Redactie Trends

‘We moeten dringend ophouden met alle werkende mensen in aparte hokjes te stoppen’

Het wordt hoog tijd voor één sociaal statuut voor alle werkende mensen, oordeelt Daniëlle Vanwesenbeeck, general manager van Mastermail en Vlaams Parlementslid voor Open Vld.

Onlangs werd weer een stokje in het hoenderhok gegooid over de zelfstandigen in bijberoep. Het statuut zou beperkt moeten worden in tijd, de bijberoepers zouden voor oneerlijke concurrentie zorgen.

Sommigen lijken te denken dat mensen die niet volledig zelfstandig ondernemen, geen echte ondernemers zijn. Of dat ‘zelfstandig zijn in bijberoep’ alleen maar dient om later over te stappen naar een voltijds ondernemerschap. Larie en apekool natuurlijk.

Het gaat er uiteindelijk over hoe je je tijd invult. Er zijn mensen die een goede reden hebben om niet voltijds zelfstandig te ondernemen, en niet omdat ze van twee walletjes willen eten. Iemand uit mijn kennissenkring is jaren schoonheidsspecialiste geweest. Ze houdt van haar beroep en doet het met passie. Tot ze ging scheiden. Ze kwam er alleen voor te staan en moest plots voor haar twee kinderen zorgen. Dan heb je een stabiel inkomen nodig. Niet altijd gemakkelijk in haar sector: in de kalme periodes kwam ze de maand niet door.

Dus besloot ze te kiezen voor een stabiel halftijds inkomen en als zelfstandige in bijberoep schoonheidsspecialiste te zijn. Mooi, denk ik dan. Zo kan ze blijven doen wat ze graag doet.

Dat gezegd zijnde , moet er wel wat gesleuteld worden aan het sociale statuut van de bijberoepers. Zij betalen wel sociale lasten, maar genieten niet van de sociale lusten. Een beetje kort door de bocht komt het er zelfs op neer dat zelfstandigen in bijberoep deels meebetalen voor de sociale rechten van zelfstandigen in hoofdberoep.

Aparte hokjes

We moeten dringend ophouden met alle werkende mensen in aparte hokjes te stoppen. Werknemers, ambtenaren, zelfstandigen, zelfstandigen in bijberoep: ze hebben allemaal een eigen sociaal statuut, en toch dragen ze allemaal bij. Waarom is dat zo geregeld? Het zijn toch allemaal mensen die werken ?

We moeten dringend ophouden met alle werkende mensen in aparte hokjes te stoppen

Ik vat het huidige systeem samen. Er zijn drie socialezekerheidsstelsels :

– het werknemersstelsel, de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid, is het grootste en int de werknemers- en werkgeversbijdrage voor de sociale zekerheid. De uitbetaling van de uitkeringen gebeurt dan door andere instellingen, zoals de Federale Pensioendienst, de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening of de Rijksdienst voor Jaarlijkse Vakantie;

– ten tweede is er de Rijksdienst voor de Sociale Verzekering der Zelfstandigen (RSVZ). Zelfstandigen zijn verzekerd voor vijf takken in de sociale zekerheid (ziekte en invaliditeit, moederschapsverzekering, gezinsbijslag, pensioen, en faillissement). De uitkeringen gaan via socialeverzekeringsfondsen.

– ten derde zijn er de ambtenaren, waarvoor deels de RSZ het overkoepelde orgaan is, en voor een ander deel de tewerkstellende overheid.

Het mag duidelijk zijn: een administratief kluwen. Nochtans gaat het in alle gevallen over mensen die arbeid verrichten. Zou het dan niet beter zijn om te streven naar één sociaal statuut, voor elke werkende Belg, ongeacht welk contract hij heeft? Dan verdient iedereen dezelfde sociale rechten.

Twee pijlers

Het kan op twee pijlers rusten. Enerzijds is er de universele basisverzekering die alle niet-arbeidsgebonden risico’s op zich neemt. Anderzijds is er de werkgerelateerde verzekering: voor pensioenen, tijdskrediet, beroepsziekten, arbeidsongevallen, werkloosheid. Bijberoepers, zelfstandigen, ambtenaren, werknemers: allemaal dezelfde sociale bijdragen maar dan ook dezelfde sociale lusten.

Zo’n systeem werkt ook de polarisering tussen al de groepen weg. Wie geen zin heeft om risico te nemen als ondernemer, kiest voor een baan als werknemer. Wie een beetje risico wil nemen, wordt zelfstandige in bijberoep. Dat kan nu ook al, maar de laatstgenoemde heeft niet dezelfde sociale rechten. In het voorgestelde systeem draagt iedereen hetzelfde pro rata bij, maar krijgt iedereen ook dezelfde sociale rechten.

Door zo’n universeel sociaal statuut komt er pas echt een administratieve vereenvoudiging, daalt het overheidsbeslag en is er voor iedereen hetzelfde pakket sociale rechten. Ook voor de schoonheidsspecialiste die nu liever even ook halftijds werknemer wil zijn.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content