De graal van de klinische proeven

Tools4Patient, een start-up uit Mont-Saint-Guibert, heeft een technologie ontwikkeld om het placebo-effect te voorspellen. Die wereldprimeur kan de duur en de kosten van klinische proeven aanzienlijk verminderen.

“U bent op zoek naar de graal!” Die reactie kreeg Dominique Demolle, de CEO en oprichter van Tools4Patient vaak wanneer ze sprak over haar idee om een model te ontwikkelen dat het placebo-effect zou voorspellen. Op die manier wilde ze de kosten en de duur van de klinische tests voor een kandidaat-geneesmiddel verminderen. Ze liet zich niet ontmoedigen en ging aan de slag, met de steun van enkele collega’s uit de farmaceutische wereld en het Waals Gewest. “Na zeven jaar onderzoek zijn we bijna zover”, zegt ze. “We kunnen de variabiliteit van een studie door het placebo-effect met 30 procent verminderen. Dat is een unieke vooruitgang.”

Sneller en goedkoper

De innovatie kreeg de naam Placebell. Ze werkt in twee fasen. Met een vragenlijst wordt de psychologische persoonlijkheid van de patiënt in kaart gebracht. Daarna worden zijn antwoorden geïntegreerd in een softwareprogramma, waarvan de algoritmen de placeboscore van de patiënt berekenen.

Elke mens ontwikkelt, afhankelijk van zijn persoonlijkheid en zijn omgeving, een zekere vatbaarheid voor het placebo-effect. Dankzij het model van Tools4Patient wordt dat een variabele waarmee bij de analyse van klinische resultaten op dezelfde manier rekening kan worden gehouden als met het gewicht, de lengte of de leeftijd van de testpersoon. “Zo kunnen we heel nauwkeurig het reële effect van een geneesmiddel inschatten, doordat we de impact van het placebo-effect verminderen”, zegt Dominique Demolle. “Het is een hulpmiddel voor de interpretatie van gegevens. Het uiteindelijke doel is de omvang van klinische proeven te helpen verminderen. Een nieuw geneesmiddel op de markt brengen zou dan sneller gaan en minder kosten.”

Een Amerikaans onderzoek naar artrose toonde het voorspellende vermogen van Placebell aan. Andere therapeutische gebieden ¬ zoals parkinson, oogheelkunde, immunologie en psychiatrie ¬ worden onderzocht. Dat is nog niet alles: Tool4Patient ontwikkelt ook voorspellende instrumenten voor andere factoren die een invloed kunnen hebben op de interpretatie van klinische studies, zoals de locatie, het type zorg dat het medische team verleent en de economische situatie van de patiënt.

“We hebben een intuïtief begrip van de invloed van die parameters”, legt Dominique Demolle uit. “Onze missie is die intuïtie te digitaliseren, om klinische studies te optimaliseren.” Het bedrijf werkt ook aan een instrument dat de impact van de coronapandemie op klinische proeven meet. Dat zal COV-IQ heten.

Hoger schakelen

Tool4Patient heeft twintig mensen in dienst. In 2018 stapten Sambrinvest en Innovation Fund in het kapitaal. Het bedrijf zal de komende maanden een versnelling hoger schakelen. Er komt een kapitaalronde, waarmee het zijn commerciële ontwikkeling wil financieren en een dochteronderneming in de Verenigde Staten wil oprichten. Daar haalt Tool4Patient 90 procent van zijn omzet.

“We willen er een echte scale-up van maken”, zegt Edith Coune, de secretaris-generaal van Innovation Fund. “Wij zijn ervan overtuigd dat Tool4Patient een kampioen in het modelleren van klinische studies kan worden.”