert de Villenfagne, burgemeester van Luik en afstammeling van een familie met sporen in het vijftiende-eeuwse Dinant en Veurne.

Gilles’ neef Jean Ignace de Villenfagne erfde het domein in 1756. Hij was een vertrouweling van keizer Jozef II, die hem de erfelijke titel baron van het Heilig Roomse Rijk der Duitse Natie verleende.

Jean Ignaces zonen zijn de stamvaders van de vier takken van de uitgebreide familie. Noël Hilarion bekleedde topfunkties (onder meer burgemeester van Luik) onder het bewind van Willem I. De familie de Villenfagne hield zich (in tegenstelling tot de Limburgse buurman de Theux de Meylandt) trouwens afzijdig toen in het huidige België een separatistische revolte ontstond tegen Noord-Nederland. De Belgisch-Nederlandse onderhandelingen over de verdeling van Luxemburg en Limburg (1839) vonden niet toevallig plaats op het (neutrale ?) kasteel Vogelsanck.

Noël Hilarion is de stamvader van de (bijna uitgestorven) tak de Villenfagne d’Ingihoul. Zijn broer Leopold Albert stichtte in Sorinnes (Dinant) de nog bloeiende tak de Villenfagne de Sorinnes. Jean Dieudonné was één van de (twintig) andere telgen van Jean Ignace de Villenfagne. Hij is de stamvader van de tak de Villenfagne de Loën, die we terugvinden in België en Canada.

Louis Ignace (1716-1789) erfde de Limburgse heerlijkheid. Hij draagt als eerste de titel baron de Villenfagne de Vogelsanck en het Heilig Roomse Rijk.

De titel ging over naar zijn zoon Louis Ignace II (1768-1847), één van de leiders van de Boerenkrijg. Hij werd opgevolgd door zijn zoon Jules (1827-1904), die in 1871 burgemeester van Zolder werd en dat bleef tot aan zijn dood. Baron Jules was getrouwd met de Ierse Camille Preston of the Lords of Gormanston, die het kasteel Vogelsanck en het park verbouwde in de Tudor-stijl.

Het echtpaar stierf kinderloos. Jules duidde, zoals de traditie het wil, zijn neef Léon (1861-1930) aan als opvolger.

Baron Léon was onder meer burgemeester van Zolder. Zijn flamboyante dochter Hélène (1887-1966) nam (zie hoofdverhaal) een prominente plaats in in de Zolderse geschiedenis. Haar broer Jean de Villenfagne (1888-1976) was op de oorlogsperiode na burgervader van het dorp van 1930 tot 1947.

In 1953 nam zijn zoon Henri (1916) het roer van Zolder voor twaalf jaar over. “Zijn belangrijkste verwezenlijking is de aanleg van het Autocircuit van Zolder, ” aldus Marcel Dumon van de Toeristische Dienst. “Hij maakte van ons dorp een toeristische wereldattraktie. “

De door de Anhyp-affaire geteisterde baron Claude (1942) is de volgende “Heer van Vogelsanck”. Zijn vader : “Het staat vast dat mijn oudste zoon na mijn dood naar Zolder terugkeert. “

HET KASTEEL VOGELSANCK Thuishaven van een lokale Zolderse dynastie.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content