‘Big data is niet meer tegen te houden’

Big data, de gegevens die massaal van het internet, bank- en telefoonnetwerken enzovoort kunnen worden geplukt, zijn een bedreiging en een opportuniteit. Hoe dan ook valt aan die digitale revolutie niet meer te ontsnappen, stelde de CEO van Belgacom, Dominique Leroy, tijdens de Trends Summer University.

Gigantische databanken vol gegevens die gesprokkeld zijn op het internet of andere netwerken (mobiele en vaste telefonie, betalingen, elektriciteit, vervoer enzovoort) vormen een bedreiging, maar bieden ondernemingen ook kansen. De vierde sessie van de Trends Summer University boog zich over dat onderwerp. In haar inleiding adviseerde Dominique Leroy, de CEO van Belgacom, iedereen die er ooit de kans toe heeft een bezoek te brengen aan Silicon Valley.

“Daar treffen we de nieuwe wereld aan”, oordeelt ze. “Daar krijg je een idee van de innovaties die cruciaal zullen zijn voor de toekomst. Er heerst een heel speciale mentaliteit: alles is mogelijk in dat universum, waar men op zijn dertigste al oud is.” Silicon Valley stond vroeger bekend als hét bolwerk van de hightech. Tegenwoordig is het de hoofdstad van de industry disruption. Hoe kunnen we de klassieke sector wakker schudden en radicaal veranderen, is daar nu de hamvraag. “Dat is dus een gevaar, maar ook een opportuniteit, en we moeten ons afvragen hoe we ons daaraan moeten aanpassen”, meent Leroy.

Kennis en talent

Leroy bracht er een bezoek aan het platform 23andMe. “Die biotechfirma levert voor 99 dollar een kit waarmee je thuis je eigen gensequentie kunt uitwerken. Zo kom je niet alleen je genetische antecedenten te weten, maar je kan ook nagaan of je aanleg hebt voor een of andere aandoening. Dat is echter niet de grootste business voor 23andMe. Die schuilt in de databank van 700.000 gensequenties die de onderneming dankzij haar klanten kon inzamelen en die ze verhuurt aan grote farmaceutische laboratoria”, legt Leroy uit. Die farmareuzen kunnen dan verbanden leggen tussen de ontwikkeling van ziektes en gensequenties, wat een waardevolle hulp is in de zoektocht naar nieuwe medicijnen. Dat is maar een voorbeeld van wat met big data mogelijk is.

Een ander domein waarin big data en het ‘internet der dingen’ steeds vaker aangewend worden, is de transportsector. Gegevens over routes, besturing, klanten, verkeer enzovoort kunnen worden gebruikt om het vervoer zelf efficiënter te maken door de doorstroming van het verkeer vlotter te laten verlopen, bijvoorbeeld via een systeem van intelligente verkeerslichten, die het verkeer afleiden naar minder verstopte wegen. De gegevens bieden ook de mogelijkheid de veiligheid en het onderhoud van het materiaal te verbeteren, maar ze kunnen ook een comparatief voordeel opleveren omdat ze een betere analyse van de klanten en hun eisen mogelijk maken.

“Het mooie is dat daarvoor helemaal niet veel kapitaal nodig is”, benadrukt Dominique Leroy. “Kennis en talent zijn de sleutels. Ook wij kunnen over die talenten beschikken als we dat maar willen.” Maar een eigen Silicon Valley uitbouwen vergt keuzes om te kunnen optornen tegen ondernemingen die gevestigd zijn in Ierland en de Verenigde Staten. Zij betalen praktisch geen belastingen, kunnen talent uit heel de wereld aantrekken en bewegen in een zeer dynamische omgeving. “We moeten dus nadenken over wat we precies willen, over de mogelijke problemen met de privacy, de ingesteldheid van de promotoren van die innovatie, enzovoort. De beweging naar big data boezemt misschien angst in, maar tegenhouden kunnen we ze niet”, besluit Leroy.

Wereldgroepen als Coca-Cola hebben dat al begrepen. De drankengroep heeft een team samengesteld dat de volledige vrijheid krijgt om het gebruik van big data onder de loep te nemen. De onderneming maakt bijvoorbeeld gebruik van de massa gegevens van de sociale netwerken om de gedragingen van bepaalde doelgroepen, zoals de tieners, beter te begrijpen. “Die jongeren zijn onophoudelijk met elkaar verbonden”, zegt Sabine Everaert, CIO van Coca-Cola. “Wij weten wat ze doen en waar ze van houden, en dat stelt ons in staat om zeer gerichte marketingoperaties op te zetten.”

Snelle veranderingen

“Dat alles kan misschien angst aanjagen, maar het grootste gevaar bestaat erin te zeggen: daar doe ik niet aan mee”, meent Thierry Geerts, country director van Google Belgium. De verandering doet zich wereldwijd en in hoog tempo voor. “Voor het eerst in de geschiedenis zijn 5 miljard mensen met elkaar verbonden. Daarom gaan die veranderingen ook zo snel”, onderstreept hij.

In Europa verloopt de aanpassing niettemin traag. Christophe Chatillon betreurt het gebrek aan innovatie bij ons. Wat is er dan nodig? Ongetwijfeld meer initiatieven zoals dat van de Franse miljonair Xavier Niel. Hij lanceerde een gratis school, 42 genaamd. “Het is een gewoon entrepot waar de mensen code leren schrijven”, legt Chatillon uit. Er waren 18.000 kandidaten voor 1000 plaatsen. In de Verenigde Staten wil president Obama dat elke Amerikaan bij het verlaten van de school code kan schrijven. “Qua ingesteldheid kan dat tellen”, vindt Chatillon.

Erik Valgaeren, advocaat en partner bij Stibbe, hekelt eveneens de traagheid. Hij gewaagt zelfs van “een verloren generatie”. Jongeren die in deze digitale wereld geboren zijn, begrijpen onmiddellijk waarover het gaat, maar de instellingen volgen niet. “Het regelsysteem is nog een echt zootje, het reikt zelfs niet verder dan de nationale grenzen, terwijl zelfs Europa een te kleine entiteit is om dat soort activiteiten te benaderen.”

Deze revolutie roept inderdaad legitieme bekommernissen op, bijvoorbeeld de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. “Dat is een logische bekommernis”, zegt Anja Langer Jacquin, managing director van Cisco Consulting Services. “Maar big data vormt daar niet noodzakelijk een gevaar. Je moet een onderscheid maken tussen echt persoonlijke gegevens, die uiteraard beschermd moeten worden, en gegevens die anoniem worden behandeld in een grote databank.”

Volgens Geerts is het “van fundamenteel belang dat de mensen begrijpen wat er gebeurt. De ondernemingen raad ik aan zich in de mensen te verplaatsen. Mogen ze redelijkerwijze verwachten dat hun persoonlijke gegevens op die manier gebruikt worden? Indien niet, dan is er een probleem, dat opgelost moet worden”, zegt de baas van Google Belgium.

Een andere vrees betreft de werkgelegenheid. Leroy ontkent niet dat “we na de industriële revolutie nu een andere, dit keer digitale omwenteling meemaken. Er zullen jobs verloren gaan in de traditionele sectoren. De echte vraag is hoe we nieuwe jobs kunnen scheppen.”

Voor Belgacom vormt die digitale revolutie een kans om te groeien. “Wij beschikken over een immense massa gegevens: wij weten wie u bent en met wie u telefoneert”, zegt Leroy, die er geruststellend aan toevoegt: “Ik zeg niet dat we die gegevens gebruiken, maar we zouden dat kunnen doen.” De Belgacom-baas wijst ook op het potentieel dat die nieuwe activiteiten opleveren. “De instant messagingdienst WhatsApp, een bedrijf dat 59 medewerkers telt, werd voor 17 miljard dollar overgenomen door Facebook.” De conclusie van Leroy luidt dan ook: “We moeten onze mentaliteit wijzigen, kijken naar wat we hebben en daar gebruik van maken om waarde te creëren…” Het routeplan is uitgestippeld, we moeten het nu nog volgen.

PIERRE-HENRI THOMAS

“Het regelsysteem is hier nog een echt zootje, het reikt zelfs niet verder dan de nationale grenzen” Erik Valgaeren, Stibbe

Silicon Valley is de hoofdstad van de industry disruption geworden. Hoe kunnen we de klassieke sector wakker schudden en radicaal veranderen, is daar nu de hamvraag.

“Het grootste gevaar voor een onderneming bestaat erin te zeggen: daar doe ik niet aan mee” Thierry Geerts, Google Belgium

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content