Breinwerk na de brexit

Nu de Britse premier Theresa May een vertrouwensstemming in haar eigen partij heeft overleefd, lijkt een harde brexit even weer wat verder weg. De onderzoekswereld herademt. Want als de Britse onderzoeksbudgetten in wetenschappelijke samenwerkingen zouden wegvallen, valt de impact moeilijk te overschatten. Horizon 2020, met een investeringsbudget van 80 miljard euro het belangrijkste EU-instrument voor innovatie, telt 422 projecten waarin Vlaamse onderzoekers en instellingen uit Groot-Brittannië samenwerken. "Er zijn nauwe banden tussen Britse en Vlaamse onderzoeksgroepen", bevestigt Hans Willems, secretaris-generaal van het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek - Vlaanderen (FWO). "De lopende Horizon 2020-programma's kunnen blijven doorgaan. Maar over het nieuwe kaderprogramma Horizon Europa zijn nog geen afspraken. Het is een groot vraagteken of dezelfde intense samenwerkingen mogelijk zullen zijn." Vlaanderen is zesde in de top van landen die met het Verenigd Koninkrijk samenwerken. In gezamenlijke wetenschappelijke publicaties staat onze regio zelfs op de derde plaats. Van de 18 ERA-NET-cofinancieringen van het FWO hebben er tien het Verenigd Koninkrijk als partner. Hans Willems: "We proberen met het FWO in de belangenorganisatie Science Europe het standpunt te verdedigen dat we met Britse onderzoekers moeten kunnen blijven samenwerken. Omdat de Britse kennisinstellingen van zo'n hoog niveau zijn, zou een harde brexit een pijnlijke aderlating zijn." Politiek is er nog geen uitsluitsel, maar in May's deal zouden wetenschappelijke samenwerkingen niet in gevaar komen. Daarom hopen de Vlaamse wetenschappers dat onder het Roemeens EU-voorzitterschap snel duidelijkheid komt. "Maar je weet niet wat gebeurt als het Britse parlement May's voorstel wegstemt", zegt Willems.