Bieraccijnzen: tap uit een ander vaatje

Ja, de accijnzen in België zijn hoger in vergelijking met sommige buurlanden. Uit een onderzoek van Ernst & Young uit 2011 blijkt dat de Belg 23 euro accijnzen per hectoliter bier betaalt, tegenover 10 euro in Duitsland en Luxemburg en 11 euro in Frankrijk.

Ja, de accijnzen in België zijn hoger in vergelijking met sommige buurlanden. Uit een onderzoek van Ernst & Young uit 2011 blijkt dat de Belg 23 euro accijnzen per hectoliter bier betaalt, tegenover 10 euro in Duitsland en Luxemburg en 11 euro in Frankrijk.

In een opinieartikel vandaag in De Tijd haalt Sven Gatz, de directeur van de Belgische brouwersvereniging, scherp uit naar de accijnsverhoging op alcohol met acht procent door de Belgische federale regering.

Gatz zwijgt zedig over de buurlanden waar de accijnzen hoger zijn. In Nederland 27 euro en in het Verenigd Koninkrijk zelfs 90 euro. Daar geldt bovendien nog eens een jaarlijkse accijnsverhoging van 2% van 2010 tot 2015.

MolsonCoors, de Britse marktleider in de horeca, betaalde 685 miljoen euro aan accijnzen in 2012 (42% van de bruto-omzet). De Britse bierconsumptie daalt in ijltempo: er ging 17% af de voorbije vijf jaar, of 9 miljoen hectoliter, naar 44 miljoen hectoliter in 2012. Ligt dat aan de accijnzen?

In West-Europa daalt de bierconsumptie al jaren. Toch spreekt Gatz vol lof over Duitsland “dat zijn biercultuur beschermt”. Hoezo? Ook bij onze oosterburen daalde de binnenlandse consumptie de voorbije 5 jaar: met 7 miljoen hectoliter, tot 84 miljoen hectoliter in 2012. Die zogenaamde bescherming leidde ertoe dat de Duitse biermarkt als enige in Europa hopeloos versnipperd blijft. De Duitse biermarkt mag dan de vijfde grootste van de wereld zijn, maar door die versnippering speelde geen enkele Duitse brouwer een rol in de wereldwijde consolidatie in de biermarkt de voorbije twee decennia.

België kende een ‘gratieperiode’ in de accijnzen. Sinds 1996 was er geen aanpassing. En dat terwijl het de voorbije jaren in diverse landen accijnsverhogingen regende. In Frankrijk dit jaar met liefst 160%. Maar ook in Oekraïne, Polen, Portugal, Roemenië, Spanje, Tsjechië.

Een van de frappantste gevallen is Rusland. Met in 2010 een stijging van de accijnzen met 200%. Dit jaar komt daar nog eens een kwart bij, in 2014 een vijfde en 11% in 2015. AB InBev zag zijn biervolume in Rusland met 27% verdampen van 2008 tot 2012 (13,5 miljoen hectoliter).

Toch is er geen noodzakelijk verband tussen accijnsverhogingen en de bierconsumptie. Turkije is nog zo een rampenland. Marktleider Efes verhoogde in een jaar de bierprijzen met 32%, vooral door stijgende accijnzen. En toch ging de bierconsumptie in Turkije vorig jaar met 8% vooruit. Ook Brazilië verhoogde zijn accijnzen, maar de bierconsumptie blijft klimmen.

De biermarkt groeit alleen in landen waar de inkomens stijgen, gekoppeld aan een groeiende bevolking en middenklasse. Die periode is voorbij in West-Europa. Een beetje meer of minder accijnzen zal die consumptie niet aanzwengelen. De Belgische brouwers moeten uit een ander vaatje tappen als ze meer willen afzetten. Of ze moeten zich neerleggen bij het feit dat groeimarkten vooral pils gedreven markten zijn. De groeiers in België zijn de brouwers van de Belgische speciale bieren.