Betaalbare maatschoenen

Bedrijven moeten zo georganiseerd zijn, dat ze razendsnel kunnen inspelen op marktveranderingen en zelfs op specifieke klantenwensen. Al klinkt dit niet nieuw, “De kinetische onderneming” wijst wel de weg naar de praktijk.

Waarschijnlijk is uw favoriete schoenwinkel veel ruimer dan 70 vierkante meter en wacht er een behoorlijke voorraad. Het kan anders. En beter. Daarvoor hoeft de winkel niet groter te zijn. Voorraden zijn absoluut overbodig. Er is wel een vriendelijke en nauwgezette winkelier nodig, die met behulp van een elektronische scanner op 14 plaatsen de voet van de klant meet. Vervolgens toont de computer een groot aantal modellen, kleuren, leersoorten, stiksels, zolen en hakken. De klant kiest en de software tovert een driedimensionaal model te voorschijn. Prompt wordt de order in het Italiaans vertaald en per e-mail verstuurd naar een schoenmaker in Milaan, Florence of Ancona. Binnen twee tot drie weken zijn de schoenen klaar. De prijs ligt tussen de 99 en 250 dollar. Tussen haakjes: maatschoenen koop je niet onder de 1200 dollar en vergen vaak een maandenlange wachttijd.

Dit tafereel is geen sciencefiction-verzuchting van een dromende marketeer of trendwatcher. Het is dagelijkse realiteit bij Custom Foot in Westport, Connecticut. In De kinetische onderneming verzamelen Michael Fradette en Steve Michaud een bonte lijst van dergelijke klantgerichte voorbeelden. De twee managementconsultants uit de Deloite-Touche Consulting Group hebben een organisatievorm uitgetekend die zulke alerte, stipte en gevarieerde processen mogelijk maakt.

MODELMANAGERS.

Het interessante is dat het auteursduo steevast vertrekt bij een reële basis. Dit zijn geen goeroewoorden in de wind, maar denkoefeningen die in de praktijk omgezet kùnnen worden. Er kleven ook drie belangrijke nadelen aan het werk. Primo: af en toe laat het duo zich meeslepen in woordklieverij, willen ze de puntjes al te stipt op de theoretische i’s.

Secundo: het déjà-lu-effect treedt wel eens op als we voor de zoveelste keer Lars Kolind van Oticon en Bill Gates opgevoerd krijgen. Vreemd, General Electric-topman Jack Welch, die andere gecanoniseerde modelmanager, komt slechts één keer voor.

Tertio: vaak menen we de echo te horen van de buzzwords uit de voorbije twee decennia. Toch bauwt het tweetal niet alleen na. Misschien hebben de elkaar zo vlug opeenvolgende managementmodes het ideeënvat ook bijna tot op de bodem geledigd. Waarschijnlijk zal een volgende generatie managementboeken deze indruk frappant tegenspreken, wat niet wegneemt dat er momenteel gretig gerecycleerd wordt. Neem nu re-engineering. Aanvankelijk werd het vaak tegelijkertijd uitgesproken met downsizing. Nu doemt het op in de gedaante van allerhande redesign-processen en mag (lees: moet) groeien weer. (Als de conjunctuur gaat slabakken, slaat ook die trend wel weer om. Tenslotte zijn managementboeken ook maar kinderen van hun tijd.)

Ondanks deze flagrante, in drievoud uitgespreide schaduw, blijkt lectuur van De kinetische onderneming (de vlug tot stand gekomen vertaling van The Power of Corporate Kinetics) een aanrader. Het bestrijkt een erg gevarieerd terrein. Terloops geeft het, bijvoorbeeld, behartigenswaardige wenken mee over rekrutering en selectie, maar evengoed over teamwerking en beloning. Het voorgestelde model kan inspirerend werken. Doet het geen bel rinkelen, dan blijven er de uit het brede managementveld gegrepen cases.

EEN RENDABEL TELEFOONTJE.

Steeds weer blijkt het belang van het benutten van aanwezige kennis. Ook daarmee beukt dit boek een open deur in, maar de voorbeelden zijn alweer raak en verhelderend. Hoe het opvangen van een nieuwtje en het gepast reageren erop tot een managementmirakel kan leiden, wordt aangetoond met een voorbeeld waarin een Deense verkoopvertegenwoordiger van Janssen Pharmaceutica de hoofdrol wegkaapt. In 1988 hoorde de man dat een oogarts in Kopenhagen een methode ontwikkeld had om zachte contactlenzen te maken. Normaal worden ze eerst als harde lenzen geproduceerd en bij het zacht maken kan de precisie verminderen. De verkoper belde naar Hank Green, de president van Vistakon, net als Janssen Pharmaceutica een dochter van Johnson & Johnson. Green reisde meteen naar Kopenhagen en wist binnen drie weken een patent op de nieuwe techniek te krijgen. Op dat ogenblik realiseerde Vistakon een jaaromzet van 13 miljoen dollar, vorig jaar 300 miljoen dollar. Dankzij de nieuwe techniek. Anders uitgedrukt: dankzij de wakkere medewerker.

“Het telefoontje dat Vistakon op het juiste spoor zette, kwam als een verrassing, maar was geen toeval,” commentariëren de auteurs. “Van kinetische werknemers wordt verwacht dat ze op dergelijke toevalligheden inspelen.” Waarmee andermaal beklemtoond wordt dat in de hoogtechnologische tijden het personeelsbeleid zo mogelijk nog belangrijker wordt.

Michael Fradette & Steve Michaud, De kinetische onderneming – Een dynamische organisatievorm voor onvoorspelbare tijden. Contact, 192 blz., 1100 fr. ISBN 90 254 9811 6.

LUC DE DECKER