Overheidssteun: waar kunt u als ondernemer op rekenen?

© Getty Images/iStockphoto
Geoffrey Minne
Publishing Partner

Publishing Partner verbindt organisaties met de lezers van en doet een beroep op de specialisten van Roularta Brand Studio voor tekst en illustraties. De inhoud wordt eventueel aangebracht door de partner en valt buiten de verantwoordelijkheid van de redactie.

3 februari 2017, 16:15 Bijgewerkt op: 20 juli 2022, 07:14

Niet alleen met klassieke subsidies en premies, maar ook met cofinanciering en waarborgen kan de overheid uw bedrijf helpen om financieel gezond te groeien en te ontwikkelen. Wat is er mogelijk? Sébastien de Launois, Head of Government Support bij ING, legt uit op welke vormen van overheidssteun u kunt rekenen en hoe uw bank u kan helpen om die optimaal te benutten.

Wat kan uw bank voor u doen?

Sébastien de Launois, Head of Government Support bij ING.
Sébastien de Launois, Head of Government Support bij ING.

Sébastien de Launois: “Wat is er mogelijk, wat is de beste financiering voor uw onderneming? Is het in uw geval zinvol om beroep te doen op overheidssteun? Dat moet echt voor elk project individueel worden bekeken. Als u als ondernemer samen met uw bank uw kredietbehoefte onderzoekt, kunt u samen op zoek gaan naar de beste fundingmix. In uw verhaal kan overheidssteun passen in de vorm van een waarborg, van cofinanciering of eventueel van subsidies of premies. Vooral bij de eerste twee vormen kan uw bank u begeleiden naar het juiste type en u administratief helpen om uw aanvraagdossier in orde te maken.”

Mogelijkheid 1: een waarborgregeling

Kort: de overheid neemt een deel van het risico voor uw investeerder op zich

Wat is het?

Als u als ondernemer zelf (nog) niet genoeg kapitaal hebt opgebouwd voor uw groei, zult u niet gemakkelijk een banklening of een contract met een leasingmaatschappij kunnen afsluiten omdat die partijen hun risico in deze situatie moeilijk kunnen inschatten. Via waarborgregelingen probeert de overheid om de kredietverstrekking naar ondernemers te faciliteren. Als u voldoet aan een aantal voorwaarden, zal de overheid het risico voor de investeerder verminderen door dat risico (deels) op zich te nemen via een waarborgstelling.

Voor wie?

Deze vorm van overheidssteun is niet alleen interessant voor starters en start-ups die nog geen trackrecord hebben waarop ze zich kunnen baseren voor hun kredietwaardigheid, maar kan ook een interessante piste zijn voor sterk groeiende bedrijven waar de toenemende kredietbehoefte de groei en de stijging in de cashflow voorafgaat. Een derde scenario waarin deze waarborgregeling belangrijk kan zijn, is bij de overname van een onderneming. Door de vergrijzing van de bevolking zijn er relatief veel managers die hun onderneming willen verkopen; de financiële indekking hiervan is geen eenvoudige transactie. Het gebruik van een waarborgprogramma kan in zo’n geval het financieringsprobleem oplossen.

Wel belangrijk: ga er niet altijd van uit dat een waarborgregeling ook moet omdat het kan. Er hangt ook een kostenplaatje aan, dus moet u als ondernemer toch checken of dit voor uw bedrijf echt een toegevoegde waarde is.

Hoe wordt het geregeld?

Deze vorm van overheidssteun of -participatie wordt geregeld op gewestelijk niveau.

– In Vlaanderen kunt u terecht bij de Participatiemaatschappij Vlaanderen of PMV

– In Brussel kunt u terecht bij het Brussels Waarborgfonds of Fonds Bruxellois de garantie

– In Wallonië kunt u terecht bij Sowalin of Société Wallonne de Financement et de Garantie des Petites et Moyennes Entreprises

Mogelijkheid 2: cofinanciering bij uw funding

Kort: de overheid investeert mee in uw bedrijf

Wat is het?

De overheid stapt mee in projecten als co-financier, ofwel met een krediet aan de voorwaarden van een bankkrediet, ofwel met een achtergestelde lening. Met de overheid als co-partner zien banken hun eigen risico verkleinen en kunnen ze dus toch veilig een bankkrediet toekennen. Voor de onderneming heeft dit ook een toegevoegde waarde: door de spreiding van het risico wordt de toegang tot financiering gemakkelijker. In een aantal gevallen is het ook mogelijk om een financiering aan een verminderde rentevoet te krijgen.

Voor wie is het?

Deze vorm van overheidsfinanciering is bedoeld voor alle bedrijven, van kleine tot middelgrote bedrijven of kmo’s in een startfase of in doorgroeifase tot mature bedrijven met een sterk groeipotentieel.

Als ondernemer is het in elk geval verstandig om de weg naar de overheid te vinden. Het zorgt er niet alleen voor dat de overheid meer zicht krijgt op het ondernemingslandschap in de regio, op de noden en de mogelijkheden van en voor bedrijven, maar ook dat u als ondernemer beter wordt geïnformeerd over de – soms toch snel veranderende – voorwaarden en programma’s voor overheidssteun.

Hoe wordt het geregeld?

De overheid heeft een breed instrumentarium om bedrijven – en dus de economie – te stimuleren en te ondersteunen. Dat gaat van microstart- , impulskredieten en startleningen voor bedrijven in de pre-start en start-upfase over de tax shelter-regeling, de WinWin-lening en kmo-cofinanciering tot en met co-funding voor grote bedrijven die werken met durfkapitaal, met bedragen die kunnen oplopen van 350.000 euro tot zelfs 20 miljoen euro. Case per case moet bekeken worden welke fundingmix voor een bedrijf de beste optie is. Bij dat financieel-technische proces is uw bank een ideale partner om uw fundingbehoefte mee te evalueren en om uw dossier voor te bereiden om steun aan te vragen bij de verschillende overheidsinstanties.

Mogelijkheid 3: subsidies en premies

Kort: de overheid geeft financiële steun als uw bedrijf aan bepaalde voorwaarden voldoet

Wat is het?

De overheid kan bedrijven ook steunen met premies en subsidies, bijvoorbeeld bij het aanwerven van personeel, bij bepaalde types investeringen, bij maatregelen die het milieu ondersteunen … Subsidies of premies hoeven niet terugbetaald te worden, maar zijn bedoeld als aanmoediging of steun. Ze zijn vaak erg specifiek en sterk regionaal gebonden. Ook de Europese Unie geeft subsidies om de economie in bepaalde regio’s of sectoren te stimuleren.

Voor wie is het?

Dat hangt af van de premie of subsidie in kwestie. Deze vorm van overheidssteun is complex, snel wisselend en geografisch verspreid.

Hoe wordt het geregeld?

– In Vlaanderen wordt het subsidiesysteem meer en meer afgebouwd en wordt overheidssteun eerder vertaald in waarborgen en cofundingprogramma’s. Toch zijn er nog steeds een aantal premies en subsidies waar u als ondernemer recht op hebt. Het Vlaams Agentschap Ondernemen heeft alle mogelijke premies en subsidies die toegekend kunnen worden door de overheid – provinciaal, regionaal, federaal en Europees – samengebracht in een databank. De Unie van Zelfstandige Ondernemers (UNIZO) heeft opgelijst welke beschikbare steunmiddelen en premies er zijn voor ondernemingen in Vlaanderen. In de EU-subsidiegids kunt u als ondernemer checken wat de Europese Unie voor uw bedrijf kan betekenen.

– In Brussel biedt het Brussels Hoofdstedelijk Gewest subsidies aan zelfstandigen kmo’s, starters en grotere ondernemingen. In de subsidiedatabank vindt u alle subsidies, steunmaatregelen en premies van het dit gewest samen. (link:

– In Wallonië blijven subsidies een belangrijker middel in het instrumentarium van de overheid om bedrijven te ondersteunen. De Midas-database geeft een overzicht van alle steunmaatregelen van de overheid – provinciaal, regionaal, federaal en Europees.

Het ABC-stappenplan van het Waalse gewest zorgt voor een overzicht hoe en welke overheidssteun u kunt aanvragen voor uw bedrijf.

Handig overzicht

Hier vindt u een duidelijk overzicht van de verschillende instanties waar u terecht kunt voor deze drie vormen van overheidssteun.