‘Fiscale fraudeurs hebben ook rechten’

Het was meer dan duidelijk dat de politici het belangrijker vonden om snel geld naar boven te brengen om eenmalige belastinginkomsten te genereren, dan 100 procent te gaan voor fiscale rechtvaardigheid.

Karel Anthonissen, de Gentse gewestdirecteur van de BBI, heeft bij alle parketten een strafklacht ingediend, met de vraag om de sinds 1999 afgesloten fiscale regularisatiedossiers te onderzoeken. De regularisatie gebeurde in de meeste gevallen enkel voor de inkomsten van het verborgen kapitaal voor de jongste zeven jaar, of de strafrechtelijke verjaringstermijn.

Omdat witwassen een permanent misdrijf is, kan geredeneerd worden dat een strafrechtelijk onderzoek naar de verborgen kapitalen – naar schatting 37 miljard euro – gerechtigd is. Dat zou de meest rechtvaardige oplossing zijn tegenover de miljoenen Belgen, die wel hun belastingbrief correct invullen.

Het her en der aangevoerde argument dat onze parketten al overbelast zijn en de 61.546 dossiers niet kunnen behandelen, gaat niet op. De opbrengst zou 10 miljard zijn, dus kan een investering in personeel en middelen verdedigd worden. Toch is zo’n massaal onderzoek niet op zijn plaats. Het is moeilijk de volgende bijzin uit een pen te persen, maar fraudeurs hebben ook rechten.

Tijdens de eerste regularisatieronden was er geen duidelijk kader voor de zwarte kapitalen, die aan de oorzaak lagen van de frauduleuze inkomsten. Bij de “allerlaatste” ronde onder John Crombez was dat wel het geval. De wetgeving was in alle gevallen zo slecht geschreven dat er ettelijke interpretaties mogelijk waren. De parketten grepen de kans niet aan om een onderzoek te voeren. Het was meer dan duidelijk dat de politici van dat moment het belangrijker vonden om snel geld naar boven te brengen om eenmalige belastinginkomsten te genereren, dan 100 procent te gaan voor fiscale rechtvaardigheid.

De overheid heeft de schijn gecreëerd dat er aan de zwarte kapitalen zelf niet geraakt zou worden. De overheid is een en ondeelbaar. Ze kan niet A zeggen om geld binnen te rijven, en enkele jaren als parket niet B om dat nog eens te doen. Het zou bovendien de rechtszekerheid aantasten en het nu al slechte imago van ons land een nieuwe deuk geven.

Zo’n houding is geen behoorlijk bestuur en meer bepaald een inbreuk op de vertrouwensleer, dat zegt dat een bestuursorgaan door zijn uitspraak of gedraging verwachtingen wekt bij een burger, die laatste erop mag vertrouwen dat de toezegging ook nagekomen wordt. Dat principe geldt zeker in het strafrecht. De aanpak van de zwarte kapitalen uit het verleden zou trouwens meer dan waarschijnlijk niet de toets van het Europees Hof van de Rechten van de Mens doorstaan, wegens een schending van het recht op een eerlijk proces.

Waarschijnlijk weet Karel Anthonissen dat ook. Meer dan eens heeft hij vroeger betoogd dat het onrechtvaardig was dat de kapitalen werden witgewassen. Een weg terug is er niet. Wil hij met zijn actie de belastingfraudeurs bang maken en uit hun tent lokken om een regularisatie aan te vragen? Een aantal onder hen zal misschien berouwvol de belastingzonden willen opbiechten. Dan heeft de actie van de koppige fiscale ambtenaar toch nog een positief effect gehad.