Black Cat, White Cat

Met “Black Cat, White Cat” brengt Emir Kusturica nerveus maar opgewekt entertainment, dat zweeft tussen bruisende komedie en platvloerse kolder.

Emir Kusturica werd na het uitbrengen van het magistrale Underground danig onder vuur genomen door pers en politici, dat hij zwoer geen films meer te zullen maken. Zijn vastberaden uitspraak moet bij zijn tegenstanders met een bepaalde opluchting zijn onthaald. Vele anderen betreurden het verdwijnen van een visionair en begeesterd cineast. Een man zoals Kusturica, die bezeten is door de filmmicrobe, kan uiteraard niet stoppen met filmmaken. Wat voor de maker van onder meer Vader is op zakenreis, Time of the Gypsies en Arizona Dream begon als een documentaire over de zigeunermuzikanten die in Underground figureerden, groeide uit tot het schetsen van scènes en het uiteindelijk uitschrijven van een scenario. Black Cat, White Cat is een amalgaam van verschillende anekdotes, waarin de hoofdlijn gevormd wordt door de belevenissen van Matko (een zigeuner zonder scrupules die leeft van zwarte handel en connecties heeft met de zigeunermaffia) en zijn zoon Zare. Kusturica’s maniërisme en ongedisciplineerde mise-en-scène verlenen aan Black Cat, White Cat een opzwepende en levenslustige uitstraling. Het barokke universum van deze eigenzinnige cineast is poëtisch en overladen tegelijk. Het is bijgevolg navenant dat de meningen over de film terug in twee tegenovergestelde kampen zullen uitgevochten worden. Na de uitgesproken politieke en ideologische achtergrond van Underground, keert Kusturica terug naar zijn roots; de familie en de grote zigeunerfamilie in het bijzonder. Kusturica’s kijk op het zigeunerleven zweeft naar een folkloristisch spektakel, maar hij zorgt er tevens voor om zijn geschapen realiteit op tijd en stond te demystificeren. In Black Cat, White Cat draait alles om liefde en geld. Kusturica’s laatste is een energetische oppepper van formaat. Kusturica’s dwingende vertelstijl laat de kijker geen andere keuze dan zich te wentelen in de waanzinnige en bijwijlen absurde levensvreugde van de ten tonele gevoerde personages. In de chaotische leefwereld van zijn protagonisten lijken twee resurrecties, een schijnhuwelijk en twee echte huwelijken op een dag normaal. Het leven gaat gewoon door. Voor sommige toeschouwers is het allemaal wat te veel energie en lawaai. Maar na het zien van Black Cat, White Cat kan je met een gerust geweten besluiten dat het leven fantastisch is. Wat moet er tegenwoordig nog meer zijn?

Piet Goethals