Martine Tempels (Telenet Business): ‘Achter ons scherm zitten, dat kan evengoed thuis’

Te midden van een economische ramp en het grootste sociale experiment in onze moderne geschiedenis ontwaart Martine Tempels ook mooie dingen. De vicepresident van Telenet Business ziet dat mensen zich professioneel heruitvinden en herbronnen. ‘Waarom zouden we nog teruggaan naar hoe we het vroeger deden?’

Martine Tempels begon in 2009 als vicepresident bij Telenet Business met 150 medewerkers. Vandaag heeft ze ongeveer 700 mensen in haar team. Toen ze in het directiecomité kwam, voelde dat als thuiskomen. Ze was er eindelijk eens niet de enige vrouw.

U werkt volledig thuis. Hoe verloopt dat?

MARTINE TEMPELS. “Een tijdje geleden heb ik een huis gekocht in mijn geboortestreek in Limburg, om wat dichter bij mijn ouders te kunnen zijn, nu ze wat ouder worden. Bij het begin van de lockdown heb ik beslist daar te gaan wonen en dat bevalt mij ontzettend goed. In normale tijden ben ik zo’n drie dagen per week in Mechelen, één dag in Zaventem en één dag in Wommelgem. Tijdens de week woonde ik in Brussel. In het weekend ging ik naar zee.”

Mist u het drukke leven van voor covid-19?

TEMPELS. “Covid-19 heeft veel positieve verrassingen gebracht. Het is een ramp voor onze economie en een groot sociaal experiment, maar ik zie ook mooie dingen gebeuren. Ik leidde een onnoemelijk druk leven. Door het werken op afstand en door het wegvallen van allerlei nevenactiviteiten kan ik weer meer ademen. Ik heb besloten dat ik al die activiteiten niet meer ga doen. Ik hoor van veel mensen hetzelfde. Het netwerken zal anders gebeuren.

“We hebben elk jaar een groot evenement, Nspire. We hebben dat in november op een heel andere manier georganiseerd. Vijf dagen lang hebben we interactieve ontbijtsessies online gehouden, met presentaties over actuele uitdagingen en interviews met een ‘verderkijker’. Dat is iemand uit de ondernemerswereld die zichzelf opnieuw heeft uitgevonden in deze uitdagende tijden. Die formule is veel beter. Waarom zouden we nog teruggaan naar hoe we het vroeger deden?”

Een groot team leiden op afstand is niet vanzelfsprekend.

TEMPELS. “Wat we bijvoorbeeld missen, is overwinningen vieren. Op 3 december werd Sophie Pollet van Telenet Business op de Belgian Marketing Awards uitgeroepen tot Marketing Leader of the Year (lees ook blz. 71, nvdr). Dat werd bekendgemaakt op de tv-zender Kanaal Z. Dat was een heel mooi moment. We hebben een verrassingsdrink voor haar georganiseerd via videoconferentie. Maar je wilt haar eigenlijk eens goed vastpakken om haar te feliciteren. Voor professionele zaken werken die videoconferenties heel goed, voor emotionele momenten veel minder.

“Wij werken nu 100 procent van thuis. We weten dat het nooit meer zal worden zoals voordien. Wij gaan onze werkvloer meer als een ontmoetingsplaats organiseren, waar je als team samenkomt. We kruipen niet meer achter ons scherm op kantoor. Dat kunnen we evengoed thuis doen.”

Hoe zorgt u ervoor dat medewerkers de voeling met het bedrijf niet verliezen?

TEMPELS. “Dat is een uitdaging. Een deel van ons bedrijf werkt agile. Ze werken met ceremonies. De leden van het team bellen bijvoorbeeld aan het begin van de dag met elkaar om te zeggen wat ze gaan doen. Ze deden dat al voor covid-19. Dat helpt de binding met het bedrijf te behouden. We hebben andere teams aangemoedigd ook minstens één keer per dag met elkaar te bellen. Dat helpt.

“De tweede lockdown is zwaarder. Ik voel dat ook. Vroeger vertrok ik in het donker en kwam ik thuis in het donker, maar ik stond daar niet bij stil. Ik wist niet eens of de zon had geschenen. Nu ik thuis werk, voel ik dat dat meer impact heeft. Ik zit hier achter een groot raam. De zon schijnt. Als ik straks klaar ben met werken, is het donker en moet ik met de zaklamp mijn schaapjes eten geven. Dat stoort mij veel meer dan toen ik op kantoor werkte.

“Sommige mensen zitten alleen en dat begint te wegen. Het is niet altijd eenvoudig om dat te weten. Je moet een heel goede connectie hebben en al lang samenwerken om te weten wat er aan de hand is met je medewerkers. Het zal moeilijker zijn om nieuwe mensen in mijn team te leren kennen via een videoconferentie. Daar maak ik mij zorgen over. We hebben een actie gelanceerd – De Warmste Collega, naar analogie van De Warmste Week – om mensen aan te moedigen een collega op te bellen om te horen hoe het met hem of haar gaat. Een hecht team komt niet vanzelf.”

U bent ook de bezieler van CoderDojo, een organisatie die kinderen leert te programmeren en grotendeels op vrijwillige coaches draait. Zijn die activiteiten doorgegaan?

TEMPELS. “Ja, maar op een lager pitje. Normaal organiseren meer dan 150 clubs regelmatig activiteiten. Dat is nu ongeveer een derde. In het begin was het chaos. Mensen waren met andere zaken bezig. Toen kwamen de vragen. Hoe gaan we dat organiseren? Welk medium gebruiken we om virtueel te vergaderen? Apps zoals Microsoft Teams en Zoom zijn duur voor vrijwilligersorganisaties. We hebben uiteindelijk gratis licenties gekregen. De volwassenen weten nu hoe ze de coaching moeten organiseren en de kinderen zijn het gewend.

“Het is niet gemakkelijk om de kinderen geconcentreerd te houden via het internet. Behalve met coderen gaan we ook met robotica aan de slag. We bouwen dingen met Arduino of Lego Mindstorms. Je moet dan via de computer uitleggen hoe ze dingen moeten vastpakken. Dat is een uitdaging.”

Hebt u met CoderDojo bereikt wat u voor ogen had?

TEMPELS. “CoderDojo is een wereldwijd fenomeen. Het is ontstaan in Ierland. Wij zijn nu bijna even groot als Ierland en groter dan Nederland en Duitsland. Daar ben ik trots op. We hebben soms groeipijnen, maar dat heeft elke organisatie.

“We hebben ons doel nog niet bereikt. Elk kind zou toegang moeten hebben tot die kennis. Het moet ingebakken zijn in het onderwijs. STEM ( science, technology, engineering en mathematics, nvdr) heeft nog een hele weg af te leggen. Er zullen ook altijd CoderDojo’s nodig zijn buiten het onderwijs. We hebben enkele heel getalenteerde kinderen die dankzij de coaches hun talent kunnen ontwikkelen. Zo komt je tot excellentie. Vroeger gingen zulke talenten verloren, omdat die kinderen niet werden geïnspireerd.”

Bereikt u met CoderDojo vooral jongens uit de middenklasse?

TEMPELS. “Inderdaad. Als je in armoede leeft, heb je niet de tijd om allerlei activiteiten voor je kinderen te regelen. CoderDojo is gratis. De kinderen mogen komen met of zonder computer. Ondanks die lage drempel bereikten we geen kinderen in kansarmoede.

“Daarom hebben we een aparte stroom opgestart, CoderDojo4All, voor doelgroepen die we niet of nauwelijks bereikten, zoals kansarme of allochtone jongeren, meisjes, kinderen met beperkingen of een bijzondere achtergrond. We krijgen daarvoor geld van het Digital Belgium Skills Fund van de Koning Boudewijnstichting. In Molenbeek worden bijvoorbeeld huiswerkklassen georganiseerd op de voetbalclub. Wij laten jongeren daar proeven van CoderDojo.”

Vroeger was u een van de weinige rolmodellen voor meisjes in de technologiesector. Nu hebben we met Inspiring Fifty een lijst met vijftig rolmodellen.

TEMPELS. “Ik heb altijd in de technologiesector gewerkt. Ik heb daar nooit bij stilgestaan. Ik was bijna altijd de enige vrouw rond de tafel. Bij Telenet was dat anders en dat voelde als thuiskomen. Ik heb toen pas de kracht van genderdiversiteit ontdekt. Toen ik in 2009 in het directiecomité kwam, waren we met drie vrouwen. Dat is heel snel naar fiftyfifty gegaan. Dat maakt een gigantisch verschil.

“Vaak zijn er in een directiecomité zes mannen en één vrouw. Ik geloof niet dat dat werkt. Je moet minstens met twee of drie vrouwen zijn om jezelf te durven zijn. Je moet je eigen invalshoek durven te tonen. Als vrouwen het dominante gedrag kopiëren, is er geen diversiteit. Ik denk dat ik bij Telenet meer mezelf ben dan ik in de rest van mijn carrière ben geweest.”

Dat is fijn, maar het is ook triest dat u dat niet eerder kon.

TEMPELS. “Dat zit in kleine details. Ik heb drie kinderen. Ik heb nooit gesproken over mijn familiale uitdagingen. Na de geboorte van mijn tweede dochter ben ik van werk veranderd. Op mijn eerste dag kreeg ik te horen dat ik enkele dagen later een opleiding moest volgen in Nederland. Ik gaf nog borstvoeding, maar ik heb daar niets over gezegd. Ik heb mijn moeder gevraagd of ze mee naar Amsterdam kon gaan. Eigenlijk heb ik mijn kind in dat hotel verstopt. “Ik heb tijdens de lockdown gemerkt dat niet alle bedrijven even tolerant zijn voor ouders met kleine kinderen. Het is niet normaal dat wij onze kinderen moeten verstoppen. Wij zijn een samenleving met jongere en oudere, gezonde en zieke mensen, en kinderen. Maak problemen bespreekbaar. Dat heb ik bij Telenet geleerd. Durf dat menselijke aspect eraan toe te voegen. We hebben dat nodig. Ik vind dat wij als samenleving nog niet goed bezig zijn, als mensen zichzelf niet durven te zijn.”

Bedrijven moeten bij aanwervingen aandacht hebben voor diversiteit. Hoe pakt u dat aan?

TEMPELS. “We proberen daar aandacht aan te schenken. Ik weet niet of we daar altijd in slagen. Het woordgebruik is bijvoorbeeld belangrijk. Vrouwen zijn meer geïnspireerd als je ‘creativiteit’ of ‘initiatief nemen’ in de vacature gebruikt. Het woord ‘manager’ schrikt hen af. Daar zijn studies over gebeurd.

“Veel hangt af van de hr-manager. Wij spreken daar veel over. Vroeger werd weleens gezegd: ze twijfelt. Dan antwoordde ik: het is jouw schuld dat ze twijfelt. Heb je haar gezegd dat ze de beste voor die baan is, dat je haar zal steunen en dat je haar zal toelaten een stap terug te zetten als het haar niet ligt? Een vrouw wordt als een twijfelaar aangezien. Een man toont geen twijfel, maar voelt dat misschien wel. Met de aanwerving van Sophie Pollet heb ik dat ook gemerkt. We hebben er twee keer zo lang over gedaan om haar te overtuigen.”

U hebt moraalwetenschappen gestudeerd. Hoe bent u in de IT-wereld beland?

TEMPELS. “Na mijn studie moraalwetenschappen heb ik een postgraduaat bedrijfskunde gevolgd en ben ik bij NCR terechtgekomen. Daar kreeg ik onder meer een basisopleiding informatica. Ik voelde mij meteen als een vis in het water. Dat wist ik niet op voorhand, want ik heb pas aan de universiteit voor het eerst een computer gezien en internet bestond nog niet.”

U hebt al een mooie carrière opgebouwd. Wat zou u nog willen bereiken?

TEMPELS. “Ik ben trots op mijn carrière en mijn dochters ook. Dat doet mij nog meer plezier. Vrouwen en ambitie, dat is iets raars. Ze zullen hun ambitie niet zo snel uiten. Ik zou graag nog eens echt aan het stuur zitten.”

Als CEO van een bedrijf?

TEMPELS. “Ja, maar je moet dat zo niet schrijven. Het gaat meer om het gevoel te hebben dat ik echt mijn stempel kan zetten. Met Telenet Business en met CoderDojo heb ik dat al kunnen doen. Dat geeft veel voldoening.”