Bedrijfswagenpark wordt langzaam groener

Het belastingregime voor bedrijfswagens wijzigt drastisch. Meer CO2 uitstoten, betekent minder aftrekmogelijkheden voor de bedrijven. De werkgevers betalen het gelag, maar passen hun autopolitiek aan.

Samen met de CO2-solidariteitsbijdrage zal het nieuwe belastingregime voor bedrijfswagens de vlootkosten van de werkgevers met 8 à 12 % verhogen,” zegt Werner Franck, directeur sales & marketing van KBC Autolease. “Slechts 2 % van ons eigen wagenpark – goed voor 33.000 voertuigen – komt in aanmerking voor de hogere aftrekken die vanaf 1 april voor milieuvriendelijke wagens gelden. Voor ruim 70 % van onze klanten gaat de nettokostprijs omhoog.”

“Voor Belgacom bedraagt de maandelijkse meerprijs ongeveer 6,5 euro per auto”, bevestigt woordvoerder Jan Margot. “Met 3300 bedrijfswagens stijgt de factuur voor onze vloot met bijna 260.000 euro per jaar op een budget van 30 miljoen euro. Ook de boekhoudkundige registratie wordt een pak moeilijker. Per voertuig moeten we voortaan het juiste aftrekpercentage berekenen. En de overheid heeft in tien modules voorzien.” (zie tabel)

Ondertussen blijft de maatregel voor verwarring zorgen. Kristiaan Andries, juridisch adviseur van het kenniscentrum van het sociaal secretariaat SD Worx: “Zo weten wij nog altijd niet of de nieuwe regeling ook geldt voor de kilometervergoeding aan werknemers die met hun eigen auto in opdracht van hun werkgever rijden. Tot nu toe mogen de ondernemingen 70 % van dit bedrag – vastgelegd op 0,297 euro per km – als beroepskosten aftrekken. Als ze verplicht worden deze fiscale vrijstelling voortaan in functie van de vervuilingsgraad te moduleren, moeten ze hun codesysteem fors uitbreiden.”

“Deze maatregel bewijst andermaal dat de regering – hoe nobel de doelstelling ook is – beslissingen neemt zonder na te denken over de praktische haalbaarheid”, briest Jean Baeten, fiscaal adviseur van het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO). “In plaats van eerst te overleggen met het bedrijfsleven, past de overheid in alle haast de wetgeving aan, louter en alleen uit budgettaire overwegingen. Moeten de ondernemingen binnenkort ook de aftrek van hun taxikosten laten bepalen door de CO2-uitstoot? Je kunt de chauffeur toch niet telkens een kopie van zijn groene kaart vragen? Dit is een pure pestbelasting.”

“De nieuwe regeling pakt de verkeerde partijen aan”, voegt Bart De Neve, human resources manager van het softwarebedrijf Real (450 bedrijfsvoertuigen), daaraan toe: “Nu betalen de ondernemingen met leasingwagens de rekening. Dat is een omgekeerde redenering. Het zou veel efficiënter én milieuvriendelijker zijn om de wagenconstructeurs aan te moedigen groenere wagens op de markt te brengen door te investeren in onderzoek en ontwikkeling. Real heeft zelf een eerste stap gedaan door zwaar vervuilende wagens met een uitstoot van meer dan 175 gr/km uit zijn aanbod te weren. In elke categorie bieden we een model aan dat ver onder de gemiddelde vervuiling scoort. Werknemers die voor een groen voertuig opteren, krijgen een beter uitgerust voertuig.”

Aanpassing van de autopolitiek

De bedrijven blijven dus niet bij de pakken zitten. Op advies van de leasingmaatschappijen passen zij geleidelijk hun autopolitiek aan. Jan Van Roon, directeur marketing & sales van ING Car Lease: “Gewoonlijk leggen de ondernemingen een limiet per kaderlid vast, bijvoorbeeld 665 euro leasingkosten per maand. Als de werknemer voor een model met een lagere CO2-uitstoot opteert, kan hij voor een luxueuzere versie of extra accessoires kiezen. Zo kan de werkgever de uiteindelijke kostprijs stabiliseren en een positieve bijdrage leveren voor het milieu.”

Andere leasebedrijven gaan nog een stap verder en bieden hun cliënteel groene producten aan. KBC Autolease noemt zijn plan GreenLease. Leaseplan heeft het over GreenPlan, terwijl ALD meewerkt aan het e-positive-project van de automobielfederatie Febiac. Werner Franck van KBC Autolease: “Door de combinatie van lichtere motoren, milieuvriendelijkere wagens en cursussen voor een zuiniger rijgedrag kunnen bedrijven hun autokosten gevoelig drukken. Via een brandstoftoeslag kunnen klanten ook CO2-certificaten kopen, waarmee bosbouwprojecten via Argus Klimaatfonds gesteund worden. Zo trachten we hun vloot volledig CO2-neutraal te maken.”

De leasemaatschappijen geven de fleetbeheerders van bedrijven ook de mogelijkheid om lopende contracten te vervangen door contracten voor schonere auto’s. ING Car Lease stapte in februari naar de bedrijven met een actieplan om leasingcontracten te vervangen door nieuwe. Zo merkwaardig is dat ook niet. De leasingmaatschappijen moeten hun terugkerende auto’s namelijk kwijt op de tweedehandsmarkt. De maandelijkse huurprijzen die ze hanteren voor hun leasing zijn in belangrijke mate berekend op basis van de restwaarde van het model. Het spreekt vanzelf dat een Volkswagen Passat Bluemotion over pakweg vier jaar heel wat makkelijker te slijten zal zijn als tweedehands, dan zijn klassieke broer.

Vorige week lanceerde Athlon Car Lease samen met de verzekeringsmaatschappij Ethias de EcoCoach. Deze ‘zwarte doos’ registreert de rijstijl van de chauffeur. Uit onderzoek blijkt dat automobilisten die weten dat ze gecontroleerd worden, automatisch zuiniger en veiliger rijden. De initiatiefnemers hopen het brandstofverbruik met 8 tot 12 % te beperken. Zij maken zich sterk dat mocht de hele vloot van 250.000 leasewagens in België met de EcoCoach uitgerust zijn, dit tot een jaarlijkse besparing van 150.000 ton CO2 zou leiden.

De groene formules slaan duidelijk aan. KBC Lease krijgt steeds meer aanvragen binnen. KBC Bank en Verzekering schakelde al over op GreenLease voor zijn duizendtal bedrijfswagens. Franck: “Zelfs werknemers zonder firmawagen vragen op eigen initiatief onze lijst van groene modellen aan. Werkgevers beginnen ook steeds meer te letten op het effectieve brandstofverbruik van hun werknemers met een bedrijfswagen. Sportieve bestuurders kunnen de kosten gemakkelijk met 5 à 10 % de hoogte in jagen. Daarom bieden wij aangepaste opleidingen aan.”

Hoewel KBC Autolease niet zo ongelukkig is met de overheidsmaatregel, vraagt Franck zich toch af waarom de regering enkel de leasingmaatschappijen viseert: “Zij vertegenwoordigen maar 5 % van het totale wagenpark. Zo blijft het gros van de particulieren buiten schot. Die hebben zelfs recht op een premie bij de aankoop van een roetfilter. Dat is een politiek van twee maten en twee gewichten.”

De automobielfederatie Febiac vindt het ook het jammer dat de fiscale regeling tijdens de duur van het leasingcontract verandert. Woordvoerder Joost Kaesemans: “Bij de aanvang van een nieuwe overeenkomst kan het bedrijf nog zijn autopolitiek aanpassen, zodat de maatregel budgettair binnen de perken blijft. Dat kan nu niet. Positief is wel dat de ondernemingen eindelijk een aanmoediging voor milieuvriendelijkere bedrijfswagens krijgen. Wat nu nog zou moeten gebeuren, is het voordeel in nature voor de werknemer te berekenen volgens de CO2-uitstoot van het voertuig en niet volgens de fiscale pk’s.”

Trend naar kleinere modellen

“Bedrijven beginnen hun wagenpark inderdaad te downsizen”, zegt Bert Jacobs van Fleet Magazine. “Vooral grote SUV’s en monovolumes verliezen marktaandeel. De mensen blijven wel binnen hetzelfde segment kiezen. Maar ze opteren nu voor kleinere motoren. Op zich hoeft dat geen probleem te zijn, want een BMW 520d is nu even krachtig als een 525d van vier jaar geleden. Dat geldt bij de meeste merken.”

Toch spreekt de managing director van het productiehuis Active van een kafkaiaanse maatregel. Jacobs: “De regering heeft enkel naar de CO2 en niet naar de Euronormen gekeken. Zo valt de ‘World’s Cleanest Car’ – de Mercedes E 300 Blue-tec – in de nieuwe regeling in de categorie van de vuile wagens met 60 % aftrekbaarheid. Onbegrijpelijk! Dat betekent al snel 50 euro per maand aan meerkosten. Ook valt de roetfilter – een doeltreffend instrument tegen vervuiling door dieselwagens – buiten het bestek en krijgen de bedrijven geen rechtstreekse korting voor de aankoop van schonere wagens. De regering had beter de aftrekmogelijkheden van het brandstofverbruik beperkt, wat administratief veel gemakkelijker te verwerken is en meer effect op het milieu heeft.”

Geen paniek

Een rondvraag bij een aantal grote autoverdelers leert dat het wereldje niet bepaald op zijn kop staat door de nieuwe regeling. De invoerders kunnen zelf weinig doen, ze zijn afhankelijk van wat het moederhuis uit zijn fabrieken laat rollen. “Voor ons valt dat nog best mee”, zegt Wim Doms van Peugeot België. “Wij moeten ons aanbod voor de leasingbedrijven niet echt aanpassen, want voor een groot deel van het gamma geldt het hoogste aftrekpercentage. Dat danken we vooral aan de 1.6 HDi dieselmotor, die een gunstige CO2-uitstoot heeft en bovendien krachtig genoeg is om in een model als de 407 te stoppen. Die motor moeten we niet eens extra promoten. Hij heeft de turbodiesel van 2 liter, vroeger de norm, bijna helemaal verdrongen in het fleetpark, omdat hij sowieso fiscaal interessanter is.”

Natuurlijk heeft niet ieder merk zo’n fiscaalgunstige diesel. De importeur van Honda kan bijvoorbeeld alleen een diesel met een inhoud van 2,2 liter aanbieden. Moeilijk om te slijten, zelfs aan particulieren. In Japan liggen ze uiteraard niet wakker van een klein afzetgebied als België. Bij Europese constructeurs al iets meer.

Zelfs premiummerken volgen de stroom, zoals Mercedes, dat straks Blue Efficiency-versies van zijn C- en B-Klasse in de showrooms heeft. Niet toevallig de twee modellen die het best scoren in fleet. De huidige C200 CDi en de B180 CDi moeten met een CO2-uitstoot van respectievelijk 149 en 146 gram 5 procentpunt kostenaftrek (van 75 naar 70 procent) inleveren. In de Blue Efficiency-versie blijven ze met 135 en 137 gram binnen de normen voor een kostenaftrek van 75 procent.

Erik Vanden Heuvel, verantwoordelijk voor pr van Mercedes Benz, heeft zijn huiswerk al vroeg gemaakt. “De nieuwe regeling heeft niet meteen een paniekgolf door autoland gestuurd. Je moet de impact relativeren. Tijdens de Autosalon berekende ik het verschil in maandelijkse huurprijs voor een van onze populairste modellen, en ik kwam uit bij 9 euro per maand.”

Daar ligt een bedrijf natuurlijk niet echt wakker van, temeer omdat auto’s die terugvallen naar 70 procent kostenaftrek niet meteen de meerderheid van het bedrijfswagenpark uitmaken. “En toch is er wel degelijk een algemeen bewustzijn rond het thema op gang gekomen”, pikt Wim Doms van Peugeot in. “Dat heeft twee redenen: een puur financiële natuurlijk, maar het is ook een kwestie van imago. Bedrijven willen zich als milieubewust profileren.” Ferre Beyens, autojournalist bij Fleet & Business, beaamt dat: “Ik merk dat de autopolitiek zowat overal ter discussie op tafel ligt. En er komt meer bij kijken dan het zuiver fiscale aspect: een bedrijf dat milieuzorg in het vaandel draagt, wil dat ook tot uiting laten komen in zijn wagenpark. Het effect is nog niet meteen voelbaar op de automarkt, maar dat zal niet lang meer duren.” (T)

Door Eric Pompen en Jo Bossuyt