‘Ben, Barack hier’

(Begin november, ergens in Washington)

Ben Bernanke: “Hallo, met Bernanke.” Barack Obama: “Hi Ben, Barack hier.”

BB: “Mister president, goeiemiddag. Hoe gaat het met u?”

BO: “Je hoeft niet cynisch te worden, Ben. De Republikeinen hebben het Huis overgenomen en we mogen van geluk spreken dat we de Senaat nog controleren. Ik word gegijzeld door de Republikeinen en de presidentiële verkiezingscampagne begint al binnen acht maanden. Zonder een verbetering van de arbeidsmarkt verlies ik de verkiezingen en ga ik de geschiedenis in als een anonieme eentermijnpresident. Uitgerekend daarom heb ik jouw hulp nodig.”

BB: “Sir? Mag ik u eraan herinneren dat de Fed onafhankelijk is en dat…”

BO: “Rustig Ben, we doen hier toch niks verkeerds? Twee mensen die een vriendelijk telefoongesprek voeren. Hier is mijn probleem: alleen een betere arbeidsmarkt kan mij redden, maar die Republikeinen zullen elke dollar overheidsgeld twee keer omdraaien. Zij willen alleen maar besparen. Jij daarentegen hebt blijkbaar nog 600 miljard gevonden om de economie te stimuleren.”

BB: “Wel… Zoals u zelf al zei: de werkloosheid is vandaag veel te hoog. We zullen nog jaren kampen met de nasleep van de crisis: een zwakke huizenmarkt, een hoge schuldenlast en een verlaagd groeipotentieel. Onder die omstandigheden is de kans op deflatie reëel. Met onze hoge schulden zou dat zowat het ergste zijn wat ons kan overkomen. Omdat we onze officiële rente niet meer kunnen verlagen, verzekeren we ons tegen deflatie door 600 miljard dollar aan overheidsobligaties te kopen.”

BO: “Dat laatste zal je me toch nog eens moeten uitleggen. Ik heb twee jaar geleden bijna 800 miljard besteed aan openbare werken, tewerkstellingsprogramma’s en investeringen. Jij gaat geen wegen aanleggen, geen bruggen bouwen of uitkeringen betalen… Jij koopt obligaties. Hoe kan dat de economie ooit helpen?”

BB: “Wel, in de eerste plaats hopen we de rente hierdoor laag te houden. Dat zou krediet goedkoper moeten maken voor de gemiddelde Amerikaan. Bovendien hopen we met onze aankopen de financiële markten een zetje te geven. Dat zou het vertrouwen moeten aanzwengelen en kan zo voor meer consumptie en investeringen zorgen.”

BO: “‘Hoop’, ‘kan’, ‘zou’… Je lijkt zelf niet erg zeker van de kans op succes.”

BB: “Sir, de omstandigheden zijn verre van ideaal, maar het is het enige middel dat ons nog rest. We blijven ermee doorgaan tot het gevaar op deflatie is geweken en de werkloosheid structureel daalt…”

BO: “Prima, vooral dat laatste wilde ik horen. Ik heb wel de indruk dat het buitenland minder begripvol is. Gisteren heb ik Angela Merkel nog gezien. Mijn God! Die Duitsers kunnen er niet mee lachen. Het koude zweet breekt hen uit als ze zien welke stunts jij uithaalt. Zij hebben in de jaren twintig iets vergelijkbaars gedaan en dat is toen bijzonder slecht geëindigd. Maar ook de Chinezen, de Brazilianen en de Koreanen klagen dat wij de boel belazeren door onze munt te manipuleren.”

BB: “Met alle respect, Sir, mijn mandaat is prijsstabiliteit en maximale tewerkstelling. De zwakkere dollar is misschien een neveneffect van ons beleid, maar dat is niet mijn zorg. De dollar is de officiële verantwoordelijkheid van Tim op de Treasury. Trouwens, onze exportsector is veel te klein om de economie te redden. En wat betreft het buitenland: zij moeten toch begrijpen dat wij in de eerste plaats onze eigen zaken op orde moeten krijgen. Uiteindelijk heeft toch niemand baat bij een structureel verzwakt Amerika?”

BO: “Daar zou je nog versteld van staan, vraag dat maar eens aan de Chinezen. Maar we wijken af. Laat me even samenvatten, Ben. Ik zou willen dat je de volgende maanden je uiterste best doet om je mandaat van maximale tewerkstelling waar te maken. Een betere arbeidsmarkt is het enige wat mij het lot van Carter of Bush senior kan besparen. Ik zit opgescheept met een Congres op Gridlock Hill en dus ben jij mijn laatste hoop op een herverkiezing.”

BB: “Sir, je kunt ook hopen op een geschikte tegenkandidaat.”

BO: ( lacht) “Je hebt gelijk! Met een beetje geluk mag ik het binnen twee jaar opnemen tegen Sarah Palin. “Obama versus Grizzly Mom”. Goeie jobcijfers of niet, dat zou ik toch zeker moeten kunnen halen.”

BB: “Sir, ik hoop het van harte…”

Peter De Keyzer, Chief economist van Petercam