De beste zakensteden van België

Laurenz Verledens vastgoedexpert bij Trends

In opdracht van Trends gaat het handelsinformatiebureau D&B jaarlijks op zoek naar de beste zakenstad van het land. Na drie opeenvolgende jaren met een West-Vlaamse laureaat is de titel dit jaar voor een Oost-Vlaamse gemeente: Oudenaarde. Toch blijft het West-Vlaamse overwicht in de rangschikking opvallend.

In welke gemeente zitten de gezondste bedrijven? Waar is het goed zakendoen? Kortom, wat is de beste zakengemeente van het land? Drie jaar na elkaar kwamen we in West-Vlaanderen terecht: in 2000 in Izegem, in 2001 in Veurne en vorig jaar in Ardooie. In de rangschikking die het handelsinformatiebureau Dun & Bradstreet (D&B) dit jaar, aan de hand van balans- en resultaatgegevens van 160.000 bedrijven opmaakte, prijkt het Oost-Vlaamse Oudenaarde (28.000 inwoners) op de eerste plaats.

Een wissel van de wacht? Of is het veeleer een Oost-Vlaamse toevalstreffer? Op basis van de totale rangschikking zijn we eerder geneigd om de laatste stelling te geloven. De West-Vlaamse gemeenten Ledegem en Ingelmunster vervolledigen immers het podium. En met zeven gemeenten in de toptien scoort West-Vlaanderen even goed als vorig jaar. In de toptwintig komen we daarentegen nog slechts één andere Oost-Vlaamse gemeente tegen: Buggenhout.

De West-Vlaamse mentaliteit van Oudenaarde

Burgemeester MarnicDeMeulemeester ( VLD) had de eerste plaats dan wel niet verwacht, toch zegt hij niet helemaal verrast te zijn. En nog minder nadat we hem vertellen dat zijn stad de eerste plaats in de D&B-studie vooral te danken heeft aan een goede score op het vlak van het aantal nieuw opgerichte bedrijven – een nieuw criterium dat een indicatie geeft van de ondernemersmentaliteit en het bedrijfsklimaat in de stad of gemeente.

“We hebben een belangrijk starterscentrum, wat uiteraard nieuwe ondernemers aantrekt,” stipt De Meulemeester aan. “En Oudenaarde leunt in vele opzichten sterk aan bij West-Vlaanderen. Die West-Vlaamse ondernemersmentaliteit vind je hier ook terug. We hebben de jongste jaren behoorlijk wat nieuwe bedrijfsactiviteit kunnen aantrekken. En ook nu ervaren we nog veel interesse van bedrijven voor een vestiging in onze stad.”

Oudenaarde heeft daarbij het geluk dat het nog indu- striegrond heeft. Onlangs nog werd een nieuw industrieterrein (Hoge Bunders) opgeleverd en de ontwikkeling van het volgende (De Coupure) zit in de administratieve eindfase. “Dan krijgen we er opnieuw 40 hectare industriezone bij,” zegt schepen van Economie PeterSimoens (VLD). “De interesse is groot. We hebben nu al een wachtlijst van bedrijven die zich daar willen vestigen.” De interessante ligging van Oudenaarde zal daar wel niet vreemd aan zijn: de belangrijke industrieterreinen liggen pal naast de N60, die voor een vlotte verbinding zorgt met de E17 en de E40. Als Scheldegemeente is er ook een omsluiting via het water.

De burgemeester meent dat de goede score van zijn stad ook gedeeltelijk te verklaren valt door de grote verscheiden- heid in de bedrijven: “We zijn niet afhankelijk van één sector of één industriële activiteit. We hebben een mooie mix van kleine en grote bedrijven, van moderne en meer traditionele bedrijven.”

Reiskofferfabrikant Samsonite is wellicht het bekendste bedrijf op Oudenaards grondgebied, het heeft er zijn hoofdkwartier voor Europa en Azië. Het is met bijna 1000 werknemers ook de belangrijkste werkgever in de gemeente. LucVanNevel, de Belgische chief executive officer, hecht veel belang aan de vestiging in Oudenaarde. “Het is nog wijlen André Vlerick die ervoor gezorgd heeft dat Samsonite zich hier vestigde,” vertelt hij. “We hebben hier vandaag zowel belangrijke productie- als distributieactiviteiten. Voor dat laatste is een goede ligging uiteraard zeer belangrijk. Met het kruispunt van de E40 en de E17 naast de deur is Oudenaarde perfect gelegen. We hebben hier ook een niet zo evident gebouw neergepoot en ik moet zeggen dat we bij zulke moeilijke dossiers altijd hebben kunnen rekenen op de steun van de gemeente.”

Tussen bier en textiel

Velen associëren Oudenaarde ook met Santens. De producent van badkamertextiel heeft niet alleen zijn roots in de gemeente, het is er vandaag nog steeds prominent aanwezig met twee vestigingen ( Santens en Sancolux). Textiel is trouwens lang de economische sector bij uitstek geweest van de gemeente. In de dertiende eeuw was Oudenaarde al een belangrijk centrum van de lakennijverheid. Van de vijftiende tot de zeventiende eeuw gold Oudenaarde als één van de voornaamste Europese wandtapijtencentra. Oudenaardse wandtapijten waren een geliefd luxeproduct. Ook nu nog wordt het Oost-Vlaamse Oudenaarde gerekend tot het uiteinde van het West-Vlaamse textielbekken. Maar de textielactiviteit is er ondertussen wel behoorlijk geslonken. Naast Santens is Domo nog een bekende naam, maar Gevaco, een oude glorie uit de streek, werd meegesleurd in het pijnlijke faillissement van moederbedrijf Sofitex.

Nog meer Oudenaardse ambachtelijke traditie vinden we bij de vier brouwerijen in de stad: Roman, Liefmans, Felix en Knudde. Maar ook hier geldt dat er van het roemrijke verleden niet echt veel overblijft: alleen brouwerij Roman (met Romy-pils) heeft nog een belangrijke productie-eenheid op Oudenaards grondgebied.

Volgens de burgemeester doet niet alleen de industrie het goed, Oudenaarde heeft zich ook ontpopt tot een aantrekkelijke winkelstad. “De heraanleg van de markt heeft voor een sterke impuls gezorgd,” stelt hij. “In de omringende straten zijn er veel renovaties gebeurd en zijn er ook heel wat winkels bijgekomen.

Het verzorgingsgebied van onze winkelstad is daardoor aanzienlijk uitgebreid. We trekken mensen uit de omgeving van Waregem en zelfs Kortrijk aan.” Met het nieuwe CentrumRondevanVlaanderen, het prachtige laatgotische stadhuis en het wandtapijtenmuseum heeft Oudenaarde overigens ook aardige toeristische troeven.

Hoe groter, hoe slechter?

Oost-Vlaanderen mag dan al de winnende stad in de rangen hebben, in de totale rangschikking doet de provincie het eerder matig. Met zes gemeenten in de top-50 laat het onder de Vlaamse provincies alleen Antwerpen achter zich. Vlaams-Brabant (zeven gemeenten in de top-50) en Limburg (acht gemeenten in de top-50) doen het net iets beter. Met 25 gemeenten in de top-50 is het overwicht van West-Vlaanderen alweer overweldigend. Maar bij de vorig editie merkte professor Wim Vanhaverbeke ( Limburgs Universitair Centrum) al op dat West-Vlaanderen betitelen als dé zakenregio van het land te veralgemenend is. Hij stelde vast dat de puik presterende gemeenten allemaal in het zuiden en het midden van West-Vlaanderen liggen. Dit jaar is het niet anders. De zeven West-Vlaamse gemeenten uit de toptien liggen alle in de ruit Kortrijk-Ieper-Roeselare-Waregem.

Wallonië en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest komen er traditiegetrouw niet aan te pas in de top-200. Ook het zwakke presteren van de grote steden is niet nieuw: Brussel staat op plaats 281, Antwerpen op 225, Gent op 168, Hasselt op 157, Brugge op 136 en Leuven op 64. Het lijkt wel: hoe groter, hoe slechter. Commentarieert Bart Spiessens, communication manager: “Je mag niet uit het oog verliezen dat het aantal bedrijven of de grootte van de bedrijven in deze studie geen rol speelt. Het gaat erom waar de gezondste bedrijven zitten. Welke gemeente heeft de meeste bedrijven die het best presteren inzake winst, winstgroei, de D&B Score en de D&B Betalingsscore? Daarbij komt dit jaar voor het eerst het criterium aantal nieuw opgerichte bedrijven.”

Ook de Vlaamse Ruit (het economisch centrumgebied tussen de steden Antwerpen, Gent, Brussel en Leuven) doet het met zeven gemeenten in de top-50 alweer niet goed (in 2002 waren er nog 15 gemeenten in de top-50). Wim Vanhaverbeke wees er al op dat de ruimtelijke planning onvoldoende rekening houdt met de economische realiteit en dynamiek. De Vlaamse ruimtelijke planners willen de industriële activiteit zoveel mogelijk concentreren in de Vlaamse Ruit en dus laat men er de ontwikkeling van nieuwe industrieterreinen slechts mondjesmaat toe. Het gevolg: in dat buitengebied wordt het tekort aan bedrijfs- terreinen steeds nijpender. Tot grote ergernis van het lokale bedrijfsleven. Hoelang zullen we hun klaaglied nog moeten aanhoren?

Laurenz Verledens

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content