Kurt De Cat

‘De kilometerheffing voor personenwagens wordt geen eenvoudige klus’

“Als autorijden alleen duurder wordt, zonder dat er realistische alternatieven beschikbaar zijn, gaat het om een platte belastingverhoging”, oordeelt Trends-redacteur Kurt De Cat.

De kilometerheffing voor vrachtwagens is nog geen vijftig dagen van kracht op onze wegen, of Vlaams minister van Mobiliteit Ben Weyts (N-VA) duwt het gaspedaal behoedzaam in voor een slimme kilometerheffing voor personenwagens. Dat is geen verrassing. In het regeerakkoord van de Vlaamse regering staat dat ook voor auto’s zou onderzocht worden onder welke voorwaarden een kilometerheffing kan worden ingevoerd.

Het is goed dat de minister de discussie over het rekeningrijden aangaat, maar er moeten nog een hoop randvoorwaarden in orde worden gebracht vooraleer de Vlaamse regering een nieuwe heffing op de automobilist loslaat. Een kilometerheffing voor auto’s werkt alleen als er voldoende realistische mobiliteitsalternatieven voor handen zijn. Anders wordt de bestuurder nog meer op kosten gejaagd.

Met het principe is iedereen het eens. Alleen als je een slimme kilometerheffing invoert voor auto’s, bestelwagens én vrachtwagens, kun je de mobiliteitsstromen op onze wegen sturen. De intelligentie zit dan in het feit dat de toltarieven variëren afhankelijk van de verkeersdrukte. Wie in volle spits tussen Antwerpen en Brussel rijdt, betaalt meer dan wie in de daluren van Oostende naar Gent kart. Dat is een van de minpunten van de kilometerheffing voor vrachtwagens op onze wegen. Het tolsysteem houdt nu geen rekening met het tijdstip waarop een vrachtwagen rijdt. Transporteurs die ‘s nachts rijden, betalen evenveel als collega’s die overdag in de files staan. Alleen als alle voertuigen volgens bepaalde parameters moeten betalen voor het gebruik van de weg, kun je positieve mobiliteitseffecten verwachten.

‘Een kilometerheffing voor auto’s werkt alleen als er voldoende realistische mobiliteitsalternatieven voor handen zijn’

Een kilometerheffing voor alle voertuigen spoort ook perfect met het principe van de vervuiler betaalt. Met de huidige gps-technologie kun je ook buitenlandse bestuurders vlot laten afdragen voor het gebruik van onze wegen. Al leek minister Weyts wel heel enthousiast toen hij zondag op VTM verkondigde dat die nieuwe inkomstenstroom kan resulteren in een belastingverlaging voor de modale Vlaming.

Een slimme kilometerheffing voor personenwagens betekent ook een verschuiving van de fiscale lasten van het bezit van een wagen naar het gebruik ervan. Een taxshift dus en geen taxlift. Het variabele rekeningrijden komt dan in de plaats van de belasting op inverkeersstelling (BIV) en de jaarlijkse verkeersbelasting (VKB). De invoering van een nieuwe belasting kan alleen maar als de bestaande autofiscaliteit wordt afgeschaft. De Vlaamse regering heeft nog maar net de verkeersfiscaliteit vergroend om het wagenpark te ontdieselen en de aankoop van elektrische wagens, hybrides en auto’s op CNG of waterstof te bevorderen. Dat betekent ook dat de slimme kilometerheffing moet variëren volgens milieu- en klimaatparameters. De rekening voor het traject Brugge-Brussel met een dieselwagen zal duurder uitvallen dan dezelfde rit met een elektrische bolide.

De kilometerheffing voor personenwagens wordt zeker geen eenvoudige klus en de beslissing zal ook niet meer in deze legislatuur worden genomen. De werkgeversorganisatie Voka roept om een snelle invoering, maar Open Vld staat op de rem.

Vandaar wellicht dat minister Weyts in zijn communicatie benadrukt dat hij een en ander “weloverwogen en bestudeerd” wil introduceren. Hij plant nu proefprojecten om het concept theoretisch te onderbouwen en praktisch uit te testen. In afwachting van de resultaten kan de minister van Mobiliteit al voluit investeren in alternatieve modi. Want als het autorijden alleen duurder wordt, zonder dat er realistische alternatieven beschikbaar zijn, gaat het inderdaad om een platte belastingverhoging.

Structurele files vragen structurele oplossingen, zoals Voka stelt. Maar voor die structurele oplossingen moeten ook taboes sneuvelen: investeringen in infrastructuur (ook voor de fiets), de aanpak van de missing links in ons mobiliteitsnetwerk (ook in het openbaar vervoer) en flexibiliteit voor werknemers (om autoverplaatsingen in de spitsuren te vermijden). Alleen als die pijnpunten aangepakt worden, is de invoering van een kilometerheffing voor personenwagens niet alleen een fiscale ingreep, maar ook een goede mobiliteitsmaatregel.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content