DE DIGITALE STEDENGORDEL.

Telematika. De, inmiddels overleden, Franse historicus Fernand Braudel introduceerde in ’86 het begrip “stedengordel” : la dorsale économique de l’Europe. Een keten van bloeiende steden die kronkelde van de Noorditaliaanse handelspolen Genua, Milaan, Firenze en Venetië, naar de Zuidduitse bastions Augsburg, Straatsburg of Keulen, tot aan de stadspoorten van Brugge, Antwerpen, Amsterdam, Hamburg en Londen. Z’n tijdsfocus : 14de tot 18de eeuw.

Het begrip wordt nu aktueler dan ooit. In Nederland hartje Amsterdam startte vorig jaar het projekt De Digitale Stad (DDS) op, een intussen razendpopulair, lokaal knooppunt voor pc-gebruikers. DDS is vandaag de snelst groeiende “stad” boven de Moerdijk, met na 3 maanden al meer dan 10.000 “inwoners”.

DDS is een zeer toegankelijk, gebruiksvriendelijk en betaalbaar netwerk : via forumzaaltjes wordt er verhit gedebatteerd, in de kiosk hangen kranten en tijdschriften, in de digitale cafés kan worden gekeuveld, er is een kantoorwijk en het stadhuis of de biblioteek stelt de nodige informatiebronnen ter beschikking. DDS is (grotendeels) gefinancierd door het ministerie van Ekonomische Zaken : totnogtoe pakweg 4 miljoen frank een habbekrats.

Digitale steden lijken op weg om dé ontmoetingspolen van de 21ste eeuw te worden. Onderzoek wees uit dat het publiek via de on line-informatienetwerken vooral uitkijkt naar deelname aan verkiezingen of opiniepeilingen, (overheids)informatie en leermogelijkheden op afstand. Technopolissen van dit type dempen de spreekwoordelijke kloof tussen burger en politiek en brengen jongeren en bejaarden, passieven en aktieven met één muisklik of klaviertoets dichter bij elkaar.

De Digitale Stad is een trend die perfekt aansluit bij de toenemende bewegingsvrijheid van de steden.

In die kontekst is het geen toeval dat doorgewinterde politici als Louis Tobback, Norbert De Batselier, Frank Vandenbroucke of Hugo Schiltz heimwee koesteren naar het burgemeesterspluche. Lokale demokratie is “in”. Burgers willen participeren, hun gevoelens luchten ook de verkrampte verrechtsing in Antwerpen, Mechelen, Gent of Brussel kan in die zin geïnterpreteerd worden.

DDS-Amsterdam houdt heuse verkiezingen. Er zag een Digitale Burgerbeweging het daglicht, die ijvert voor een hoog demokratisch gehalte op het net : briefgeheim via encryptie, seksuele intimidatie (jawel !) langs de modem, sluikreklame of privacy zijn de hete hangijzers. Het initiatief vond reeds navolging in Rotterdam, dat nu via teletekst-pagina’s boodschappen op de kabel verspreidt. In Brussel opende het bedrijf INFOboard Telematics een interaktieve, elektronische dienst. De naam : Brussels Eurocapital.

Is het gedurfd te veronderstellen dat de tijdsgeest rijp is voor een heruitgave van de ditmaal “digitale” Europese stedengordel ? Wanneer sluiten Brugge, Antwerpen, Gent en Kortrijk zich aan bij het Amsterdamse voorbeeld ? Een regionale stedengordel van dit formaat zou het Telenet-Vlaanderen-projekt de gedroomde ruggegraat bieden.

PDP