De Poolse economie was het voorbije jaar de primus van de Europa-klas. Het bbp (bruto binnenlands product) groeide in 2009 met 1,8 procent, in schril contrast tot forse contracties in de eurozone en in de overige in Centraal-Europese landen.
De relatief sterkere particuliere consumptie en het herstel in de netto-uitvoer droegen bij tot deze ‘outperformance’. In 2010 komen de gezinsbestedingen wat onder druk van de verslechtering op de arbeidsmarkt, maar netto-uitvoer en investeringen kunnen de groei verder ondersteunen.
De globale recessie en de financiële crisis hebben evenwel de overheidsfinanciën fors verslechterd. Het stilvallen van de economische activiteit ondermijnde de overheidsinkomsten en een soepeler beleid gecombineerd met automatische stabilisatoren zorgden voor een toename van de overheidsuitgaven.
Sinds de Griekse tragedie zoveel fans kreeg, staat het belang van een houdbaar overheidsbeleid in de schijnwerpers. Het Poolse overheidstekort verslechterde tussen 2007 en 2009 van 2 tot 6 procent en de schuld nam toe van 45 tot 52 procent over dezelfde periode.
Het is duidelijk dat het schuldniveau als % van het bbp nog niet te veel vragen oproept, maar bij het handhaven van zo’n diep tekort zouden de overheidsfinanciën de komende jaren wel ontsporen. Een grondige sanering is dus noodzakelijk, al zijn de vereiste inspanningen opmerkelijk kleiner dan in de eurolanden.
Een schuldstabilisatie tegen 2015 vereist, onder voorzichtige assumpties betreffende groei, inflatie en rente, een budgettaire inspanning van 4,6 procentpunten. De schuldgraad zou dan oplopen tot 70 procent van het bbp.
Maar de Poolse overheden zullen hoogstwaarschijnlijk sneller en grondiger in actie treden, aangezien in de Poolse grondwet saneringsmaatregelen zijn ingebouwd wanneer de schuldgraad 60 procent overstijgt. In een recent gepubliceerd programma kondigde de Poolse overheid zelfs een verbetering van 4,6 procentpunten aan in drie jaar tijd zodat de overheidsschuld onder 60 procent blijft de komende jaren.
