Start-ups nemen vrachtvervoer in het vizier: ‘De sector is nog volledig offline’

VRACHTVERVOER OP ZEE Een container verschepen verloopt nog altijd niet volledig digitaal. © Getty Images/iStockphoto

Durfkapitaalinvesteerders pompen massaal geld in bedrijven die het vrachtvervoer efficiënter kunnen maken. De freighttechsector heeft nog veel potentieel.

Forto lijkt een onwaarschijnlijke techlieveling. De zes jaar oude start-up uit Berlijn houdt zich bezig met het regelen van vrachtvervoer. Het wist bijna 600 miljoen dollar op te halen bij durfkapitalisten. Zij denken dat Forto de archaïsche sector van het vrachtvervoer wakker kan schudden. Het bedrijf heeft zijn omzet al vier jaar op rij verdrievoudigd, zegt topman Michael Wax. Daarmee is het een van de grootste tien expediteurs op de drukke handelsroute tussen China en Duitsland. In maart kondigde Forto aan dat het 250 miljoen dollar had opgehaald, goed voor een waardering van 2,1 miljard dollar.

Forto is niet de enige start-up die met vrachttechnologie de aandacht van investeerders trekt. Nu de bevoorradingsketens wereldwijd vastzitten, pompen risicokapitaalbedrijven miljarden in bedrijven die het vrachtvervoer efficiënter maken. In 2021 haalden die bedrijven volgens de dataleverancier PitchBook meer dan 62 miljard dollar op, ruim twee keer zoveel als in 2019. Daarvan ging bijna 9 miljard dollar naar freighttech-starters. PitchBook telt in die sector meer dan een dozijn eenhoorns, bedrijven met een waardering van meer dan 1 miljard dollar. Viki Keckarovska van het adviesbureau Transport Intelligence verwacht dit jaar nog meer financieringsrondes.

Start-ups nemen vrachtvervoer in het vizier: 'De sector is nog volledig offline'

Een deel van de aantrekkingskracht van de start-ups is gelegen in de omvang van de sector en het potentieel ervan. Volgens het onderzoeks- en adviesbureau Armstrong & Associates is de vrachtvervoersector goed voor een jaarlijkse omzet van 475 miljard dollar. De brede logistieke markt, die ook transportmanagement en opslag omvat, draait 1,4 biljoen dollar omzet. Tegelijk hinkt het internationale vrachtvervoer technologisch achterop. “De sector is nog volledig offline”, stelt Zvi Schreiber, de topman van Freightos, een marktplaats voor digitale vracht. “Je zou verwachten dat het verschepen van een container net zo digitaal verloopt als het boeken van een vlucht. Maar dat is niet het geval.” Alleen al een offerte krijgen, kan je hoofdpijn bezorgen. “Bij 90 procent van de vrachtvervoerders duurt het nog altijd een of twee dagen voor ze je een prijs kunnen zeggen”, zegt Wax.

Slimme databanken

Dat begint te veranderen, deels dankzij geavanceerde nieuwe softwareplatformen, die zijn ontworpen om het proces van het verzenden van vracht over zee te stroomlijnen. Flexport, een digitale expediteur uit San Francisco, automatiseert veel van de supplychainprocessen die traditioneel handmatig werden uitgevoerd, waaronder het verkrijgen van offertes, het invullen van documenten en het coördineren met de verzenders en de vervoerders. De negen jaar oude start-up, die in 2021 goed was voor 3,2 miljard dollar omzet, werd onlangs gewaardeerd op meer dan 8 miljard dollar. Project44, een platform uit Chicago, stelt retailers en merken in staat de reis van hun vracht te monitoren. Zo weten ze wanneer de goederen op een schip worden geladen, wanneer dat schip de haven verlaat en aankomt op de eindbestemming, allemaal realtime. Ze kunnen ook zendingen omleiden.

Zulke platformen bieden ook de mogelijkheid om data te analyseren. Grote verzenders en logistiekedienstenverleners beheren hun zendingen meestal met software die bekendstaat als een transportmanagementsysteem (TMS). Dat volgt zendingen op hun weg door logistieke netwerken, van de fabriek naar de haven en uiteindelijk naar de klant. Zulke systemen, die al sinds eind jaren tachtig bestaan, zijn databanken vol nuttige informatie, zegt Evan Armstrong, de voorzitter van Armstrong & Associates. Maar slim zijn ze niet. “De eerste stap was alles in een TMS te krijgen. De volgende stap is die systemen intelligent te maken.”

Hoewel de recente verstoringen in de toeleveringsketen de vraag naar logistieke software hebben gestimuleerd, zijn ze niet de belangrijkste drijvende kracht achter de hausse. Dat is Amazon. De e-commercegigant is “zonder twijfel de belangrijkste katalysator voor de transformatie van de toeleveringsketen”, zegt Julian Counihan van het durfkapitaalfonds Schematic Ventures. Terwijl de toeleveringsketen van oudsher werd gezien als een kostenpost, heeft Amazon er een geldkoe van gemaakt. De opkomst van de snelle levering heeft de verwachtingen van de consumenten drastisch veranderd. Nu de verzendtijd korter wordt, vergt de logistiek “veel, veel meer supplychaintechnologie”, stelt Counihan.

Niet zo anders

Enige scepsis is op zijn plaats. Veel start-ups lijken weinig te verschillen van de gevestigde bedrijven in de sector. Zo heeft de Zwitserse expediteur Kuehne + Nagel zwaar geïnvesteerd in digitalisering, geeft Schreiber van Freightos toe. C.H. Robinson, een groot Amerikaans logistiek bedrijf, is “echt een digitale vrachtmakelaar”, zegt Armstrong. En hoewel sommige grote, gevestigde bedrijven gebruikmaken van verouderde technologie, hebben ze veel meer schaalgrootte dan de nieuwkomers, voegt hij eraan toe. Daardoor kunnen ze lagere prijzen bedingen bij de rederijen, de luchtvrachtmaatschappijen en andere transporteurs.

Maar, merkt Keckarovska op, de nieuwkomers hebben een kans. De markt van het vrachtvervoer blijft sterk gefragmenteerd, zodat zij het niet hoeven op te nemen tegen een grote gevestigde exploitant. DHL en Kuehne + Nagel, de grootste twee, hebben samen een marktaandeel van slechts 6 procent. En ondanks hun digitale aspiraties is de technische kennis van de gevestigde exploitanten nog voor verbetering vatbaar. Van de grootste twintig gevestigde expediteurs gebruiken er vijftien blijkbaar hetzelfde standaard-TMS om hun transporten te beheren.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content