Afvalwater wordt proceswater voor petrochemie

HAVEN VAN ANTWERPEN Dockwater zal het drinkwaterverbruik van Antwerpse havenbedrijven met 98 procent doen dalen. © Getty Images/iStockphoto

Trends selecteert grensverleggende thema’s en verhalen. Dockwater verdient het label omdat het het drinkwaterverbruik van de petrochemie drastisch wil verminderen. Vlaanderen heeft een waterprobleem. Bovendien legt het industriële waterverbruik van de petrochemische industrie in de haven van Antwerpen een behoorlijke druk op de watervoorziening in de regio. De geplande ontziltingsinstallatie Dockwater ziet daar een kans in.

De landbouw heeft slechtere oogsten en lijdt onder een tekort aan drinkwater. De natuur valt droog. We moeten spaarzaam zijn met water, zowel gezinnen als bedrijven. Want ook die laatste gebruiken drinkwater voor hun productieprocessen. De petrochemische industrie in de haven van Antwerpen neemt een grote slok uit de jaarlijks 350 miljoen kubieke meter Vlaams leidingwater. Drinkwater is ook onmisbaar voor de stoomproductie en als koelwater voor de installaties.

De nog te bouwen ontziltingsfabriek Dockwater wil mee voor een kentering zorgen. Door afvalwater en dokwater op te waarderen tot proceswater zal de fabriek het drinkwaterverbruik van Antwerpse havenbedrijven met maar liefst 98 procent doen dalen, van 3.000 kubieke meter per uur naar 60 kubieke meter per uur. Op volle kracht verwacht Dockwater het equivalent van het drinkwaterverbruik van 500.000 gezinnen uit te sparen.

“Onze installatie is er in de eerste plaats op gericht afvalwater op te waarderen tot water dat geschikt is voor processen in de petrochemische industrie”, legt Mark McComiskey, de CEO van de Amerikaanse investeringsmaatschappij Avaio Capital uit. Dat is een internationale investeringsmaatschappij met ruim 20 miljard dollar aan projecten in ontwikkeling. Het is gespecialiseerd in duurzame infrastructuurprojecten in Noord-Amerika en Europa. Samen met de internationale investeringsgroep Macquarie Capital, betrokken bij de bouw van de nieuwe gevangenis in Haren, zorgt Avaio voor de kennis en het budget achter de fabriek van Dockwater. Samen investeren de twee partijen 100 miljoen euro.

De petrochemie verbruikt 40 procent van het Antwerpse drinkwater. Als we dat vervangen door hergebruikt afvalwater en water uit de dokken, blijft er meer water over voor de huishoudens’ Mark McComiskey, CEO Avaio

Extreem weer

Vanuit New York volgt McComiskey de Vlaamse waterproblemen. “Ook Vlaanderen kent steeds meer extreem weer”, zegt hij. “Het regent steeds minder en wanneer het regent, zijn de buien hevig. Daardoor daalt het grondwaterpeil en wordt drinkwater schaarser. Op die uitdagingen biedt onze ontziltingsinstallatie een oplossing. De petrochemische industrie verbruikt 40 procent van het Antwerpse drinkwater. Als we dat allemaal vervangen door hergebruikt afvalwater en water uit de dokken, zorgen we dat er meer water voor de huishoudens overblijft. Bovendien draait de installatie op groene stroom. Dockwater vermindert de CO2-uitstoot, het waterverbruik en verlaagt de impact van chemische processen op het milieu. We gaan voor maximale circulaire processen.”

Mark McComiskey
Mark McComiskey

Waarom McComiskey voor Antwerpen kiest? “De condities zijn er juist”, zegt hij. “Je vindt er een grootse petrochemische cluster met een enorme nood aan water. De haven is zeer gefocust op duurzaamheid en onze partners hadden er al initiatieven lopen.”

Ontwerp is klaar

De grootste uitdaging is volgens McComiskey de bedrijven te overtuigen: “Zij hebben miljarden geïnvesteerd in productieprocessen. Die mogen niet in gevaar komen door een watertekort of water van lage kwaliteit. Ze zijn al honderd jaar gewoon aan drinkwater van hun gekende leverancier. Ze geven hun vertrouwen niet zomaar aan een nieuwe speler die hen op een andere manier van water zal voorzien. Maar het lukt. We hebben voldoende bedrijven om het project op te starten. Op termijn kunnen we iedereen bedienen.”

De chemiebedrijven Covestro en Evonik stapten als eerste mee in het ambitieuze infrastructuurproject. De havenbedrijven Ashland, Indaver en Monument Chemical sloten zich snel aan. Gesprekken met andere bedrijven lopen. Essenscia, de sectorfederatie van de chemie en de lifesciences, steunt het initiatief. “Drinkwater vertegenwoordigt slechts 6 procent van het totale waterverbruik van de sector, maar elke druppel telt. Chemie- en farmabedrijven hebben het verbruik van drinkwater de voorbije tien jaar al met bijna een kwart teruggedrongen. Dit project zorgt opnieuw voor een significante vermindering van het drinkwaterverbruik”, zegt Ann Wurman, directeur essenscia vlaanderen.

Samen met de projectpartners Suez en Aecom werd het ontwerp van de installatie in 2021 voltooid en zijn de milieu- en waterstudies afgerond. Dockwater heeft het consortium van Denys en Equans aangesteld als hoofdaannemers voor de ontziltingsinstallatie en de waterdistributiesystemen. In november tekenden Aquafin en Dockwater een memorandum of understanding om te onderzoeken hoe gezuiverd afvalwater kan worden gebruikt in de ontziltingsinstallatie.

Proeftuin Antwerpen

Als alles goed gaat, start de bouw van de installatie eind dit jaar, en wordt ze in 2024 in gebruik genomen. Daarmee past het project mooi in het Blue Deal-investeringsprogramma van de Vlaamse regering dat van circulair watergebruik in de industrie de regel maakt. Op basis van de ervaringen in Antwerpen denkt Avaio later gelijkaardige installaties te bouwen in de Verenigde Staten en elders in de wereld.

Duurzaamheid staat centraal in elk project van Avaio, duidt McComiskey: “Als we nieuwe infrastructuur bouwen, zijn we ons bewust van de milieu-impact die we creëren en houden we rekening met hoe het klimaat er de komende dertig jaar op zal inwerken. Wat doet de stijging van de temperaturen met infrastructuur? Wat is het effect van het steeds extremere klimaat?”

Data geven hem en zijn team de antwoorden. Die moeten een onderdak vinden in duurzame datacenters, aldus McComiskey: “Een datacenter is een noodzakelijke infrastructuur waarvan we de milieu-impact willen minimaliseren. Dat kan door energiezuinige gebouwen, groene energie en milieuvriendelijke koelingsoplossingen die minder water verbruiken.” Zo plant Avaio er later een in België bouwen. De onderhandelingen lopen.

Afvalwater wordt proceswater voor petrochemie

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content