Capital@rent en PMV starten hun tweede mezzaninefonds: ‘Iedereen zoekt koortsachtig naar rendement’

JORIS CLAEYS EN EMMANUEL DAMMAN "Achtergestelde leningen zijn illiquide beleggingen. Je geraakt er zomaar niet vanaf als het fout gaat." © WR
Jozef Vangelder
Jozef Vangelder redacteur bij Trends

Door de drukte in de markt van de bancaire bedrijfsleningen is het kalm in de niche van de achtergestelde leningen, de zogenoemde mezzaninefinanciering. Toch hebben de investeerders Capital@rent en PMV een tweede mezzaninefonds opgezet, goed voor 100 miljoen euro. Een gok? “We nemen onze tijd. Liever geen deal dan een slechte deal.”

De markt voor bedrijfsfinanciering wordt heet, voor ons zijn het dus rustige dagen”, glimlacht Joris Claeys, de managing partner van Capital@rent, een familiefonds gespecialiseerd in achtergestelde leningen, ook wel mezzanineleningen genoemd. Mezzanineleningen worden beschouwd als eigen vermogen. Bij een faillissement krijgt eerst de bank haar geld terug, pas daarna de verschaffer van achtergestelde leningen, als er tenminste geld over is. Daarom zijn mezzanineleningen duurder dan bankleningen.

Mezzanineleningen kunnen handig zijn. Wanneer een bedrijf te weinig eigen middelen kan inbrengen bij een investering, en daarom een banklening dreigt mis te lopen, kan een mezzaninelening het gat dichten en zo de bankier alsnog over de streep trekken. Maar vandaag hoeven bankiers helemaal niet over de streep getrokken te worden, integendeel. “Een goed bedrijf wordt gestalkt door banken die leningen willen verkopen”, zegt Claeys. “Bovendien nemen banken meer risico. De vereiste eigen inbreng van het bedrijf wordt kleiner. Daarom is er minder behoefte aan mezzaninefinanciering.”

Niettemin hebben Capital@rent en de Vlaamse investeringsmaatschappij PMV afgelopen zomer opnieuw een fonds voor mezzanineleningen opgezet. Met 100 miljoen euro is het fonds zowat een kopie van de eerste versie, die dateert van 2014 (zie kader ‘Verlengd wegens succes’). “In de huidige marktomstandigheden bestaat de kans dat het tweede fonds lange tijd weinig leningen zal verstrekken”, zegt Emmanuel Damman, hoofd bedrijfsleningen bij PMV. “Maar onze geldschieters weten dat en hebben geduld. We nemen onze tijd. Liever geen deal dan een slechte deal.”

Voor Capital@rent en PMV maakt het niet uit. “Wij hebben dat fonds niet nodig om onze werking te financieren”, zegt Claeys. “We hebben allebei andere inkomstenbronnen. Als fondsbeheerders zullen we onze geldschieters slechts een vergoeding aanrekenen bij een effectieve deal. Bij klassieke fondsen ligt dat anders. Zij sturen hun geldschieters elk jaar een factuur, ook al krijgen ze geen investeringen rond. Dat maakt de geldschieters ongeduldig, zodat het fonds minder kieskeurig moet worden, en investeert om te investeren. In die val hoeven wij niet te trappen.”

Ongelukken

Wat niet betekent dat het pad over rozen zal gaan. Mezzanineleningen hebben voordelen. Een kmo kan haar eigen vermogen versterken zonder nieuwe aandeelhouders en dus baas blijven in eigen huis. Maar het prijsverschil met bankleningen is groot. “Afhankelijk van het risicogehalte van het dossier schommelt de intrest op een mezzaninelening tussen 8 en 12 procent”, aldus Damman. “Voor een banklening betaal je 2 à 3 procent.”

De lage tarieven dragen de bonanza in de klassieke leningen. De vraag is hoelang dat nog duurt. “Ik voel dat er ongelukken zitten aan te komen”, zegt Damman. “Er is enorm veel geld beschikbaar. Iedereen zoekt koortsachtig naar rendement. Hoe mooier het bedrijf, hoe minder vragen er worden gesteld bij de financiering van projecten. Wie de minste eisen stelt, mag de lening verstrekken.”

Die praktijk trekt plat geldgewin aan, aldus Claeys. “Er duiken spelers op die leningen plaatsen puur omwille van de commissie, zonder zich veel aan te trekken van de risico’s. Het volstaat enkele maanden de façade op te houden, zodat de leningen herverpakt en doorverkocht kunnen worden aan verzekeraars, pensioenfondsen of andere beleggers op zoek naar rendement. Je ziet zo waar die trein naartoe gaat – naar de afgrond.”

Om zijn groeikansen gaaf te houden, mikt het nieuwe mezzaninefonds ook op Nederland. Daar is al een eerste transactie afgerond, met een bedrijf dat IT-diensten levert aan huisvestingsmaatschappijen. “De Nederlandse markt voor bedrijfsleningen is heel wat conservatiever”, zegt Damman. “Terwijl Belgische banken veel meer deposito’s hebben dan ze leningen kwijt kunnen, is het bij de Nederlandse banken precies omgekeerd, zodat zij zuiniger zijn met leningen. Dat creëert plaats voor ons product. Nederlandse bedrijfsleningen zijn ook duurder dan in België, zodat het verschil met onze tarieven kleiner is. Dat geeft ons een extra duwtje. Ook in Vlaanderen blijven er kansen, maar we maken ons geen illusies. Dit blijft een niche.”

Er duiken spelers op die leningen plaatsen puur omwille van de commissie, zonder zich veel aan te trekken van de risico’s

‘Verlengd wegens succes’

Van de 100 miljoen euro in het vorige mezzaninefonds van Capital@rent en PMV is 80 miljoen besteed, onder meer aan de aardappelverwerker Mydibel en de kledinggroep FNG. “20 miljoen euro bleef ongebruikt. In onze sector is dat een mooi resultaat”, zegt Joris Claeys van Capital@rent. Vier jaar later is het tijd voor een heruitgave. “Verlengd wegens succes”, zegt Claeys. “We verzamelden weer 100 miljoen euro, met hetzelfde doel: achtergestelde leningen van 2,5 tot 15 miljoen.”


Ook de groep geldschieters lijkt goed op de vorige. Vermogende Vlaamse families brengen 35 miljoen in, net zoals vorige keer. Nog eens 35 miljoen komt van de banken ING en Belfius, in de vorm van klassieke bankfinanciering. De initiatiefnemers en beheerders van het fonds, Capital@rent en PMV, brengen elk 15 miljoen euro in. “Die eigen inbreng onderscheidt ons van vele andere fondsen”, zegt Claeys. Het vorige mezzaninefonds was vier jaar geleden de eerste en enige speler in België, althans voor achtergestelde leningen van 2,5 tot 15 miljoen euro. Dat is intussen veranderd. “We kregen het waardige gezelschap van spelers zoals BNP Paribas Fortis”, zegt Emmanuel Damman van PMV. “Maar ook vermogensbeheerders en family offices, beleggingsvehikels van rijke families, proberen een graantje mee te pikken. Zijn hun klanten wel goed geïnformeerd? Achtergestelde leningen zijn illiquide beleggingen. Je geraakt er zomaar niet vanaf als het fout gaat.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content