Creatieve ambtenaren? Vaneigens niet!

Hoera! De VRT heeft een nieuw succesprogramma aangekondigd. Mannen op de rand van een zenuwinzinking, dat zondag voor het eerst op televisie komt, moet de Big Brother-fans opnieuw naar de openbare omroep lokken. Als Tom Lenaerts en Bart De Pauw in hun opzet slagen, maken zij het rijtje kijkcijferkanonnen dat buiten de muren van de Reyerslaan is gemaakt nog een beetje langer.

Zonder het zootje ongeregeld dat Woestijnvis heet (zie ook blz. 34) hadden we met zijn allen om het ontslag van Bert De Graeve staan roepen, de Vlaamse overheid als VRT-hoofdaandeelhouder op kop. Want de VRT heeft sinds de aanstelling van manager De Graeve bitter weinig eigen werk tegenover het Woestijnvis-geweld gezet. FC De Kampioenen, ja, dat is ontsproten uit een ambtenarenbrein, en ook Windkracht 10 en Heterdaad zijn VRT-producties. Maar die dateren allemaal uit de tijd van Jan Ceuleers, de voorganger van De Graeve in het ruime kantoor op de negende verdieping van het omroepgebouw.

De VRT-televisie is een maat te klein voor een productiehuisje met 55 werknemers. Waarom? Omdat het management er blijkbaar niet in slaagt de creativiteit die binnen de openbare omroep leeft, ook op het scherm gereflecteerd te krijgen. Dus stijgt het budget externe producties – van 250 miljoen naar 1 miljard op amper vijf jaar tijd – en neemt het aantal ontevreden programmamakers onder de omroeptoren gestaag toe. Als De Graeve het sociaal passief dat hij meesleept niet optimaal kan laten renderen, vervult hij dan zijn opdracht?

De VRT staat weer op de kijkcijferkaart, maar heeft het niet aan zichzelf te danken. Dat is een dure grap voor een bedrijf met zulke enorme loonkosten. De openbare omroep kan zich niet in het televisielandschap handhaven zonder diep in de rode cijfers te gaan – in de balans staat een gecumuleerd verlies van 2,3 miljard, voor 1999 werd er 800 miljoen frank verlies geboekt. En als een extern productiehuis niets aanlevert, slaagt de VRT er blijkbaar niet in om een alternatief te programmeren tegenover Big Brother op VTM.

Christina von Wackerbarth, de directeur televisie van de VRT die in een vorig leven Mediaxis probeerde te herstructureren, heeft de bui zien hangen: zij beloofde tegen 2001 vijf eigen programma’s in de toptwintig. Los van het feit dat dat een héél voorzichtige belofte is, moet de omroep het tempo duidelijk opdrijven, want De rode loper en Mensenkennis zullen de VRT niet redden. Bovendien blijft de vraag of het signaal van Von Wackerbarth sterk genoeg is voor de duimendraaiende creatievelingen aan de Reyerslaan.

Ondertussen onderhandelt De Graeve in volkomen stilte over de invulling van een nieuwe beheersovereenkomst. Eén die minder reclame op de VRT voorschrijft, want volgens het regeerakkoord moet de openbare omroep reclame-arm worden. De Graeve wil er niet over praten. Hij houdt zijn potje met belastinggeld het liefst gedekt. De vakbonden weten niet wat er gebeurt, de raad van bestuur heeft geen flauw benul waarvoor al dat geld wordt gebruikt. Het wordt hoog tijd dat de VRT-top eens open kaart speelt, zodat de hoofdaandeelhouder hen op een eerlijke basis kan beoordelen.

ROELAND BYL FRANK DEMETS