5 Uitdagingen in de bestuurskamer

Twaalf bevoorrechte getuigen over deugdelijk besturen

Lannoo, 2003, 216 blz.

1. Welk stuk op ons schaakbord is dit?

Dit stuk is het enige dat altijd een combinatie maakt van een rechte en een diagonale beweging. Maakt indruk én is handig. Elke speler heeft twee paarden.

2. Wie schreef het?

– Peter Frans Anthonissen: stichter en topman van het communicatie-adviesbureau Anthonissen & Associates. Auteur van Murphy was een optimist (over crisiscommunicatie) en In naam van de faam (over reputatiemanagement).

– Luc Baltussen: freelance journalist, werkt voor televisiezender Kanaal Z.

– Philip Verhaeghe: was adviseur van het Instituut voor Bestuurders, werkt nu bij Corgo, een jong bedrijf dat diensten inzake deugdelijk bestuur aanbiedt.

3. Wat staat erin?

Tot dusver kwam de samenstelling van een raad van bestuur vaak neer op het openslaan van het adressenboekje en het aanspreken van het old boys network. “Er zijn natuurlijk al bedrijven die echt durven nadenken over de competenties die ze nodig hebben in hun raad van bestuur, maar ze vormen een kleine minderheid. En zelfs als ze het doen, leggen ze nog niet altijd de link tussen die competenties en de strategie die ze met hun onderneming willen volgen,” oppert Karel Plasman. Hij is één van de twaalf bevoorrechte getuigen uit de ondertitel, maar neemt een wat aparte plaats in. De vroegere manager bij Rabobank, Visa Londen en Almanij is nu directeur van Corgo, een bedrijf dat externe hulp biedt over de werking van de raad van bestuur. Corgo staat voor corporate governance, wat doorgaans vertaald wordt als behoorlijk of deugdelijk bestuur, hét thema van dit boek. Corgo wil zelfs het beroep van professioneel extern bestuurder van vennootschappen in België lanceren. Plasman pleit voor hoge eisen en een dito beloning, waarvoor hij alvast op de steun kan rekenen van Paul Buysse. Samen met Paul De Keersmaeker, Maurice Lippens en Luc Bertrand maakt de voorzitter van Bekaert het kwartet uit van Belgische captains of industry die in dit werk doorbomen over corporate governance. Het volgende kwartet komt uit Nederland, aangevoerd door Herman Wijffels, de vroegere topman van de Rabobank. Het laatste kwartet bewijst dat corporate governance niet alleen een zaak is van grote, beursgenoteerde bedrijven. Bij hen komt ook Dominique Moorkens ( Alcopa, dat o.m. de automerken Hyundai, Mitsubishi en Suzuki invoert) aan het woord.

4. Wat onthouden we?

Zowel de competenties als de processen die nodig zijn om een raad van bestuur behoorlijk te laten functioneren, worden grondig doorgenomen. De kern van het boek wordt evenwel gevormd door de getuigenissen van twaalf ervaren managers uit België en Nederland, onder wie topfiguren als Paul Buysse, Paul De Keersmaeker, Maurice Lippens en Luc Bertrand.

5. Geeft het praktische tips?

Naast de wijze raad en de waarschuwingen van de bevoorrechte getuigen, vinden we de praktische tips vooral in het eerste hoofdstuk, dat focust op de praktijk van de raden van bestuur in België. In een epiloog worden de tips nog eens duidelijk samengevat. Denk, bijvoorbeeld, aan de aansprakelijkheid van de bestuurder.

6. Is het nog actueel?

Hyperactueel. De schandalencarrousel in bedrijven als Enron, de naweeën van het Lernout & Hauspie-debacle en de aan het licht gekomen, tomeloze hebzucht van een lange rij markante managers doen de roep om corporate governance ook buiten de bedrijfswereld weergalmen.

7. Biedt het leesplezier?

Dankzij de getuigenissen blijft dit werk toegankelijk. De auteurs verbergen zich niet achter dikdoenerig jargon.

8. Waarom zou u het lezen?

Wie de werking én de eisen van een raad van bestuur wil kennen, kan nu eindelijk terecht bij een probate Vlaamse gids.

9. Is het vertaald?

Alleen in het Nederlands beschikbaar.

10. Welke boeken sluiten erbij aan?

– A Blueprint for Corporate Governance: de Amerikaanse professor Fred Kaen ( University of New Hampshire) brengt een uitvoerig, kritisch relaas over de vele aspecten van deugdelijk bestuur. Ook het pro en contra van aandelenopties voor managers komt ter sprake. Finaal wordt het Duitse en Japanse bestuursmodel afgewogen tegen het Amerikaanse (Amacom, 2003, 227 blz.). De originele Engelstalige uitgave vonden we vlot bij Acco Leuven. Tel.: 016 29 11 00, fax: 016 20 73 89.