CHEMISCH BRANDPUNT

De interventiedienst Belintra kiest voor een regionale aanpak van de transportongevallen met chemische stoffen. Voor Vlaanderen bemant BASF Antwerpen de alarmcentrale, in Wallonië neemt Solvay in Jemeppe-sur-Sambre die taak op zich.

In september 1990 kantelde ten noorden van Antwerpen een goederenwagon met dimetylether, een uiterst explosieve stof. Dankzij de snelle interventie van een team BASF-brandweerlui kon een grote ramp worden vermeden. BASF en Solvay sloten al in de jaren zeventig een akkoord met de NMBS om in dergelijke situaties met hun bedrijfsbrandweer bij te springen. Vanaf nu kan de industrie ook interveniëren bij ongevallen op de weg.

De Belgische chemiefederatie Fedichem en – de inmiddels ontslagnemende – minister voor Veiligheid Jan Peeters (SP) stelden vorige maand Belintra voor. Belintra staat voor Belgian Intervention System for Transport Accidents. Het is een permanentie die 24 uur per dag bijstand kan verlenen bij ongevallen met chemicaliën. De bijstandsverlening is mogelijk op drie niveaus: advies per telefoon, het sturen van een expert en tussenkomst van een gespecialiseerd interventieteam. De telefooncentrale is gecentraliseerd bij BASF in Antwerpen en Solvay in Jemeppe-sur-Sambre, maar zestig andere bedrijven verlenen – indien nodig – hun medewerking.

Het akkoord werd al in september 1998 afgesloten tussen Fedichem en het kabinet van Peeters. Het past in het Europese ICE-programma ( International Chemical Environment) dat in onze buurlanden gelijkaardige interventiecentrales opzet waarmee de alarmcentrales bij BASF en Solvay in verbinding staan. Fedichem kreeg voor de opbouw van een databank een eenmalige subsidie van 1,5 miljoen frank en mag rekenen op een jaarlijkse bijdrage van 450.000 frank om de informatie up-to-date te houden.

Het afgelopen decennium probeerde de chemische industrie haar milieu-onvriendelijke imago op te poetsen via het vrijwillige Responsible Care-programma. “Ondanks alle voorzorgen blijven ongevallen mogelijk,” zegt de nieuwe Fedichem-voorzitter Jacques Van Bost. “Ook bij het transport wilden we onze verantwoordelijkheid tegenover mens en milieu opnemen.”

Toch duurde het langer dan voorzien eer het akkoord helemaal rond was. “Het opstellen van een databank en duidelijke afspraken maken over wie juist welke rol zou spelen, nam meer tijd in beslag dan gepland,” aldus woordvoerder Dirk Clotman. Zowel minister Peeters als de chemiefederatie beklemtonen dat Belintra de gewone diensten van de civiele bescherming, de brandweer en de politie niet vervangt. “Ze zijn complementair,” zegt Peeters. “Belintra moet een van de laatste lacunes in transportveiligheid opvangen.”