‘De dikke Van Dale’ is vernieuwd (én verbeterd)

De nieuwe, veertiende editie van ‘Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal’ (zeg maar ‘De dikke Van Dale’) is een mijlpaal met vier markante verbeteringen.

Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal. Van Dale, 4644 blz. + cd-rom, 179 euro.

Er klinken steeds meer woorden, maar er wordt steeds minder mee gezegd. Dat citaat, gezegend met de kracht van de eenvoud, stamt van Gerrit Komrij. We plukten het uit de nieuwe, veertiende editie van het Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal (voor de vrienden – en de vijanden: De dikke Van Dale). Daar klinken echt wel steeds meer woorden: 9163 nieuwe trefwoorden prijken er (al is er ook een aantal geruisloos verdwenen, maar dat is altijd al de tol van de evolutie geweest). En er wordt zelfs méér mee gezegd. De veertiende editie is immers vrij grondig vernieuwd – en laten we het maar toegeven: de verbeteringen halen het ruimschoots op de (zeer) weinige uitglijders. Eerste drastische verbetering: de etymologische informatie is gedrukt in aventurijnblauw, zodat ze – eindelijk – niet meer als stoorzender optreedt. Door de kleurendruk staat er nu een duidelijke muur tussen de herkomst en de hedendaagse betekenis. De tweede stap vooruit is minder indrukwekkend, maar best prettig (en handig voor wie extra citaten sprokkelt): er staan nu ook allusies, zeg maar woorden en uitdrukkingen die ontleend zijn aan cultuurverschijnselen als popmuziek, tv-programma’s, kunst, boeken en films. U vindt nu dus ook woorden als een arafatsjaal, harrypotterbril en monalisaglimlach in Van Dale. Ook het verdriet van doemt op, naar de roman Het verdriet van België van Hugo Claus.

Ongetwijfeld valt de derde verbetering het sterkst op: de cd-rom moet niet langer apart gekocht worden, hij wordt meteen als vierde luik bij het driedelige woordenboek geleverd. U vindt er niet alleen het complete woordenboek, maar ook interessant bonusmateriaal. Zo worden er vooral veel extra samenstellingen vermeld, waardoor woorden als lifestylemagazine en spelersmakelaar alsnog het woordenboek halen. Ook woorden die verwarbaar zijn, kunnen opgespoord worden. Denk maar aan dubbelgangers als bied-biet-beat of coup-coupe-coupé. Dan hebben we het nog niet gehad over de werkwoordvervoegingen én over de allereerste editie van Van Dale uit 1864, die integraal op de cd-rom staat.

Vierde opmerkelijke verbetering: de spelling is nu volledig conform de nieuwe officiële richtlijnen van de Nederlandse Taalunie. Jawel, vanaf augustus 2006 moeten de administratie en het onderwijs in Nederland en Vlaanderen alweer nieuwe regels volgen. Mondjesmaat passen de media zich al aan (Trends in januari 2006). We bestuderen alvast het nieuwe Groene boekje en de Prisma spellinggids (zie kader).

Luc De Decker

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content