De onaangekondigde staking van Belgocontrol is een symptoom van een veel diepere malaise. Zonder verse middelen heeft het bedrijf vanaf de winter van 2011 geen geld meer.
Belgocontrol is naarstig op zoek naar een nieuwe lading vers geld. De volle overheiddochter vraagt aan haar federale voogdijoverheid dringend een bedrag van 22 miljoen euro. Indien dat geld er niet komt, moet Belgocontrol via een korte termijn lening het geld zoeken. Maar met die lening gaat het erg moeizaam.
De wilde, onaangekondigde staking zorgt voor ernstige hinder. De luchtverkeersleiders nemen een volgens diverse waarnemers onverantwoord risico. Maar het heeft veel weg van een wanhoopsoffensief.
Vanaf 2011 heeft Belgocontrol geen geld meer voor de dagelijkse financieringbehoeften, zoals de uitbetaling van de lonen en de leveranciers. Het bedrijf zit met een structureel tekort dat door zijn voogdijoverheid – Belgocontrol is een 100% federale dochter – al jaren wordt veronachtzaamd. De sleutel tot het conflict is een derving van inkomsten op de Belgische luchthavens. Belgocontrol voert diensten uit, die niet ten volle worden betaald. Daarmee loopt Belgocontrol dit jaar 22 miljoen euro mis. Het bedrijf verliest in sneltreinvaart liquide middelen. Belgocontrol verliest maandelijks 2,5 miljoen euro aan liquide middelen. Daarom ging het in maart een korte termijnlening aan van 20 miljoen euro. Dat geld is op, begin 2011.
Belgocontrol vraagt nu dringend 22 miljoen euro aan haar voogdijoverheid. Indien dat niet lukt, wordt het geld gezocht via een nieuwe lening. Die moet de dagelijkse financieringbehoeften dekken. Maar de lening komt niet van de grond. De banken willen niet toehappen, want de federale overheid mag geen staatswaarborg geven. De Europese begrotingsregels verbieden een staatswaarborg aan een onderneming met een structureel tekort.
De kans wordt steeds kleiner dat Belgocontrol nog een nieuwe lening vindt. Ook omdat er geen federale regering is, die eventuele doortastende maatregelen kan nemen, rond een nieuw tarievenstelsel. Is Belgocontrol dus failliet, begin volgend jaar? Strikt juridisch kan het niet. Schuldeisers kunnen immers geen beslag leggen op de goederen van een autonoom overheidsbedrijf. Een dergelijk autonoom overheidsbedrijf moet openbare diensten verzekeren.
Maar met hun wilde stakingsactie hebben de verkeersleiders aangetoond dat zelfs die openbare dienst niet wordt verzekerd. En daarbij komt een stuurloos management, met aan het roer een vleugellamme gedelegeerde bestuurder Jean-Claude Tintin. Hij kan moeilijk onderhandelen met vakbonden, als hij zelf niet eens weet welke richting zijn (onbestaande) federale voogdijoverheid met de onderneming uit wil.
W.R.
