Dwingt Spanje Europa tot een knieval?

De financiële moeilijkheden van Bankia dreigen de doodsteek te worden voor de Spaanse economie, die fel verzwakt is door de vastgoedcrisis.

Het uiteenspatten van de vastgoedzeepbel in 2008 leidde tot een Europese vastgoedcrisis die vooral Spanje en Ierland zwaar heeft getroffen. Terwijl Ierland zich al snel liet bijstaan door het Europese noodfonds, heeft Spanje tot op heden nog niets ondernomen. Het heeft altijd gehoopt zich uit deze benarde toestand te kunnen redden. De laatste maanden is de situatie echter aanzienlijk verslechterd. De werkloosheid is gestegen tot bijna 25% en de consument blijft almaar minder uitgeven. In april is de detailverkoop gedaald met 9,8 procent tegenover dezelfde periode vorig jaar. De daling houdt nu al bijna 22 maanden op rij aan. En last but not least weerklinkt er alarm vanuit de banksector, die verzwakt is door de enorme hoeveelheid aan probleemkredieten.

Aan de basis van de problemen van het Spaanse banksysteem ligt Bankia, de vierde grootste bank van Spanje. Afgelopen maandag heeft BFA (Banco Financiero y de Ahorros), de moederbank van Bankia, aangekondigd dat het in 2011 geen 41 miljoen euro winst heeft gemaakt zoals gedacht, maar 3,3 miljard euro verlies heeft geleden. In een brief die werd overgemaakt aan de Spaanse beurswaakhond verklaart BFA dat die rechtzetting – na een herziening van zijn rekeningen van vorig jaar – zowel betrekking heeft op zijn kredietportefeuille als op zijn kapitaalbehoeften.

Bankia vroeg vorige vrijdag al 19 miljard euro overheidssteun om uit de problemen te raken; dat is meer dan twee keer het minimumbedrag dat werd geschat door de regering. Maar zal dat bedrag wel volstaan? Beleggers mogen er zich terecht vragen bij stellen. Deze noodkreet om 19 miljard euro komt trouwens boven op een eerdere injectie van 4,5 miljard euro aan overheidssteun.

Die ongunstige ontwikkelingen in de Spaanse banksector hebben de ongerustheid van beleggers over Spanje alleen maar doen toenemen. De rente van de overheidsobligaties op tien jaar nadert het niveau van Griekenland, Ierland en Portugal op het moment dat ze een beroep moesten doen op internationale steun. De Spaanse risicopremie – de meerprijs die het land moet betalen om op tien jaar te lenen in vergelijking tot Duitsland, dat wordt beschouwd als de referentie op de markt – is geklommen tot een nieuw historisch recordniveau van 514 basispunten. Zo’n renteniveau is onhoudbaar voor Spanje.

De extreme spanningen omtrent Spanje hebben Mariano Rajoy ertoe aangezet een persconferentie bijeen te roepen, wat vrij zeldzaam is voor de conservatieve Spaanse premier. “Bij een risicopremie van 500 punten is het zeer moeilijk zich nog te financieren”, gaf hij toe. Maar verder probeerde hij vooral geruststellende taal te spreken: “Er zal geen Europees reddingspakket nodig zijn” voor de Spaanse banksector en de injectie van fondsen in Bankia “veronderstelt een oefening in transparantie” en moet als dusdanig worden toegejuicht.

Ons advies

Op dit moment kunt u Spaanse staatsobligaties beter mijden. De capaciteit van de Spaanse overheid om op eigen kracht het hoofd te bieden aan de problemen van haar banken, is weinig geloofwaardig.

De Europese overheidsobligaties zijn volgens ons ofwel te risicovol (Spanje, Italië), ofwel niet rendabel genoeg (Duitsland, België). Onze voorkeur gaat eerder uit naar bedrijfsobligaties. In de onderstaande lijst vindt u een selectie van de bedrijfsobligaties die ons aantrekkelijk lijken.

Selectie van obligaties op de secundaire markt

Munt Emittent Vervaldag Rente Prijs Rendement Coupure Referentiebank ISIN-code Ratings

EUR UCB 27/11/14 5,75% 106,8% 2,87% 1.000 ING BE6000431112 NR

EUR Solvay 12/06/15 5% 110,35% 1,48% 1.000 ING BE0002169358 BBB+

EUR GE Capital 18/05/15 5,25% 110,40% 1,63% 1.000 ING XS0363471805 AA+

EUR VW Intl. Fin. 09/02/16 7% 119,95% 1,46% 1.000 ING XS0412443052 A-

EUR RCI Banque 16/03/16 4% 101,40% 3,59% 1.000 DB XS0602211202 BBB

EUR BMW Finance 29/01/18 3,625% 108,63% 1,99% 1.000 DB XS0653885961 A

EUR Bekaert 06/12/19 5% 105,3% 4,16% 1.000 BNP BE6228573091 NR

EUR Heineken 19/03/19 2,50% 102,37% 2,11% 1.000 DB XS0758419658 BBB+

GBP GE Capital 28/09/17 4,125% 105,40% 3,01% 1.000 ING XS0544837676 AA+

NOK EIB 19/05/17 4,25% 104,9% 3,18% 10.000 ING XS0344863955 AAA

SEK EIB 15/03/17 2,625% 101,40% 2,25% 10.000 ING XS0698632212 AAA

CAD Daimler AG 03/06/15 2,50% 100,90% 2,19% 1.000 ING XS0784824194 A-

AUD Coca-Cola Amatil 01/02/17 4,875% 103,4% 4,05% 2.000 ING XS0735899089 A-

NZD GE Capital 01/02/17 5,50% 106,28% 4% 5.000 DB XS0740224307 AA+

TRY KfW 04/11/14 7,625% 99,65% 7,76% 1.000 DB/ING XS0553081448 AAA

ZAR EIB 01/06/16 7,50% 103,90% 6,37% 5.000 ING XS0220420763 AAA

De prijzen zijn indicatief en onderhevig aan marktschommelingen

Prijzen op 28 mei 2012