BASF dreigde het kneusje te worden in de wereld van grote landbouwconcerns. Op de valreep haalt CEO Kurt Bock een vette vis binnen.
Kurt Bock, een grote, slanke en minzame man zonder kapsones, straalt altijd rust uit. Maar dat hij zich steeds meer zorgen maakte over de spectaculaire omwentelingen in de landbouwchemie, staat buiten kijf. Na de monsterfusies tussen DuPont en Dow, Bayer en Monsanto, en ChemChina en Syngenta dreigde BASF met lege handen achter te blijven. BASF kon wel teren op zijn business in landbouwchemicaliën, maar het speelde niet mee in de zadenbusiness. Dat Bock daar lang niet van moest weten, was ongetwijfeld te wijten aan zijn ontgoochelende ervaring met de genetisch gewijzigde aardappel Amflora en aan de weerstand tegen ggo’s in Europa in het algemeen. Maar intussen kunnen al zijn rivalen zowel gewasbeschermingsproducten als zaden aanbieden aan landbouwers.
Her en der werd gesuggereerd dat Bock blufpoker speelde terwijl de fusiekoorts woedde, en dat hij erop gokte dat de concurrentieautoriteiten ervoor zouden zorgen dat aantrekkelijke activa alsnog op de markt zouden komen. Maar nadat Europa de fusies van Dow-DuPont en ChemChina-Syngenta had goedgekeurd, had Bock nog één kans om een slag te slaan. Gelukkig steekt de Europese Commissie een handje toe. Om Monsanto te mogen overnemen, eist Europa dat Bayer activa afstoot. Bock grijpt die kans met beide handen. Hij betaalt bijna 6 miljard euro voor een rist zaadactiviteiten van Bayer, plus enkele onkruidverdelgers. Die deal heeft ook een impact op België, waar ruim een derde van de vierhonderd werknemers verkast van Bayer naar BASF.
Amerikaans avontuur
Het is niet voor het eerst dat Bock waarnemers een neus zet. Zo was hij niet de topkandidaat om Jürgen Hambrecht op te volgen als CEO van BASF. Dat was Martin Brudermüller, de zelfverzekerde baas van de boomende Aziatische activiteiten van BASF en een chemicus van opleiding. Maar Brudermüller, nu de chief technical officer van BASF, delfde het onderspit tegen Bock, die toen de weinig glamoureuze Amerikaanse dochter leidde en in zowat alles de tegenpool is van Hambrecht. Net dat Amerikaanse avontuur overtuigde de raad van bestuur om voor Bock te kiezen. De manier waarop hij de Noord-Amerikaanse divisie door de financiële crisis had geloodst, maakte indruk. Bock beheerste als financieel expert de taal van de analisten en leerde in zijn New Yorkse periode als geen ander binnen BASF de wereld van de investeringsbankiers kennen.
Bock groeide op in Rahden, in Noordrijn-Westfalen, waar zijn ouders een hotel uitbaatten. Hij studeerde bedrijfswetenschappen in Münster en Keulen en aan de Pennsylvania State University. Na zijn studie ging hij in 1985 aan de slag bij het financiële departement van BASF, om er twee jaar later staflid van de CFO te worden. Omdat hij vond dat hij te traag opklom in de hiërarchie, stapte hij in 1992 over naar het technologiebedrijf Robert Bosch, als financieel directeur. Vier jaar later werd hij door Bosch naar Brazilië gestuurd om er de lokale afdeling te leiden.
BASF haalde hem in 1998 terug naar de oude stal, als CFO van de Amerikaanse divisie. Hij begeleidde mee de beursgang van BASF op Wall Street en organiseerde de roadshows. Hij sliep met zijn laptop naast zijn bed, zo snel werden e-mails beantwoord, zegt wie hem toen kende. Datzelfde jaar werd Bock verantwoordelijk voor de logistiek en de informatiediensten van BASF. In 2003 werd hij CFO van de hele groep, en nog eens vier jaar later CEO voor de Verenigde Staten.
Klare taal
Dat hij in 2011 CEO van BASF werd, had zijn prijs. Bock voelde zich erg in zijn sas in Manhattan en hij nam naar verluidt met pijn in het hart afscheid van zijn New Yorkse woonst. Ook aan zijn nieuwe rol moest hij even wennen. Bock was thuis in financiële thema’s en liep liever niet in de spotlights. Maar de CEO van een industrieel zwaargewicht als BASF – goed voor een omzet van ruim 57 miljard euro en 114.000 werknemers – wordt nu eenmaal aanhoudend gepolst over politieke en economische thema’s.
Bock liet zich zelden op een valse noot betrappen. Analisten loven hem bovendien voor zijn klare taal. Smalltalk is niet aan hem besteed, en Bock is gezegend met een gevoel voor kurkdroge humor. De vader van twee dochters en een zoon schermt zijn privéleven streng af, maar dat hij al vele jaren jogt, is een publiek geheim.
Bert Lauwers, illustratie Jens Claessens
Dat Bock zich zorgen maakte over de omwentelingen in de landbouwchemie, staat buiten kijf.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier