Bush steunt de Boerenbond

Nee, een beter geschenk van de Amerikaanse president George Bush konden de Europese boeren zich nauwelijks indenken. De volgende zes jaar krijgen de Amerikaanse boeren 15 tot 20 miljard dollar steun per jaar, of een verhoging van de subsidies met zowat 70%. Een puur opportunistische maatregel, want de republikeinen kopen met die miljardencheque landbouwersstemmen voor de parlementsverkiezingen van november.

Maar ook de Europese boeren maken zich op voor het grote feest. Want probeer nu maar eens uit te leggen waarom de Europese markt verder zou moeten liberaliseren. Het voorbije decennium klaagde Uncle Sam immers steen en been over het protectionisme op het Oude Continent. Met een beetje hulp van Bush’ vrijgevigheid krijgt de Europese commissaris voor Landbouw Franz Fischler het alvast stukken gemakkelijker. Eind juni staat namelijk de mid-term review van de Europese raad van landbouwministers geprogrammeerd. Lees: een eerste evaluatie van Agenda 2000, het uiterst moeizaam tot stand gekomen akkoord over een vermindering van de Europese landbouwsubsidies. De Europese belastingbetaler pikt het niet langer dat hij veertig miljard euro betaalt voor een Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. Dat bedrag staat voor de helft van de Europese begroting, maar landbouw genereert als tegenprestatie nauwelijks 4% van het bruto Europees product. In het verleden werd ter verantwoording vaak het argument voedselveiligheid uit de kast gehaald. Maar dat werd moeilijk houdbaar na een decennium van dioxinecrises, dolle koeien en mond- en klauwzeer.

En nu komt daar plots dat godsgeschenk uit Amerika. Bush’ bokkensprong rekt het gesubsidieerde feestje nog even. De Europese reacties logen er niet om. Want niet de overbeschermde Europese markt wordt getroffen door de subsidies, wél de Derde Wereld. Alvast hier geldt de stelregel ‘de rijken worden rijker, de armen armer’. De zet van Bush laat immers productiesteun toe, wat neerkomt op productie tegen vaste prijzen. In de Amerikaanse Midwest – met zijn farms met een gemiddelde oppervlakte van 500 tot 700 hectare – hijsen de boeren zich alvast op hun reusachtige tractoren voor een grootschalige overproductie, die ze dan massaal op de wereldmarkt kunnen dumpen. Die is vandaag al een overschottenmarkt, met bijvoorbeeld voor graan een lachwekkende prijs van 11 eurocent voor een kilo. Vergelijk: vijftien jaar geleden was dat nog omgerekend 23 eurocent. Met het riante cadeau van Bush zal die prijs zelfs dalen naar vijf eurocent. Een goede zaak voor de consument, denkt u? Vergeet het, want er speelt geen prijselasticiteit. Brood wordt immers steeds duurder.

Van de zelfverklaarde kampioen van de vrije markt werd wat anders verwacht. Want de weg terug is onhoudbaar. Het werd al ten overvloede berekend: met de helft minder subsidies hadden we een veel betere landbouw. Maar dat impliceert ook goed management door de boer, en die natuurlijke selectie van de bekwame landbouwer kan niet eindeloos worden gerekt. Maar dan moeten natuurlijk de boerenverenigingen mee. En daar wringt nu eenmaal het schoentje.

Neem nu de Boerenbond. Zijn kracht is nog steeds zijn ledenaantal. Hoe meer kleine – gesubsidieerde – boeren, hoe krachtiger die drukkingsgroep kan uithalen. De leider van ‘s werelds machtigste natie reikt nu zijn gulle hand om dat feestje nog even te rekken. Shame on you, Mister President.

Wolfgang Riepl [{ssquf}]