De comeback van de advoccountants

Ooit sprak de balie de banvloek uit over associaties van advocaten en consultants. Maar de Nederlandse advoccountants van Holland Van Gijzen openen een nieuw kantoor in Diegem. De goedkeuring van de Brusselse balie ontlokt gemor in de rest van Vlaanderen.

Sinds kort vormen de consultants en bedrijfsrevisoren van Ernst & Young België weer een alliantie met een advocatenkantoor. Het Nederlandse Holland Van Gijzen Advocaten & Notarissen, dat al nauw samenwerkt met E&Y Belastingadviseurs Nederland, opent een vestiging in Diegem. De HVG-advocaten werden in januari discreet ingeschreven aan de Brusselse balie. “Dit is een start”, voorspelt de Nederbelg Dick Weiffenbach, die het kantoor leidt. “Enkel de balie van Brussel gaf haar fiat voor de multidisciplinaire kostengroepering. Als de balies van de andere arrondissementen dat ook doen, zullen we regionale kantoren openen. Antwerpen is een prioriteit, maar ik heb begrepen dat een en ander nog wat gevoelig ligt.”

Verbod op advoccountants

Dat is een understatement. Begin deze eeuw maakten de advoccountants vooral in Vlaanderen furore. Lontings & Partners werkte samen met KPMG, Ernst & Young met Peeters Advocaten. Bogaert & Vandemeulebroeke werd als Lawfort gekoppeld aan PricewaterhouseCoopers. De Enron-affaire en het uiteenspatten van Andersen – waarmee Caesteckers & Partners (nu DLA Piper) samenwerkte – was voor de balies een welgekomen aanleiding om de multidisciplinaire praktijken (MDP) te verbieden. Cassatie vernietigde het reglement, maar ondertussen waren de meeste MDP’s (met uitzondering van Laga) van de kaart verdwenen.

Weiffenbach: “Na het debacle van Enron schrok iedereen zich rot. Het bestaansrecht van de MDP leek verdwenen. Maar ik bleef geloven in het gouden concept. Daarom bouwden we ons kantoor in de luwte en in samenspraak met de Nederlandse balie verder uit. Nu willen we hetzelfde doen in België.”

Philippe De Jaegere (De Jaegere, De- smet & Vandenbogaerde), die zich in de Orde van Vlaamse balies bezighoudt met deontologische dossiers, wist tot we hem contacteerden niets van de komst van HVG. Echter: “Er zijn in de beroepsgroep MDP-voorstanders en er zijn mensen die pleiten voor de zuivere advocatuur. We trachten in de Orde een nieuwe regeling voor MDP uit te werken. In afwachting daarvan voert Brussel een eigen beleid. De hoofdstad wordt zo de uitvalsbasis voor MDP-kantoren. Tot spijt van wie het benijdt.”

Steven De Keyser is een ervaringsdeskundige als gewezen managing partner van DLA. Binnenkort richt hij een consultancypraktijk voor advocaten op. “Het businessmodel van de MDP is nog altijd waardevol. Sommige ondernemingen wensen immers een gecombineerd advies op juridisch, fiscaal, financieel en strategisch vlak. Dat de balie nu terugkomt op haar verbod, is wellicht een gevolg van het feit dat MDP’s zoals Laga gewoon goed werk leveren. Ze zijn niet meer de rode lap op een stier. Afwachten of de rest volgt.”

“De Big Five en hun advocaten waren bij de start te agressief”, erkent de HVG-advocaat Philippe Ernst, ex-vennoot bij Laga en tot voor kort legal manager van Deloitte. “Ze leefden bijgevolg op voet van oorlog met de traditionele advocatuur.”

Volgens Weiffenbach was dat naïef. “Er was geen uitgewerkt businessmodel. Toegegeven: als kritiek op de Big Four kan dat tellen. We wilden de juridische markt ook veroveren door de overname van hele delen uit gevestigde advocatenkantoren. Die kwamen dan terecht in een voor hen vreemde wereld, waar ze zich nooit thuis voelden. E&Y heeft geleerd uit die fouten. De meeste van onze 22 vennoten zijn intern gegroeid.”

HVG België telt 15 advocaten, meestal ex-medewerkers van E&Y. De dossiers zijn volledig gescheiden. Advocaten wisselen geen vertrouwelijke gegevens uit met consultants. Bij een mogelijk belangenconflict met E&Y, wordt de relatie beëindigd. Enkel de kosten worden gedeeld, niet de inkomsten. Er is ook een gescheiden factuur.

Professor Ernst (UA, HUB), gespecialiseerd in het onderwerp ‘belangenconflicten’: “Vandaag zullen we, meer dan vroeger, elke schijn van afhankelijkheid van de consultants vermijden. Zo kunnen we cliënten weigeren waar E&Y revisor is.”

“HVG staat op zijn eigenheid”, aldus Weiffenbach. “We zijn geen aanhangsel van de consultants. Slechts als gerenommeerd kantoor kunnen we de beste juristen werven.”

Waarom wilden die gewezen E&Y-medewerkers per se die toga? Hun werk speelt zich toch voor 95 procent af buiten de rechtbank. “Klopt”, erkent Lieven Bultinck, een HVG-advocaat, die in 2001 overstapte van Liedekerke naar E&Y. “Het is de perceptie. Klanten beschouwen de titel als een plus. Hij opent deuren. En jonge mensen willen nu eenmaal advocaat worden. Elke jurist weet dat dit irrationeel is, maar het is de realiteit.”

Weiffenbach: “Jonge juristen vinden het minder aantrekkelijk om onderaannemingswerk te verrichten voor fiscalisten. Als E&Y Legal dus juridisch topadvies wil verlenen aan een topcliënteel, moet het zich omvormen tot een advocatenkantoor. Het was de enige manier om te groeien. Nog iets dat we hebben geleerd uit onze fouten. Deze keer willen we vooral organisch groeien met een duidelijke visie voor ogen. Advocaten aantrekken met veel geld in de hoop hun cliënten mee over te nemen, lukt niet.”

De strategie had in Nederland al succes. Het zakenblad Incompany, dat de zakelijke dienstverleners onder de loep houdt, selecteerde HVG als het op een na beste advocatenkantoor, nipt na Baker & McKenzie. De zeven kantoren van HVG in Nederland, Londen en New York tellen 150 advocaten en notarissen en 130 niet-juristen. Het heeft tien jaar na zijn oprichting een omzet van 45 miljoen, meer dan de helft hiervan buiten het E&Y-netwerk.

Beter dan alle andere

HVG streeft dezelfde kwaliteit na als Clifford Chance, Linklaters of Allen & Overy, beweert Weiffenbach. “Meer nog: Als advocatenkantoor plus doen we het zelfs beter bij het aanleveren van juridische oplossingen. We leggen de lat hoog.”

HVG wil in drie jaar in België uitgroeien tot fullservicekantoor van 45 advocaten en een omzet van plusminus 10 miljoen. “We streven het niveau na van de topkantoren”, zegt ook Bultinck. “Zonder te vervallen in de hoge erelonen, waarmee die zichzelf vandaag uit de markt concurreren.”

Trends vernam in Nederland dat een partner van HVG tot maximum 400 euro per uur vraagt, zo’n 300 minder dan de duurste confraters. In België schatten we het maximum op 300 euro, maar om deontologische redenen wordt dit niet bevestigd.

De Keyser, die als consultant in spe de wereld afreist: “Net in deze tijden van crisis zijn de erelonen van de advocaten een issue, waarover alle grote kantoren zich buigen. Het huidige niveau wordt onhoudbaar.” Weiffenbach: “Cliënten bekijken veel minder de naam van het kantoor op de kaft, dan de kwaliteit van de documenten die erin zitten. De crisis maakt het ons dus wat makkelijker om ons in België te presenteren als een waardig alternatief.”

opinie. Een contradictio in terminis, blz. 51

Door Hans Brockmans / foto Pat Verbruggen

De hoofdstad wordt zo de uitvalsbasis voor MDP-kantoren. Tot spijt van wie het benijdt.