Een exchange traded fund (ETF) of beursgenoteerd fonds kan de prestaties nabootsen van allerlei beleggingsactiva: van grondstoffen tot obligaties, maar dus ook van aandelen of aandelenindexen.
Karakteristieken
Een tracker of ETF is een fonds dat de prestatie van een korf activa schaduwt, bijvoorbeeld een beursindex. Het rendement is niet 100 procent hetzelfde als dat van de index. Hoe groot de afwijking is, hangt onder meer af van hoe vlot de activa verhandelen en hoe de beheerder bijvoorbeeld dividenden herinvesteert. Trackers worden, net als aandelen, verhandeld op de beurs. Met één muisklik kunnen beleggers zo een gespreide portefeuille van aandelen of obligaties kopen. In de Verenigde Staten zijn ETF’s goed voor een derde van de beurshandel, in Europa voor een zevende, in Azië voor een tiende.
2022
Met ETF’s kunnen beleggers gemakkelijk op trends springen. Na de inval van Rusland in Oekraïne zijn bijvoorbeeld heel wat beleggers via ETF’s op de kar van leger- en luchtmachtaandelen gesprongen. Een nadeel van ETF’s is dat aandelen die overdreven hard gestegen zijn, ook overdreven hard wegen in beursindexen. Dat was het geval voor de technologiesector. De stijging van de rente leidde tot een neerwaartse herwaardering van die sector. De Amerikaanse S&P 500-index verloor bijna dubbel zoveel als de S&P 500 Equal Weight-index. In de eerste index krijgen bedrijven een gewicht naargelang hun beurswaarde. In de tweede index krijgen alle 500 grote Amerikaanse bedrijven een even groot gewicht.
Bescherming
Een tracker hoeft niet per se de activa te kopen waarvan hij het rendement repliceert. De beheerders van synthetische trackers sluiten een ruilcontract af met een derde partij, een bank, die het rendement levert in ruil voor een vergoeding. Daardoor loopt de belegger een extra risico: het tegenpartijrisico. De partijen storten wel een onderpand op een rekening van een onafhankelijke partij, om dat gevaar te beperken.
Kosten
U koopt trackers net als aandelen op de beurs. De transactiekosten van trackers en aandelen zijn dus doorgaans gelijk. Er zijn geen instapkosten en de beheerskosten zijn een pak lager dan die van klassieke beleggingsfondsen. De kosten van obligatietrackers en andere trackers met minder liquide activa kunnen iets hoger oplopen.
Fiscaliteit
Op elke aan- en verkoop van een tracker is beursbelasting verschuldigd. Voor ETF’s die niet geregistreerd zijn in België, maar wel in de Europese Economische Ruimte (EER), bedraagt het tarief 0,12 procent, met een plafond van 1.300 euro per transactie. Voor ETF’s die geregistreerd zijn in België, is er een verschil in tarief tussen ETF’s met een dividenduitkering (0,12%) en zonder dividenduitkering (1,32%, met een plafond van 4.000 euro). Voor ETF’s die noch in België, noch in de EER geregistreerd zijn, betalen beleggers 0,35 procent beursbelasting, met een plafond van 1.600 euro. De meerwaarde op een tracker is belastingvrij, tenzij 10 procent of meer van de beleggingen bestaat uit obligaties of andere activa die de fiscus onder schuld klasseert. In dat geval gaat 30 procent roerende voorheffing af van de meerwaarde van het vastrentend deel.
Duurzaam of niet?
BNP Paribas, Candriam, LGIM Managers (Europe), Lyxor, Invesco, iShares (BlackRock), HSBC en DWS hebben voor een of meer trackers het Towards Sustainability-label gekregen. Bij de fysieke replicatie van een index wordt gekeken naar de samenstelling van de index. Bij de synthetische replicatie wordt ook gekeken of de samenstelling van het onderpand duurzaam is. In het eerste geval investeert de tracker ook echt in de indexleden, in het tweede geval niet.
