Bankiers mogen de economie niet gijzelen

Bedrijven staan aan de klaagmuur. De banken hebben de kredietkraan nagenoeg dichtgedraaid of hebben de kredietverlening in elk geval flink duurder gemaakt. Verderop in dit nummer kunt u een verslag vinden van het CEO Forum. Dat Forum bestaat uit ondernemers uit de kenniseconomie en telt in zijn rangen flink wat start-upbedrijven uit de technologiesector. Technologiestarters die bij een bank aankloppen, worden weggelachen, is de ondervinding van het Forum. Ze zijn gedoemd om aan te kloppen bij alternatieve financieringsverschaffers als durfkapitaalfondsen of bij overheidsinitiatieven als het IWT of Vinnof. Die middelen zijn te beperkt om een beloftevolle start-up op de kaart te zetten en het groeiritme wordt dan ook te vaak getemperd in weerwil van de beschikbare centen.

Ook op het recente Trends Gazellenevenement in West-Vlaanderen trokken tal van groeibedrijven aan onze mouw. Hun lokale huisbankier wil wel meestappen in hun expansieverhaal, maar wordt door ‘Brussel’ aan banden gelegd. Indien bedrijven, zowel start-ups als groeibedrijven, aan onvoldoende financiering komen, legt dat een belangrijke rem op de verdere ontwikkeling en de groei van de ondernemingen, en bij uitbreiding op de hele lokale economie. Het is dus een absolute plicht van de banken om hun rol van kredietverschaffers aan de ondernemingen te blijven spelen.

Een aantal politici was er dan ook als de kippen bij om de bankiers te kapittelen tijdens de bankencommissie, waar de CEO’s van onze banken uitleg mochten komen verschaffen over de financiële crisis en de gevolgen op hun kredietbeleid. Had de politiek immers de financiële instellingen niet gered en mocht daar dan niks tegenover staan?

In de discussie blijven twee details onderbelicht. De appetijt bij tal van ondernemingen om hun investeringen minstens tijdelijk uit te stellen, neemt toe. De bedrijfsleiders willen eerst even de kat uit de boom kijken voor ze zich engageren. Dat resulteert in een terugval van de aanvragen voor krediet. Als je dat afzet tegen de boom van kredieten die we vóór de financiële crisis kenden, dan is het logisch dat de banken de perceptie tegen hebben.

Tegelijk is het speelveld waarop de bankiers vandaag moeten opereren grondig gewijzigd door de financiële crisis. De regels voor de banken zijn verstrakt met, onder meer, strengere solvabiliteitseisen. Uit angst dat hun balansen te veel ontaarden, gaan ze dus scherpere eisen stellen. De debetrentetarieven gaan omhoog, de volumes aan krediet worden per dossier ingeperkt, de looptijd wordt verkort, enzovoort. Ook de interbancaire rente maakt het voor de banken duurder om onderling kredieten aan elkaar te verschaffen.

De bankiers moeten echter beseffen dat ze de economie niet mogen gijzelen in hun streven om de boeken op te smukken. Net zoals de ondernemers moeten beseffen dat zij de veranderende omgevingsfactoren moeten opnemen. Dus hun huiswerk moeten overdoen. De wereld ís immers veranderd. Ondernemers en bankiers zijn sleutelfiguren in onze maatschappij. Ze hebben een liaison, dat is niet alleen synoniem voor een relatie, maar ook voor bindmiddel. (T)

Door Lieven Desmet