Bekentenis van een speculant

MARC BUELENS

Mijn bankafschrift van 12/08/2011 leest als volgt: 2991,53 euro wederinkoop Arcopar-aandelenrekening. Betaler: Arcopar CVBA. Onmiddellijk valt de timing op: hier heb je te maken met een gehaaide speculant, een man die weet dat bij grappen, in de politiek en bij beleggen, maar één ding telt. Timing.

Wat u uiteraard niet op dit afschrift kan lezen, is de commentaar van mijn Dexia-bankier. Die benadrukte dat dit aandeel de jongste jaren een heel mooi rendement had gehaald. Ik begreep dat als: zou ik me niet beter bedenken? Maar mijn bankier weet natuurlijk niet dat achter het ‘officiële’ profiel waarover hij beschikt (een uiterst defensieve belegger) een gehaaide speculant schuilt, die in werkelijkheid via naakt shorten, insiderinformatie en zeer berekende risico’s op IBM, Warren Buffett de loef tracht af te steken. Vooraleer u mij bestookt met verzoeken voor beleggingstips, dat verhaal over naakt shorten is niet waar. Dat van dat Arcopar-aandeel wel.

Wat doet een mens op een druilerige zomerdag? Hij ordent zijn papieren. En wat ontdekt hij daar? Juist, een Arcopar-aandeel. Vaagweg herinnerde ik me hoe we daar aan geraakt zijn. Juist, de hypothecaire lening via BAC. Omdat groot altijd beter is, later Bacob en dan Dexia. De bankwereld weet dat de weg naar de klant niet via zijn maag of gekke tombola’s loopt, maar via zijn hypothecaire lening. Och, en dat Arcopar-aandeel werd toen verkocht omdat het een goed rendement had, en omdat het nog een hele reeks voordelen mee bracht: korting op je verzekering, minder kosten op je zichtrekening enzovoort.

En wat gaat samen met een hypothecaire lening bij de BAC? Juist, een verzekering bij de Volksverzekering, later DVV en nu Dexia-verzekeringen. Dus weer profijt. In ieder geval de motivatie om een Arcopar-aandeel te kopen was dus bij mij zuiver financieel: hebzucht, greed, frank- en later eurotekens in mijn ogen. De ideale speculatie: veel opbrengst en géén risico. Wie droomt daar nu niet van?

Voor mij ligt het Visie-nummer van 18 november 2011. De voorzitter van het ACW schrijft dat hij zeer tevreden is dat de 700.000 Arcopar-aandeelaanhouders hun geld terugkrijgen, want zij zijn geen speculanten. Ik moet dat corrigeren. Er waren 699.999 brave coöperatieve spaarders die dat aandeel enkel in bezit hadden om de christelijke arbeidersbeweging te ondersteunen, en één vulgaire speculant.

De voorzitter van het ACW vindt het toepassen van de waarborgregeling niet meer dan rechtvaardig. Ik ook. Geld verdienen, waarborgfondsen van de overheid, voordelen bij het afsluiten van verzekeringen, kortingen hier en daar, dat is geen kwestie van ‘slim’ zijn, van je financieel eigenbelang dienen, dat is vooral een kwestie van rechtvaardigheid. Dat dit zakenblad daar nog niet aan gedacht had!

Als iemand heeft belegd in Colruyt, Fortis of Electrabel omdat zijn bankier hem heeft aangeraden te handelen als goede huisvader, als banken overheidsobligaties hebben gekocht van betrouwbare eurolanden als Duitsland en Griekenland, dan zijn zij uiteraard geen speculanten, maar spaarders. Het is de intentie die telt! Omgekeerd, wat zo’n graaf Lippens op een spaarboekje staan heeft, dat is ongetwijfeld een duivelse strategie in een poging zijn fortuin te maximaliseren, om aan risicospreiding te doen, om fiscaal te optimaliseren, dat is geen spaarder!

Ik stel dus voor de wetgeving aan te passen en iedereen die een financieel product koopt, een verklaring te laten ondertekenen. Doet u dit als spaarder of als speculant? Dat zal veel discussie achteraf vermijden. Spaarders krijgen uiteraard hun geld terug. Speculanten worden ingewreven met pek en veren.

Het Arcopar-dossier is nog om minstens één andere reden bijzonder boeiend. In De Morgen van 19 november stond een interview met Francine Swiggers, voorzitster van Arco. Daarin verklaart ze: “Je rol als bestuurder van een financiële instelling is veel beperkter dan bij een industrieel bedrijf. De echte inzichten en conclusies gingen alleen naar de toezichthouder.”

Dat weten we dan ook weer. Bestuurders doen dus wat Henry Mintzberg lang geleden heeft gezegd: het zijn geblinddoekte mannen en vrouwen die met een stok slaan naar een lege dop aan een draad. Als ze die dop raken, zijn ze masters of the universe; als ze missen, kunnen ze er ook niet veel aan doen. Ze waren toch geblinddoekt. Willen alle leden van alle remuneratiecommissies uit de financiële sector hier even nota van nemen?

Er is ook goed nieuws voor Arcopar. Op 19 november is er al sprake van 780.000 aandeelhouders. Voor elk verloren schaap, vuile speculant, zijn er op korte termijn 80.001 bijgekomen. Er is nog rechtvaardigheid in deze wereld.

De auteur is partner-hoogleraar management aan de Vlerick Leuven Gent Management School.

De motivatie om een Arcopar-aandeel te kopen was bij mij zuiver financieel. De ideale speculatie: veel opbrengst en géén risico. Wie droomt daar nu niet van?