AB InBev na Carlos Brito: ‘We zoeken geen nieuwe Napoleon’

De aandeelhouders van AB InBev zijn niet tevreden met een beurskoers die sinds de overname van SABMiller meer dan halveerde. Zelfs in de grootste markten verliest de brouwer de interesse van de beleggers. Ondertussen wordt gespeculeerd over een interne of externe vervanger van CEO Carlos Brito.

Sinds de overname van SABMiller in het najaar van 2016 lijkt AB InBev een reus op lemen voeten. Ondanks ijzersterke posities overal ter wereld en een toenemende verkoop van steeds duurdere premiumbieren, brokkelt de beurskoers af: van ruim 124 euro in het najaar van 2015, naar een magere 50 euro vandaag.

Al twee jaar zijn er geruchten over een nakend vertrek van CEO Carlos Brito. Begin dit jaar verdween financieel directeur Felipe Dutra al uit beeld. Het Braziliaanse duo vormde decennialang de centrale managementspil. Samen kneedden ze het succesverhaal van AB InBev. Brito startte in 1989 bij Brahma, Dutra een jaar later. Het duo stond synoniem voor al wat het succesverhaal kruidde: een zeer sterke bedrijfscultuur, een beenhard kostenbeleid, waarbij via grote overnames steeds opnieuw verrassend veel kon worden bespaard.

De harde en succesvolle Braziliaanse aanpak definieerde de brouwer de voorbije vijftien jaar. In maart 2004 gingen het Belgische Interbrew en het Braziliaanse AmBev samen. Voor de aandeelhouder was dat een puike zaak. Het Interbrew-aandeel kon sinds zijn beursgang in 2000 en met zijn Canadese CEO Hugo Powell niet overtuigen. Onder de Brazilianen van AmBev kreeg het aandeel vleugels. Met als bekroning – zo leek het toch – de overname van SABMiller.

Eigen kweek

Het leek ook alsof AB InBev voor zijn topmanagement eindeloos kon putten uit eigen kweek. “AmBev investeerde heel veel in hun opleiding”, zei Jo Van Biesbroeck, een van de weinige voormalige Vlaamse topmensen bij de brouwer, aan Trends. “Mensen krijgen gigantische kansen op jonge leeftijd. Een personeelsbeleid opbouwen is een langdurig proces. Je bouwt een interne pijplijn van jonge, talentvolle mensen. Je geeft ze voldoende ontwikkelingskansen, zodat ze volwaardige managers worden.”

CFO Felipe Dutra werd opgevolgd door Fernando Tennenbaum, sinds 2004 aan de slag bij de drankenproducent. Volgens Financial Times is Michel Doukeris (47) nu de enige interne kanshebber. Met de Braziliaan met Griekse wortels zou de brouwer voor een ancien kiezen, want Doukeris werkt er sinds 1996. Hij leidt sinds het najaar van 2017 Noord-Amerika, de belangrijkste en meest winstgevende markt van AB InBev. Doukeris heet aangenaam in de omgang te zijn, niet stijf en gepolijst. Iemand met wie je weleens een pint wil gaan drinken. Een ander type dan Carlos Brito. Die wordt la máquina genoemd: de koele, rationale cijferaar, die wars van alle emotie de onderneming leidt.

‘Geen Napoleon’

Maar volgens het bericht in Financial Times “denkt de brouwer ook ernstig na over externe managers”. Die indringer in een zeer sterke, maar niet langer succesrijke, bedrijfscultuur begint aan een moeilijke oefening.

Een aandeelhouder bij de Belgische families bevestigt het bericht in Financial Times. “De zoektocht naar een nieuwe CEO is pas gestart en is nog helemaal niet vergevorderd. Er is een headhunter aangesteld. We gaan op zoek naar iemand die vooral voor interne groei kan zorgen. De grote consolidatiestrijd in de bierwereld is voorbij. We hebben niet langer een Napoleon nodig die veldslagen moet winnen. De posities in de bierwereld zijn ingenomen.”

Een voormalig topmanager bij de brouwer noemt het vertrek van Carlos Brito geen verrassing. “Iedere job, en vooral wie die job uitvoert, heeft een start- en een vervaldatum. Kijk naar Jean-François van Boxmeer bij Heineken (de Belg was CEO van 2005 tot eind mei 2020, na een loopbaan sinds 1984 bij de Nederlandse brouwer, nvdr). Voor Carlos Brito is dat niet anders. Na een ongelooflijk parcours in de onderneming en de recente moeilijkere periode, breekt misschien de tijd voor verandering aan. Het is altijd opportuun dat bij de zoektocht naar een opvolger ook naar buiten wordt gekeken. Het kan een goede vergelijking opleveren voor de interne kandidaat of kandidaten. Ideaal komt de kandidaat-opvolger van in het bedrijf. Maar als die er niet is of onvoldoende bekwaam is, dan moet de onderneming andere opties bekijken. Een nieuwe externe CEO zal wel moeten waken over de erg goede fundamenten van AB InBev, zoals het personeelsbeleid en de bedrijfscultuur. Het wordt geen eenvoudige oefening.”

Toegeven aan het gezeur

De belegger ziet vooral de negatieve kanten. In de Verenigde Staten, de belangrijkste markt voor AB InBev, haalde de brouwer vorig jaar 26 procent van zijn groepsomzet en 30 procent van zijn winst. Carlos Brito verkoopt er zijn pintjes al jaren steeds duurder. Maar voor de beleggers is dat onvoldoende. Zij kijken naar het volumeverlies en de disruptieve bewegingen in de Amerikaanse markt. De doorsnee pils is steeds minder in trek. Allerlei ‘betere’ biersoorten veroverden heel snel ruim 30 procent marktaandeel: ambachtelijke en speciale bieren, import, cider- en fruitbieren. AB InBev is ook in dat segment de marktleider, maar sprong volgens de perceptie te laat op de kar.

Ook in Brazilië, de tweede belangrijkste winstmarkt, zien analisten vooral de problemen bij AB InBev. Nochtans verkocht de brouwer er vorig jaar ruim 80 miljoen hectoliter bier, goed voor een marktaandeel van twee derde. De premiummerken Budweiser, Corona en Stella Artois groeiden vorig jaar met dubbele cijfers.

Toch daalde de winst, net omdat de brouwer wat toegeeft aan het eeuwig terugkerende gezeur: de biervolumes groeien te weinig. De brouwer werd actiever in het goedkopere segment. Die bieren creëren extra volumes en omzet, maar doen de gemiddelde opbrengst per hectoliter dalen.

Zelfs in China, de vierde meest winstgevende markt, smaken de beleggers vooral flauw bier. Met onder meer Budweiser en Hoegaarden is AB InBev de marktleider in het premiumsegment. Maar het merk verliest van zijn pluimen door het handelsconflict met de VS. Daarnaast worden Carlsberg en Heineken er steeds actiever. Gelukkig is er nog Hoegaarden. Nergens ter wereld wordt meer van het Vlaams-Brabantse bier gedronken dan in China.