België brandt

We gaan crescendo over het energievraagstuk en zowat iedereen die er van dicht of van ver iets mee te maken heeft, mag zijn mening verkondigen. Over de schuldvraag werd ook voldoende uitgeweid en dat is wellicht voor historici van belang, maar we moeten nu dringend werk maken van de toekomst. Er werd nog te veel geschoten op de ontslagnemende regering en dat is niet correct, gezien de korte regeerperiode. Onze problemen zijn geboren in 1999 met de komst van de eerste paars-groene regering. De schuldvraag en vooral een mea culpa zou sommigen in dit dossier sieren, maar zoals gezegd is het de toekomst die nu telt.

Hoe ziet onze energietoekomst in België (en daarbuiten) er dan uit? We moeten de komende tien tot vijftien jaar hard werken om een achterstand van meer dan een decennium in te halen. De investeringen zullen een zeer positieve invloed hebben op onze economie, aangezien we innovatie hoog in het vaandel zullen moeten dragen.

Zodra echt werk wordt gemaakt van een energievisie, moeten de verantwoordelijken vooreerst begrijpen dat een visie veel meer inhoudt dan omschrijven hoe we naar onze toekomstige elektriciteitshuishouding kijken. Energie is werkelijk in alle poriën van onze samenleving binnengeslopen. In een gesofisticeerde economie waar alles instant beschikbaar moet zijn, is onze verslaving aan het E-spul zonder historische vergelijking.

Zonder onze dagelijkse dosis elektriciteit leven we weer in de tijden van Keizer Karel en die worden niet voor niets de Donkere Middeleeuwen genoemd. Ondanks alle aandacht en groeiende interesse voor onze energieproblemen zie ik weinig goeds aan de regeringsonderhandelingen. Behalve wat schietoefeningen vanuit de heup met ideetjes zoals: laten we de kerncentrales nog wat langer openhouden of we bouwen even snel een nieuwe, hoor ik niets nieuws. Positief was dat de voorzitter van de grootste politieke fractie in België en Vlaanderen toegaf dat het anders moet en dat er nu geen visie is.

Wat ik niet hoorde, is hoe ze die visie op het België van de toekomst zullen bouwen. Dat doe je niet even tijdens de regeringsonderhandelingen tussen de tien andere prioriteiten door. Daarvoor is het vraagstuk veel te complex en de kennis rond de tafel onvoldoende aanwezig. Alleen samen met alle experts en groepen uit de samenleving kunnen we die uitdaging aan.

De omschreven doemscenario’s die onlangs netjes naar buiten werden gebracht, hebben er in ieder geval ervoor gezorgd dat iedereen begrijpt dat we direct geraakt worden als onze energiebevoorrading niet meer verzekerd is. Een ander voordeel is dat iedereen nu ook op scherp staat en we in ieder geval voorbereid de winter ingaan.

Toevallig of niet werd deze week duidelijk dat een consortium van bedrijven een aanvraag indient om voor onze kust een energie-eiland te bouwen. Op zich is het zeer positief dat er een partij is die wil bouwen, maar hopelijk zijn er toch enkele gegadigden, want één is geen keuze natuurlijk. Ook zou de overheid moeten eisen dat er eerst een test komt op een beperktere schaal voor we onze beperkte kustlijn nog meer belasten.

Ondertussen dienen goedkopere alternatieven voor opslag zich aan, maar die brengen ook hun voor- en nadelen met zich. Persoonlijk vind ik waterstof een deel van de oplossing. Het is gemakkelijk op te slaan en je kunt het ook gebruiken in de transportsector. Dat hangt ook samen met de uitbreiding van een tankstationnetwerk van waterstof (en CNG) over de hele Benelux om zo tegelijk onze afhankelijkheid van geïmporteerde olie te verminderen.

Terug naar de visie, want daar begint het mee. Er zijn veel voorbeelden te geven van doelen die te ver lagen, maar later toch bereikt zijn (denk maar aan de vele wereldrecords die keer op keer worden verbroken) of onverwachte evoluties die niemand had zien aankomen (sociaal netwerken, internet, succes van zonnepanelen, enzovoort) die ervoor gezorgd hebben dat onze maatschappij met succes nieuwe richtingen is ingegaan. Energie is de primaire bron waaruit onze welvaart is opgebouwd en in het groter plaatje al het leven op aarde. Er is dus geen andere weg dan slagen in de succesvolle omvorming naar een duurzame energievisie.

De auteur is gedelegeerd bestuurder van NPG energy.

ANDRÉ JURRES

In een gesofisticeerde economie waar alles instant beschikbaar moet zijn, is onze verslaving aan het E-spul zonder historische vergelijking.