‘Waarom moet een kmo die koffie levert aan de overheid dertig dagen extra wachten tot de factuur betaald wordt?’

‘Een klant is pas een klant als hij correct betaalt’. Dat zegt Daniëlle Vanwesenbeeck, Vlaams Parlementslid bij Open VLD en CEO van Mastermail.

Wat is een klant? Een bedrijf dat bij je koopt? Of een bedrijf dat na de overeenkomst ook echt betaalt? Voor mijn bedrijf is een klant een klant als hij correct betaalt. Er zijn klanten die ongevraagd een beroep doen op een overbruggingskrediet. Mijn kmo heeft dan de eer ongevraagd bank te zijn. Ik houd daar niet zo van. Er zijn zelfs enkelingen die de ongevraagde lening nooit hebben terugbetaald. Twee in vijftien jaar. Nochtans zijn we geen kredietverstrekker. Ik ben nogal streng in die zaken. Wie zijn cashflow niet in het oog houdt en het risico vergroot door nonchalant met betalingsopvolging om te gaan, moet vroeg of laat op de blaren zitten.

In België gaat het betaalgedrag er niet op vooruit. Vorig jaar werd één op de tien facturen te laat of niet voldaan. In het laatste kwartaal van 2018 werd 67 procent van de facturen correct betaald. In 2014 zaten we nog boven 70 procent. Niet alleen late betalingen, ook het rekken van een betalingsprocedure is zo’n foefje. Het struikelblok is veelal het PO-nummer. Bedrijven leggen hun leveranciers op PO-nummers te vermelden op hun facturen. Ik begrijp dat. Ook in mijn bedrijf wordt dat principe toegepast, zodat de controle van de facturen eenvoudiger verloopt. Het is een administratieve investering om de kosten onder controle te houden. Maar het communiceren van dat PO kan weleens op zich laten wachten, waardoor de leverancier zijn factuur niet kan uitsturen. Wachttermijnen van dertig tot zestig dagen zijn daarbij geen uitzondering. Laat u daardoor niet intimideren. Kaart dat aan bij uw klant. Het gaat om uw centen en de financiële gezondheid van uw bedrijf. Verdedig die dan ook.

Ook de overheid moet een voorbeeldfunctie vervullen. Maar ze heeft niet altijd een goede naam als het op tijdig betalen aankomt. Federaal is er nog veel werk aan de winkel. Slechts 34 procent van de federale facturen werd correct betaald in het laatste kwartaal van 2018. Sinds 2008 waren de cijfers nooit zo slecht. Er doen zich vooral problemen voor bij het departement Justitie en Financiën.

Vlaanderen maakt wel zijn huiswerk. Zo wordt in Vlaanderen dankzij de digitalisering 85 procent van de facturen sneller en correct betaald. Vlaams minister van Begroting Lydia Peeters (Open Vld) besliste de facturen twintig dagen voor de vervaldatum te betalen. Mooi.

Maar er is nog ruimte voor verbetering: wie levert aan de overheid, moet nog een verificatietermijn van dertig dagen incalculeren. Voor sommige diensten valt daar zeker voor te pleiten. Zo laat de overheid grote bouw- en wegenwerken en studies uitvoeren. En aangezien met overheidsgeld wordt gewerkt, is het nodig degelijk te controleren of het factuurbedrag overeenkomt met de afgesloten contracten.

Maar niet elke levering is complex. De overheid ontvangt dagelijks vele routineuze, niet-complexe bestellingen. Hoe relevant is een verificatietermijn van dertig dagen dan nog? Waarom zou een kmo die koffie en melk, bureaustoelen of schrijfmateriaal bezorgt aan de overheid, dertig dagen extra moeten wachten op de betaling, omdat zo lang de tijd wordt genomen om na te gaan of de factuur correct is? Ik zie daar geen valabele reden voor.

In het Vlaams Parlement stelde ik daarover een vraag aan minister-president Geert Bourgeois (N-VA). Zulke zaken liggen me na aan het hart. Wie een start-up opricht en betalingsproblemen ervaart bij zijn klanten, loopt het risico het niet te overleven. Ook de overheid moet haar verantwoordelijkheid nemen. Op Vlaams niveau zijn er dan wel positieve stappen genomen, maar het kan dus nog beter.

Ook minister-president Bourgeois stond ervoor open het bedrijfsleven bewust te maken van de noodzaak van een beter betaalgedrag. Hij kon geen reden vinden waarom eenvoudige bestellingen nog een verificatietermijn nodig hebben. Ik zal dan ook op die spijker blijven slaan, zodat kmo’s die aan de overheid leveren, meer financiële ademruimte krijgen. Want een klant is pas een klant als hij correct betaalt.