Recordjaar voor Belgische bierexport

België heeft vorig jaar meer dan 13 miljoen hectoliter bier uitgevoerd. Dat is een stijging met bijna één miljoen hectoliter en een record. 2016 kondigt zich volgens de eerste cijfers moeilijker aan. “De concurrentie groeit, zeker in het segment van de artisanale brouwerijen”, zegt , de voorzitter van de Belgische brouwersvereniging.

Terwijl de binnenlandse bierconsumptie vorig jaar alweer achteruitging, was 2015 een recordjaar voor de export van bier. “We leveren kwaliteit, verscheidenheid, traditie en sterke merken”, meldt Jean-Louis Van de Perre, de voorzitter van de Belgische Brouwersvereniging. “Maar 2016 wordt volgens de eerste tekenen minder goed. Zeker in de export naar de Verenigde Staten merken we vertraging. De concurrentie groeit.”

De Belgische bierconsumptie zakte vorig jaar alweer met bijna 2 procent tot onder de drempel van 8 miljoen hectoliter.

Jean-Louis Van de Perre: “De markt krimpt al twintig jaar. Soms blijft hij min of meer stabiel, zoals in 2014. Dat was toen vooral te danken aan het WK voetbal. Die dalende trend is eigenlijk niet zo merkwaardig. We zien die in heel Europa en in Noord-Amerika. De Belgische consument drinkt minder, maar anders, meer speciale bieren. Dat verklaart waarom het volume daalt, maar de omzet lichtjes vooruitgaat. De consument drinkt misschien ook meer verantwoord, en dat is niet slecht. We zijn tegen alcoholmisbruik, zoals de combinatie van drinken en autorijden. Misbruik is ook niet goed voor de gezondheid.”

De dalende trend in België houdt aan in 2016, zo blijkt uit de cijfers van het eerste kwartaal van AB InBev.

Jean-Louis Van de Perre: “In de eerste vier maanden was er weer een daling met 6 procent. In de horeca was de daling nog groter – 7 procent – versus een achteruitgang met 5 procent in de winkels. De horeca heeft het moeilijk, onder meer door de terreurdreiging. Dat merken we vooral in Brussel, maar bijvoorbeeld ook in andere toeristische steden. Daarnaast is er de accijnsverhoging met nog eens 8,5 procent in november vorig jaar. We zijn met accijnzen toch wel aan een maximum gekomen. Het is de tweede verhoging in drie jaar, na ook al een verhoging met 8 procent in 2013. België is toch een bierland, net zoals Duitsland? Wel, de accijnzen liggen in Duitsland 60 procent lager dan in België. In Frankrijk wordt wijn nauwelijks belast.”

Nog een factor die de bierconsumptie parten speelt, is de blijvende zwakte in de horeca.

Jean-Louis Van de Perre: “Voor ons blijft de horeca enorm belangrijk. De sector is goed voor 45 procent van de bierconsumptie. Cafés maken deel uit van de cultuur van dit land. Eind vorig jaar tekenden de brouwers een gedragscode met de horecasector. Dat is een historische stap. De brouwerijcontracten worden transparanter. Dat vermijdt de perceptie van wurgcontracten, waarvan ik er overigens nooit ook maar één heb gezien. De cafébaas krijgt voortaan langer bedenktijd vooraleer hij een contract met een brouwer onderschrijft. Aan de andere kant wordt ook het aspect opleidingen van cafébazen steeds belangrijker. Een brouwer investeert nu eenmaal in horecapanden, daar zijn voorwaarden aan verbonden. Cafébazen leiden een kleine onderneming, ze moeten ondernemingsplannen kunnen opstellen. Jaarlijks investeren onze brouwers 100 miljoen euro in horecapanden.”

De brouwers investeren echter vooral in de modernisering en uitbreiding van de eigen productiecapaciteit. Vorig jaar ging het om 200 miljoen euro.

Jean-Louis Van de Perre: “Onze vereniging telt 66 leden. Wie lid wil worden van de Belgische Brouwersvereniging, moet minstens 3000 hectoliter per jaar brouwen en al vijf jaar bestaan. Maar het gaat niet enkel om de grote jongens. Het aantal brouwerijen is toegenomen, van 168 naar 199. Bier is een hype. Jonge ondernemers lanceren zich in de bierwereld. Dat zijn mooie voorbeelden van entrepreneurs, want het is een kapitaalintensieve sector, en ze durven export naar verre landen aan. Dat is een voorbeeld van Belgische verankering.”

2015 was het beste jaar ooit voor de export. In Frankrijk, goed voor bijna 3,7 miljoen hectoliter, is het schadelijke effect van de forse accijnsverhoging in 2013 al doorgespoeld.

Jean-Louis Van de Perre: “De verloren volumes van de voorbije jaren zijn inderdaad gerecupereerd. Het toont nogmaals aan dat de Belgische brouwers sterke en kwaliteitsvolle merken hebben. We hebben samen het hoofd boven water gehouden, en het gaspedaal dieper ingedrukt.”

Ook China wordt langzaamaan consistent. De verkoop steeg er vorig jaar toch al naar bijna een half miljoen hectoliter.

Jean-Louis Van de Perre: “De Verenigde Staten blijven de belangrijkste exportmarkt buiten de Europese Unie, goed voor 1,9 miljoen hectoliter. Maar het volume in China is wel al belangrijker dan in Canada of Japan. De volumestijging met bijna 1 miljoen hectoliter in de export betekent een groei van 8 procent, en compenseert dus ruimschoots de consumptiedaling in eigen land. Maar we moeten oppassen. Zeker in de Verenigde Staten stijgt de concurrentie van de artisanale brouwers.”

Maar in de Verenigde Staten is er het overwicht van de export via AB InBev, en dan vooral van Stella Artois.

Jean-Louis Van de Perre: “AB InBev speelt de motor voor de export van alle Belgische brouwers. Het geeft een platform aan de andere brouwers. Ze zijn complementair.”