‘ALS SILICON VALLEY DE CHINEZEN BEGINT TE KOPIËREN, DAN WIL DAT WAT ZEGGEN’

De Aziatische technologiebedrijven mogen minder bekend zijn dan de Amerikaanse, wat ze doen is niet minder groots. “Op heel wat vlakken hebben ze al een voorsprong”, menen Peter Hinssen en Steven Van Belleghem. “Als Silicon Valley de Chinezen begint te kopiëren, dan wil dat wat zeggen.”

Peter Hinssen was een van de eerste internetondernemers in ons land. De ingenieur stond onder meer aan de wieg van technologiebedrijven als Porthus, eCom en Streamcase. Steven Van Belleghem is marketingprofessor aan de Vlerick Business School en auteur van enkele marketingbestsellers. De twee zijn zakenpartners in de innovatieorganisatie nexxworks en reisden samen al enkele keren naar het Californische startersparadijs Silicon Valley, met in hun zog een schare ondernemers en managers. Toen kwam de vraag of ze een soortgelijke trip wilden organiseren naar Azië, want de technologische innovatie in dat deel van de wereld is bij Europeanen veel minder bekend. “Logisch, wij gebruiken de westerse tools, omdat we geen toegang hebben tot de Aziatische, alleen al omdat we de taal niet begrijpen. Daardoor onderschatten we wat daar gebeurt.”

Voor veel ondernemers bleek het een openbaring dat Azië lokale alternatieven heeft voor de grote technologiebedrijven uit Silicon Valley. Peter Hinssen: “Het lijkt of we er ons in Europa bij hebben neergelegd dat er geen lokale internetindustrie is. In een land als Zuid-Korea zijn de twee meest gebruikte zoekmachines Koreaans, pas op de derde plaats komt Google. In China is er Baidu, het Chinese Google. Alibaba is het Chinese Amazon en WeChat het Chinese Facebook Messenger of WhatsApp. De Chinezen doen alles zelf, en met 1,4 miljard inwoners kunnen ze dat op een fantastisch grote schaal doen. Daardoor hebben veel Chinese bedrijven op heel korte tijd enorme proporties aangenomen. Wie had er bij ons al van Alibaba gehoord, voor het naar de beurs ging? Wie weet hoeveel van die bedrijfjes nu nog onder de radar zitten om zich ineens tot megaonderneming te ontpoppen?”

Geen kopie

Niet alleen zijn die lokale alternatieven vaak groter, ze zijn volgens Peter Hinssen niet zomaar een kopie van het origineel. “Vaak is hun concept net iets straffer dan dat van hun Amerikaanse tegenhanger. Alibaba is dubbel zo groot als Amazon. Terwijl Amazon niet meer of minder is dan een onlinewinkel, heeft Alibaba zijn onlineverkoopplatform gebruikt om veel meer te doen. Zowat iedere Chinese particulier gebruikt het, maar ook bedrijven drijven onderling handel via het platform. Alibaba weet dus wie je klanten zijn, hoeveel ze bestellen en hoe het zit met je kaspositie. Alibaba kan in real time je kredietwaardigheid meten, waarop de Chinese overheid heeft beslist dat het bedrijf ook kredieten mag verstrekken. Met één druk op de knop kun je krediet krijgen, zonder een hele administratieve mallemolen te moeten doorlopen. Geen wonder dat het bedrijf ondertussen een van de grootste verstrekkers van kredieten in de Chinese industrie is.”

Ook het Chinese WeChat staat verder dan Facebook Messenger. Haast elke Chinees die online is, maakt er gebruik van om te bankieren of een taxi te boeken. Naast die toepassingen voor particulieren, heeft WeChat ook toepassingen voor de bedrijvenmarkt. “Bij ons heb je een miljoen apps, daar is er één app waarin alles is geïntegreerd. Met Facebook Messenger kan je sinds kort in de VS ook betalingen doen of Uber boeken. Pure copy paste”, zegt Steven Van Belleghem. Youku Tudou is een Chinese combinatie van de videosite YouTube en de streamingdienst Netflix die onlangs door Alibaba gekocht werd voor 3,5 miljard dollar. Van Belleghem: “Ze integreren die systemen op een manier die hier nog niet bestaat: zij mengen de data van de twee platformen. Op die manier weten ze wat mensen kopen, wat ze graag willen kopen en waarnaar ze graag kijken. Daar kan je als adverteerder fenomenale dingen mee doen. Daar staan wij nog ver vanaf.”

De Chinese bedrijven hebben hun kansen natuurlijk vooral gekregen omdat de overheid Facebook en Google buiten hield. Niet bepaald een voorbeeld, toch? “Dat is inderdaad niet de weg die overheden moeten bewandelen. Maar dat geldt enkel voor China, niet voor de andere Aziatische landen”, weet Peter Hinssen. “Sowieso krijgen de Facebooks en de Googles weinig voet aan de grond in landen waar de taalbarrière te groot is.”

Ook Singapore stond op het reisprogramma van het duo achter de innovatieadviseur nexxworks. “5,5 miljoen inwoners, ongeveer evenveel als Vlaanderen. Maar Singtel, de lokale telecommaatschappij, heeft 550 miljoen klanten. “Laat ons groter denken dan onze eigen wereld”, redeneren mensen daar. Ze koesteren de ambitie een wereldspeler te worden in Zuidoost-Azie. Het potentieel is er: in landen als India, Maleisië, de Filipijnen en Indonesië staan gigantische massa’s jongeren klaar om toegang te krijgen tot mobiel internet en smartphones.”

Groots denken, was dat niet de spirit van Silicon Valley? De drang om te ondernemen is even intens in Azië als in Silicon Valley, vindt Peter Hinssen. “De start-upgekte, hoge waarderingen en de zin om iets groots te bouwen zijn allemaal zeer vergelijkbaar. Vooral in Singapore voel je dat. Bovendien krijgen starters er steun van de regering en is er bij de risicokapitaalinvesteerdersmeer geld dan er projecten zijn.”

Overheid

Bij de rol van de Aziatische overheden kan je je natuurlijk vragen stellen. Ook Hinssen was aanvankelijk sceptisch, maar krijgt hoe langer hoe meer respect voor hun visie. “Wij waren in Sjanghai in de week voor het nieuwe vijfjarenplan uitkwam. Daar werd opgewonden naar uitgekeken, zoals wij naar de nieuwe Star Wars-film. Er bleek onder meer in te staan waar de drie grote telecomoperatoren zich op zouden toeleggen. China Mobile doet het internet der dingen, enzovoort. Er werd niet tegengesputterd. De Chinezen aanvaarden blijkbaar dat ze met te veel zijn om allemaal ongecoördineerd hun zin te kunnen doen. Uiteraard gaat dat in tegen ons gevoel van vrijheid, maar landen als China en Singapore zijn geen democratieën zoals wij die kennen. Wij kijken te veel met onze eigen bril. De ondernemers die met ons meereizen, lopen vaak niet te hoog op met de overheid, die ze eerder als een belemmerende factor zien. Maar, wars van alle ideologie, moeten we toegeven dat de Aziatische overheden wel een consequent beleid voeren. ‘Dit komt eraan, dat betekent dat we dit en dat moeten doen.’ En dan doen ze dat. China besliste dat de focus voortaan moet liggen op innovatie. Ze gaan niet meer voor Made in China, maar voor Designed in China. Als een Europese overheid zegt dat ze wil focussen op innovatie, dan weet je dat er een paar reclamecampagnes komen en folders worden gedrukt, en dat is het dan. China zet een hele machinerie in gang, tot en met een complete hervorming van het onderwijs. In de volgende twee jaar wordt een nieuw onderwijssysteem geïntroduceerd. Tegen 2025 zullen meer dan 100 miljoen Chinezen afgestudeerd zijn in dat nieuwe systeem. China neemt daarvoor de beste praktijken van over de hele wereld over. Het heeft daar het geld voor en het heeft de schaal om dat meteen met impact te kunnen doen. Als de Chinezen een massa van 1,4 miljard mensen richting innovatie kunnen mobiliseren, dan weet je dat onze kinderen het lastig krijgen.”

Het viel Steven Van Belleghem op hoe de lokale CEO van het logistiek bedrijf Katoen Natie in Singapore een andere ervaring heeft dan Katoen Natie in België. “Hij ziet de overheid als een partner. Katoen Natie had in Singapore een tunnel nodig om zijn logistiek efficiënter te kunnen organiseren, en het wou de autosnelweg wat verlegd zien om een stuk te kunnen bijbouwen. Het bedrijf legde zijn bussinesscase voor aan de overheid, inclusief het aantal jobs dat het hiermee zou creëren. Een maand later maakte de overheid er al werk van. De overheid heeft daar natuurlijk het geld voor en krijgt weinig tegenkanting van buurtbewoners of milieubewegingen.”

De Aziaten investeren ondertussen ook volop in technologische domeinen waar ze zelf nog niet in thuis zijn. Bij de meest recente investeringsronde van Scanadu, het healthcarebedrijf in Silicon Valley van de Belg Walter De Brouwer, werd het kapitaal bijna uitsluitend door Chinese investeerders ingebracht. Het geld kwam van Tencent, eigenaar van WeChat, en het grootste conglomeraat van Chinese ziekenhuizen. “Dat is lang niet de enige healthcarestarter waarin de Chinezen investeren”, zegt Van Belleghem, die nog meegeeft dat Facebook-CEO Mark Zuckerberg, die ondertussen Mandarijns leert, die ontwikkeling goed in de gaten heeft. “De innovatie zal in veel domeinen uit het Oosten komen. Ook Silicon Valley ziet dat, en is er niet gerust in. Zuckerberg zit niets voor niets hele dagen in China.”

KARIN EECKHOUT, FOTOGRAFIE DEBBY TERMONIA

“Wij waren in Sjanghai in de week voor het nieuwe vijfjarenplan uitkwam. Daar werd opgewonden naar uitgekeken, zoals wij naar de nieuwe Star Wars-film”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content