Daniel Malcorps (CEO Puratos): ‘Mensen hebben een heel emotionele relatie met brood’

Puratos timmerde aan een wereldwijd imperium, waar de zon nooit ondergaat. Miljarden mensen gebruiken elke dag de producten van de multinational uit Groot-Bijgaarden. “Overal hetzelfde brood? Vergeet het. Een baguette in Parijs smaakt heel anders dan in Marseille.”

Puratos heeft geen eigen sterke merken waarmee het direct naar de consument stapt. Maar de onderneming levert bijvoorbeeld wereldwijd de ingrediënten voor het broodje voor de hamburger van McDonald’s. Van Tokio, over San Francisco tot in Brussel. Puratos levert ook bakkerswaar aan honderdduizenden kleine ambachtelijke bakkers in heel Zuid-Amerika. De onderneming blijft groeien en haalt elk jaar opnieuw schitterende winstcijfers. “Een beursgang? Nee”, benadrukt CEO Daniel Malcorps (64). “Voor vers kapitaal hebben we de beurs niet nodig. Onze brutobedrijfswinst van één jaar volstaat voor het aflossen van al onze financiële schulden. Onze banken herhalen keer op keer dat we gemakkelijk veel meer schulden zouden kunnen maken.”

In 2005, een jaar nadat u CEO was geworden, had Puratos een omzet van 700 miljoen euro. Vorig jaar bijna 1,9 miljard euro. Vanwaar die aanhoudende groei?

DANIEL MALCORPS. “Onze doelstelling is een jaarlijkse omzetgroei van 7,5 procent: 6 procent organisch en 1,5 procent via overnames. Als het sneller gaat, zullen we dat uiteraard niet tegenhouden. 2017 was een prachtig jaar, met een organische groei van 9 procent en een omzetgroei met ruim 12 procent. Dat is bijna drie keer sneller dan de algemene marktgroei.”

Wat heeft Puratos wat uw concurrenten niet hebben?

MALCORPS. “Innovatie is een van onze grootste groeimotoren. Wij investeren 2,6 procent van onze omzet in onderzoek en ontwikkeling, terwijl het gemiddelde in de voedingsindustrie 0,7 procent bedraagt. De gepatenteerde producten van onze O&O-afdelingen kennen een gemiddelde jaarlijkse omzetklim met een derde. Een vijfde van onze omzet komt uit producten die maximaal vijf jaar op de markt zijn.”

Wat is er zo vernieuwend aan een oubollig metier als brood bakken?

MALCORPS. “Oubollig? De toekomst van het brood is het verleden van het brood. Een van onze groeimotoren is zuurdesem. Dat was 2000 jaar geleden al een van de hoofdingrediënten van brood. Zuurdesem is brooddeeg zonder bakkersgist. Ze geven brood een voller aroma, meer karakter, maken het brood malser en langer houdbaar.”

Warme bakkers zijn nochtans een uitstervend beroep.

MALCORPS. “Bakkers, patissiers en chocolatiers vinden is ons grootste probleem. En dat geldt wereldwijd. We zijn daarom gestart met bakkers- en patissieropleidingen in Bombay, met een eigen school. In de voormiddag krijgen de leerlingen algemene vorming, in de namiddag bakkerslessen. Wie slaagt, is zeker van een baan bij ons of bij onze klanten. Ook in Brazilië en Mexico hebben we een eigen school. In 2019 volgt Johannesburg. Tegen 2030 willen we 1000 kinderen lesgeven. Dat betekent minstens één nieuwe school per jaar.”

Ook in België is de arbeidsmarkt krap.

MALCORPS. “In België werken 1200 mensen, maar we zoeken alweer 100 nieuwe. Er is schaarste aan van alles: onderzoekers, technici, ingenieurs, arbeiders. Onze chocoladefabriek staat in Erembodegem. Daar vind je niemand meer. En we willen ook meer marketeers, financiële mensen, verkopers.”

Hoe competitief is België in de groep?

MALCORPS. “We hebben heel goed opgeleide werknemers. Met goede universiteiten. Dat is belangrijk voor ons O&O-centrum in Groot-Bijgaarden.

“De Belgische lonen blijven hoger dan elders. Maar dat is niet echt een probleem, want het wordt gecompenseerd door de kwaliteit van de mensen en de hoge productiviteit. De files zijn nefaster. Die ondermijnen onze concurrentiepositie.”

Puratos heeft elders ruimte genoeg. U bent wereldwijd actief. Zelfs Afrika, decennia een blinde vlek, gaat voor de bijl.

MALCORPS. “In Afrika waren we al een beetje actief in het noorden, in Marokko, en voorts via distributeurs. Maar nu werken we in Zuid-Afrika met een joint venture. Vanuit Zuid-Afrika willen we verder naar Oost- en West-Afrika.”

Puratos bouwt bovendien een fabriek in Saudi-Arabië. Verdwijnen die plannen in de diepvries door de moord op de journalist Jamal Khashoggi?

MALCORPS. “De plannen voor Saudi-Arabië zijn al enkele jaren oud. En wij zijn actief in meer dan zeventig landen. Dan is er altijd wel ergens een land waar iets verkeerd gaat. De voorbije twee jaar hebben we heel veel problemen gehad in diverse landen. Puratos haalt 60 procent van zijn omzet buiten de eurozone. 2018 was een moeilijk jaar voor wisselkoerseffecten. Die zullen waarschijnlijk een impact hebben op de in euro gerapporteerde omzet van 120 tot 150 miljoen euro.”

Die wisselkoersschommelingen kunnen nog toenemen, want in China bent u slechts beperkt aanwezig.

MALCORPS. “China brengt slechts 3 procent van onze omzet. Een ongelooflijk land, waar we nog altijd een kleine speler zijn. We zijn actief in Peking, Chengdu, Guangzhou en Sjanghai. Maar we zijn nog niet in Chongqing, een stad met 30 miljoen inwoners. Daar hebben we amper twee verkopers. In België hebben we duizend verkopers voor een land met 11 miljoen inwoners. Onze volgende uitdaging wordt een sterke positie in megasteden. We hebben een lijst met twintig steden in de wereld. Los Angeles, New York, São Paulo. In die lijst zitten ook veel Chinese steden. De reden is eenvoudig: daar wonen veel mensen bijeen. Sjanghai telt twee keer zoveel inwoners als België. Er is een direct verband tussen het aantal mensen en eten, en dus onze omzetgroei.”

Kunt u daar overal hetzelfde brood aanbieden?

MALCORPS. “Vergeet het. Puratos is een perfecte barometer voor smaakverschillen. Het enige broodje dat misschien wereldwijd hetzelfde smaakt, is dat voor de hamburger van McDonald’s. En dan nog, meel verschilt per land. Neem nu het Franse stokbrood. Een baguette in Parijs smaakt al heel anders dan in Marseille. In Rome verschilt dat alweer, want Italianen gebruiken minder zout in hun brood. En in Londen is een stokbrood niet krokant, maar heeft een weke korst. Daarom hebben wij zeventig O&O-centra wereldwijd. In ons hoofdkantoor in Groot-Bijgaarden timmeren we aan de globale technologie. Onze filialen passen zich aan de lokale smaken aan.”

Maar tegelijk moet u wel een uniforme bedrijfscultuur creëren.

MALCORPS. “Wij noemen dat de Puratos Magic. We zijn een familiebedrijf met 8700 werknemers. Binnen tien jaar komen er wellicht nog eens 6000 bij. Uit allerlei landen, culturen, met allen een eigen ervaring. De uitdaging blijft dan het behoud van onze familiale cultuur. We hebben drie fundamentele principes, zoals vertrouwen. In 2005 hadden we een omzet van 700 miljoen euro. We hebben toen gesteld dat we in 2018 naar 2 miljard euro zouden gaan. We hebben nooit getwijfeld of dat haalbaar zou zijn. En we hebben er ook in geïnvesteerd. Consensus is nog zo’n belangrijk principe. We blijven discussiëren tot we een akkoord bereiken. 100 procent consensus is moeilijk. Maar we willen naar minstens 80 procent gaan. Zonder tegenstand zal je de beslissing veel sneller kunnen uitvoeren.”

Het is een voordeel dat Puratos sterk groeit. Dat maakt het makkelijker.

MALCORPS. “Is de groei het gevolg van onze manier van werken of is onze manier van werken het gevolg van de groei? Beide zijn nauw verbonden. Onze derde pijler is dat we continu verbeteren. Puratos creëert geen revoluties. We weten alleen dat we elke dag opnieuw een beetje beter zijn dan de dag voordien.”

Nooit tevreden?

MALCORPS. “Toch wel. Maar we weten dat we ons continu moeten verbeteren. Zo niet, verdwijnen we.”

Hoe verbetert Puratos de vraag van de consument naar gezonde voeding?

MALCORPS. “Gezondheid rolt als een tsunami over de voedingsnijverheid. Glutenvrij voedsel, alle mogelijke allergenen. Elk jaar meten we de vermindering van suiker, vet, zout in onze producten. Het spectaculairste resultaat halen we in oliën. In 2017 hebben we het vetgehalte in onze cakes en brood met 6 miljoen liter verminderd. Ook het zoutgehalte ging sterk achteruit. In een aantal landen is dat zelfs verplicht.”