CropDesign dankt de buren

Moederbedrijf BASF herstructureert zijn divisie plantenbiotech, maar dochter CropDesign ontsnapt aan bijltjesdag. Het Gentse bedrijf weet aan wie het schatplichtig is.

CropDesign werd in 1998 met durfkapitaal opgericht als spin-off van het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB). BASF nam het Gentse bedrijf midden 2006 over, net voor het naar de beurs zou trekken. CropDesign werd ingebed in de divisie BASF Plant Science, een wereldtopper in genetisch gemodificeerde gewassen, maar de plantenbiotechdivisie van BASF raakte ontgoocheld in Europa. Eerder deze maand kondigde het bedrijf aan dat het zijn hoofdzetel verhuist van Duitsland naar de Verenigde Staten. Een mokerslag voor de sector, want BASF was een van de meest actieve lobbyisten voor ggo-gewassen.

Nochtans leek het begin 2010 nog de goede kant uit te gaan. Na dertien jaar gepalaver gaf de Europese Commissie toen het groene licht voor de teelt van de Amflora, een aardappel met een hoog zetmeelgehalte voor industrieel gebruik. De variant was ontwikkeld door BASF. “De Amflora was een symbooldossier, maar het bleef helaas ook na de goedkeuring een uphill battle. We gingen zelfs terug naar af”, zegt Johan Cardoen, CEO van CropDesign.

BASF kreeg vooral in het thuisland het deksel op de neus. Zo besliste het Duitse grondwettelijk hof om ggo’s te kwalificeren als hoogrisicotechnologie. Bedrijven riskeerden forse schadeclaims als pollen of stuifmeel van ggo’s in hun producten zouden worden gedetecteerd.

BASF is niet het enige bedrijf dat de weerstand tegen ggo’s beu is. Ook Bayer en Syngenta beslisten al een groot deel van hun O&O naar de VS te verhuizen. “Dat betreur ik”, zegt Cardoen. “Europa heeft zich de kaas van het brood laten eten. Het is een gemiste kans. Europa, en meer bepaald Gent, is de bakermat van plantenbiotechnologie.”

Groeimarkten bieden perspectief

Ondanks de afbouw van Plant Science in Europa, komt CropDesign versterkt uit de operatie. “Vanaf dag één na de overname hebben we zeer sterk gefocust op hoe we CropDesign het best konden positioneren in de groep. Wij werken op het verhogen van de opbrengst van rijst en maïs voor groeimarkten waar er wel perspectief is voor ggo-gewasssen. We zijn niet betrokken bij projecten op de Europese markt”, verklaart Cardoen.

“Er zijn echter niet alleen de commerciële overwegingen. Deze beslissing illustreert duidelijk dat een ondersteunend overheidsbeleid in innovatie wel degelijk het verschil kan maken. Gelukkig maar, want als we alleen moeten concurreren op basis van kosten, verliezen we altijd.”

“We hebben die ondersteuning ook ervaren na de vernietigingen van een veldproef voor ggo-aardappelen in de lente van vorig jaar. De betrokken overheden hebben toen gelukkig heel snel gereageerd. Dat signaal hebben ze zeker opgevangen in het hoofdkwartier van BASF.”

Volgens Cardoen speelt vooral ook het VIB, een van belangrijkste onderzoekscentra in de wereld voor plantenbiotechnologie, een cruciale rol in de sterkere verankering van CropDesign. Dat de Vlaamse overheid het budget van het VIB heeft opgetrokken, weten ze ook in Duitsland, stelt Cardoen.

De banden tussen CropDesign en het VIB worden overigens almaar sterker. Vandaag tekenen de twee een nieuw samenwerkingsakkoord voor de ontwikkeling van nieuwe manieren om de opbrengstverhoging van gewassen te onderzoeken. De deal, de grootste voor het VIB in plantenbiotechnologie, loopt over drie jaar.

Gunstiger microklimaat

Daarnaast profiteert CropDesign ook van de Gentse biotechcluster. In het Gentse Technologiepark zijn ook Devgen en vooral Bayer actief. Dat een grote concurrent als Bayer samenwerkt met het VIB, bevestigt de rol van het instituut, benadrukt Cardoen. “Dat Bayer hier een belangrijk onderzoekscentrum heeft, bewijst bovendien dat dit een uitstekende locatie is voor onderzoek in de plantenbiotechnologie. Dat speelt zeker in ons voordeel.” BASF en Bayer zijn trouwens niet alleen maar concurrenten. Ze hebben een commercieel partnerschap voor opbrengstverhoging van rijst.

“Alles samen maakt dit dat we, in vergelijking met Duitsland, een gunstiger microklimaat hebben om hier onze activiteiten verder uit te bouwen”, vindt Cardoen. Hij ontkent dan ook dat de druk op CropDesign door de herstructurering van Plant Science is toegenomen. “BASF heeft recentelijk zijn Plan 2020 aangekondigd. Daarin neemt plantenbio- technologie een prominente plaats in. Hadden ze er niet in geloofd, dan waren ze er wel mee gestopt.”

“Ik zie dan ook geen gevaren, alleen maar opportuniteiten”, zegt Cardoen. Hij put ook vertrouwen uit de grote strategische samenwerking van BASF Plant Science met het Amerikaanse Monsanto. Beide bedrijven investeren 2,5 miljard euro in de opbrengstverhoging van vijf gewassen: tarwe, maïs, koolzaad, katoen en soja. “Dat is voor BASF een van de belangrijkste value drivers, en CropDesign levert daaraan een heel belangrijke bijdrage”, zegt Cardoen. Het eerste product, maïs die bestendig is tegen droogte, komt trouwens dit jaar in de VS op de markt.

Plaats voor nieuwkomers

CropDesign telt 135 werknemers, BASF Plant Science in zijn geheel 840. Maar door de herstructurering worden 80 jobs geschrapt in Duitsland en Zweden. Bovendien worden 131 jobs verdeeld tussen de drie overblijvende locaties: Raleigh (VS), Berlijn en Gent. De komende weken wordt duidelijk hoeveel banen er in Gent bijkomen. “We gaan ervan uit dat slechts een fractie van de mensen bereid is te verhuizen. Ik schat 10 à 15. Boven op de verwachte groei van 10 procent meen ik dat we bij ons de komende twee jaar 50 jobs creëren”, zegt Cardoen. Plaats voor die nieuwkomers is er zeker. Midden volgend jaar is de tweede fase van de Gentse Bio-Accelerator, een dienstencentrum voor biotechbedrijven, klaar en zal CropDesign verhuizen.

BERT LAUWERS, FOTOGRAFIE THOMAS DE BOEVER

“Europa heeft zich de kaas van het brood laten eten”

Johan Cardoen

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content