Chemie stagneert, farma groeit

Door de sputterende economie in de VS zal de chemiesector het komende jaar minder snel groeien.

De chemiesector groeit in 2007 minder snel dan in 2006. In de pure chemie is er zelfs sprake van stagnatie of een lichte daling. De farmaceutica speelt zijn rol als acyclische sterkhouder van de sector. Peter Claes, econoom van Fedichem, wijt die groeivertraging aan een sputterende economie in de Verenigde Staten. “In 2006 boekten we goede resultaten, dit jaar zijn we minder optimistisch. De Amerikaanse economie slabakt na een jarenlange groeifase. Oorzaken zijn een haperende consumptie, een dalende olieprijs en de aanhoudende crisis in Irak. Bovendien zien we globaal een economische verschuiving naar Azië. China blijft groeien en Japan speelt opnieuw mee.”

De rentabiliteit in de sector verbeterde de jongste jaren wel in de sector, vooral bij bedrijven die business-to-business verkochten. Hoe dichter chemiebedrijven bij de consument staan, hoe moeilijker het was om de stijgende energiefactuur door te rekenen aan de consumenten. In 2007 verwacht Fedichem geen verdere verbetering, ook al daalt de olieprijs.

Lanxess is momenteel bezig aan een herstructurering en Tessenderlo Chemie staat te koop. Voor de rest zijn niet meteen grote verschuivingen te verwachten in de Belgische chemie. Hoe groot de impact van Reach – de Europese regelgeving waarbij alle risico’s van chemicaliën moeten worden gedocumenteerd – valt momenteel nog af te wachten. De loonkosten wegen echter nog steeds op de rentabiliteit in de sector. Hoewel de chemie relatief weinig arbeidsintensief is, speelt de competitie zich precies af op het vlak van de personeelskosten en van de energiefactuur.

De farmasector is cyclisch minder gevoelig en blijft positief evolueren. In de jongste vijftien jaar groeide het aantal arbeidsplaatsen in de geneesmiddelenindustrie van ons land met 10.000. Die trend zet zich door dankzij overheidsmaatregelen zoals de verlaagde bedrijfsvoorheffing voor researchers en de invoering van notionele interest. Bovendien is het algemene imago van de sector in België verbeterd. Leo Neels, voorzitter van de beroepsvereniging Pharma.be: “We worden niet langer beschouwd als een kostenpost in de ziekteverzekering, maar erkend als een kernsector van de kenniseconomie.”

Daar staat wel tegenover dat internationaal de rentabiliteit van de sector onder druk staat. “Dit blijft een industrie met een hoog risico. De jaren van investeringen duren lang en de terugverdientijd wordt steeds korter. Bovendien stellen de bevoegde autoriteiten almaar hogere eisen alvorens een geneesmiddel goed te keuren. Wie succesvol wil zijn, moet financieel sterk in zijn schoenen staan.”

Bovendien is er het vraagstuk van de betaalbaarheid. In de ziekteverzekering zijn de middelen beperkt, terwijl de mogelijkheden – en dus de verwachtingen – blijven toenemen. In België voorziet het Riziv voor 2007 een budget van 3,3 miljard euro; dat is 4,8 % meer dan in 2006. “Dat is – na jaren van onderbudgettering – opnieuw een realistisch budget,” zegt Neels.

R.B.