Nu het carnaval in Rio de Janeiro weer achter de rug is, keren de Brazilianen terug naar de orde van de dag. Voor Belgische bedrijven liggen hier heel wat opportuniteiten. Hoe begint u eraan?
Brazilië is het op vier na grootste land ter wereld, in oppervlakte bijna twee keer zo groot als de Europese Unie. Het Bric-land is de zevende economie van de planeet en heeft een bevolking van 192 miljoen inwoners. Een lucratieve markt, maar vergis u niet. Ondanks de gemeenschappelijke Portugese taal is het land bijzonder divers. Naast culturele verschillen, is er soms sterke fiscale concurrentie tussen de 26 staten. Toch trekken meer en meer Belgische bedrijven naar Brazilië, dat de komende jaren in de schijnwerpers zal blijven staan met het wereldkampioenschap voetbal in 2014 en de Olympische Spelen van 2016 in Rio de Janeiro. In 2010 exporteerden Belgische bedrijven voor het eerst meer naar Brazilië dan ze invoerden uit het land van de samba.
In welk deel van Brazilië moet ik me vestigen?
De as tussen Rio de Janeiro en Sao Paulo vormt het hart van de Braziliaanse economie. “Maar de grootste opportuniteiten liggen in het noordoosten van het land, in de staat Pernambuco bijvoorbeeld”, zegt de Brusselse advocate Carine Knapen, een van de initiatiefnemers van Cimeira, een organisatie die advies geeft aan Europese bedrijven die in Brazilië zaken doen en die haar inkomsten investeert in de opleiding van Braziliaanse jongeren. “De economische groei in het noordoosten bedroeg vorig jaar 14 procent, terwijl het gemiddelde voor Brazilië 7 procent was. In Pernambuco ligt de markt nog open en is er weinig concurrentie.”
Welke sectoren bieden de grootste opportuniteiten?
Brazilië heeft een protectionistisch trekje: als Braziliaanse bedrijven voldoende kennis hebben over een activiteit, is het voor een Belgische kmo niet makkelijk om er voet aan wal te zetten. “In sectoren waar er tekorten zijn, kunnen buitenlandse kmo’s gunstmaatregelen krijgen”, aldus Knapen. “Brazilië heeft bijvoorbeeld nood aan structurele investeringen in de energiesector, in de bouw van pijpleidingen en in de petrochemie en farmacie. Ook voor horecabedrijven liggen er kansen. In de containerhaven van Suape, die op weg is om de grootste van Latijns-Amerika te worden, werken 18.000 mensen maar er zijn nauwelijks restaurants.”
Worden de werknemers beschermd?
De Braziliaanse sociale zekerheid is te vergelijken met de Belgische en de vakbonden staan er sterk. De werkgever regelt zelf de afhoudingen en uitkeringen van de kinderbijslag. Bedrijven moeten 5 procent van de winst gebruiken voor bonussen aan het personeel. Het minimumloon bedraagt ongeveer 240 euro per maand, maar door de economische groei is het maar een kwestie van tijd voor de salarissen stijgen. Denk ook aan de evenredigheidsregel: u bent verplicht een Braziliaanse manager aan te werven (tegen dezelfde voorwaarden) voor elke Belgische manager die u in Brazilië tewerkstelt.
Waar moet ik op letten bij de oprichting?
Begin met een belastingnummer aan te vragen en u te registreren als natuurlijk of rechtspersoon. Pas daarna kunt u echt met de oprichting beginnen. Waar moet u op letten?
Beperk uw activiteiten. In tegenstelling tot België houdt u de opsomming van de activiteiten beter zo summier mogelijk, adviseert advocate Patricia Leers van A-Law, dat een Braziliaanse juriste in huis heeft. “Hoe meer activiteiten je vermeldt, hoe meer regis-traties je misschien nodig hebt. Bovendien is het mogelijk dat je meer belastingen en sociale bijdragen moet be- talen.”
Zorg dat u bij de juiste persoon terechtkomt. Voor juridische documenten bent u verplicht beëdigde Braziliaanse vertalers te gebruiken. Dat kan bijvoorbeeld via de Braziliaanse ambassade. Informeer u ook over de notaris met wie u wilt werken. Braziliaanse notarissen moeten zich specialiseren in een bepaalde materie en mogen daar niet van afwijken. Check of uw notaris wettelijk gezien uw vraag wel mag behandelen.
Vergelijk de belastingen per staat. “De basisbelasting voor vennootschappen bedraagt 15 of 25 procent, afhankelijk van de winst en van het belastingstelsel waarvoor je hebt geopteerd”, zegt Carine Knapen van Cimeira. “Er komt nog een sociale taks van 9 tot 15 procent bovenop. De totale belastingdruk ligt dus tussen 24 en 40 procent.”
Hoe zit het met reglementeringen en vergunningen?
De Braziliaanse markt is protectionistisch en sterk gereglementeerd. Wilt u goederen invoeren maar hebt u de verkeerde productcode ingevuld, dan mag u er een kruis over maken. “Eén komma die verkeerd staat, kan betekenen dat u opnieuw moet beginnen”, zegt Patricia Leers van A-Law.
Bouw een fabriek op een locatie waarvoor al een milieuvergunning bestaat. Een milieuvergunning krijgen is een lang en ingewikkeld proces, maar er is een groot voordeel aan het systeem. Zodra een bedrijf een milieuvergunning heeft voor een bepaald gebied, hoeven bedrijven die zich in de buurt vestigen die niet meer voor te leggen. “Dat verklaart de sterke clustervorming”, zegt Carine Knapen.
Welke vergunningen zijn er nog nodig? Zelfs zonder milieuvergunning hebt u nog formulieren genoeg in te vullen. Reken op een installatievergunning, een operationele vergunning en een sanitaire vergunning voordat uw activiteit van start kan gaan.
Hoeveel bedraagt het btw-tarief?
Een echt btw-tarief heeft Brazilië niet, legt Carine Knapen uit. “Brazilië werkt met heffingen. Voor elke factuur moet je 1,67 procent afhouden en doorstorten aan de federale staat. Daarnaast zijn er nog heel wat andere taksen, bijvoorbeeld om goederen van de ene naar de andere staat te vervoeren. Als je alle taksen optelt begrijp je waarom producten in Brazilië twee keer zo duur zijn als bij ons.” Dat lijkt geen rem te zetten op de consumptie. “Er wordt niet gespaard. De Brazilianen kopen zich suf. Je kunt ook alles op afbetaling kopen, zelfs de boodschappen die je in de supermarkt haalt.”
BENNY DEBRUYNE
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier