Sofa, so good

Vlak bij Monza worden de felbegeerde sofa’s van Minotti nog grotendeels met de hand gemaakt. Trends Style, prinsheerlijk geïnstalleerd in een comfortabele zetel, sprak met CEO Roberto Minotti. Over Belgische smaak, familiezaken en (hand)made in Italy.

Minotti is de kwintessens van het Italiaanse design. Vraag aan estheten overal ter wereld welke designlabels ze met het keurmerk ‘Made in Italy’ associëren, en Minotti is er absoluut één van. Dat weten ze intussen van Azië tot de States, want Minotti exporteert naar zeventig landen en heeft dertig eigen boetieks. Straf: in China is zelfs recent een complete flagshipstore van Minotti nagebouwd. Alles was fake, van de zetels tot het logo op de gevel. Dat was even schrikken voor het Italiaanse familiebedrijf. Maar intussen be- schouwen de Minotti’s de gewiekste vervalsers als een’accident de parcours’. En als een ‘compliment’, want ‘Made in China’ heeft allesbehalve dezelfde connotatie als ‘Made in Italy’. Mocht het niet zo slecht bekken, zou je ‘Made in Italy’ trouwens perfect kunnen vervangen door ‘Made in Brianza’ of ‘Made in Meda’. In die twee streken in Noord-Italië liggen bijna alle belangrijkste luxedesignfabrikanten van het land. En bij uitbreiding: van de wereld.

De concurrentie woont er letterlijk om de hoek. En de families achter die – hoofdzakelijk nog – familiaal gerunde bedrijven, kennen elkaar allemaal in de streek rond Monza. Hoe komt het dat Minotti, Cassina, Flexform, Poliform, B&B Italia, Molteni, Zanotto en MDF Italia allemaal in een cirkel van vijftig kilometer rond elkaar hun mondiale hoofdkwartieren hebben? Bijten die elkaar niet gewoon dood? “Weinig mensen weten dat er een historische reden is voor die specifieke regio-nale knowhow”, zegt CEO Roberto Minotti, tweede generatie in het familiebedrijf. “In de 18e eeuw vroeg aartshertogin Maria Theresia van Oostenrijk een architect om haar buitenverblijf te bouwen in de regio rond de stad Monza. Om het verfijnde meubilair te produceren voor dat paleis, ontstond een traditie van houtbewerkers in de regio. Rond 1950 was er een spe-ciale alchemie in Italië tussen architecten en designers van de Politecnico University in Milaan. In samenwerking met de lokale houtbewerkingsateliers ontstonden familiebedrijven, die zich lanceerden in de productie van designmeubilair.”

HIGHTECH ARTISANAAT

De productie bij Minotti is relatief eenvoudig uit te leggen. Hun luxesofa’s vertrekken van een frame in hout of poly-urethaan. Die basissen produceert Minotti niet zelf. Net zoals vele andere designmerken in de regio, voert Minotti die kant-en-klaar in. Het luxelabel is vooral gespecialiseerd in stoffering en bekleding van die frames, in de nobelste materialen. Daarvoor zet Minotti een hightech machinepark in, featuring lasercutters en automatische stoffenbibliotheken. Maar een deel van het werk gebeurt ook nog altijd met de hand, zo ontdekten we bij een fabrieksbezoek. Stiksters verwerken de uitgeknipte stukken stof tot hoezen, zowel voor zetels als voor kussens. Ook de kwaliteitscontrole, een essentieel onderdeel in het fabricageproces, gebeurt nog grotendeels handmatig. Roberto Minotti: “Iedereen die hier op bezoek komt in Meda, is verrast door hoeveel handwerk er in onze producten kruipt. Je kan dat pas begrijpen als je inziet hoe wij dat ‘Made in Italy’-idee op de werkvloer vertalen. De essentie is bij ons: de naadloze combinatie tussen technologie en traditie. We hebben inderdaad zeer geavanceerde snijmachines, die stoffen en leder perfect kunnen vormknippen. Maar we hebben ook nog altijd mensenhanden nodig om die stof te naaien tot zetelhoezen of kussens. Het zijn ook mensen die 80 à 90 zetels per week overtrekken in onze Minotti-stoffen. Dat is meteen ook de reden waarom wij bij Minotti nooit onze productiefaciliteit ergens anders zouden kunnen onderbrengen dan in Italië. Wij zien de meerwaarde in van lokale knowhow en van geschoolde artisans.”

Dat savoir-faire beperkt zich niet tot het herkauwen van traditionele ambachten. Minotti vernieuwt wel degelijk continu, ook al is het absoluut niet hét avant-gardedesignmerk dat jaarlijks met een flashy innovatie op de proppen komt. “Maar we doen wel degelijk veel vernieuwingen qua materialen”, poneert Roberto Minotti. “We ontwikkelen bijvoorbeeld poten of frames in drukgegoten aluminium. En we lanceren elk jaar een nieuwe stoffencollectie, geproduceerd bij leveranciers van topniveau. In onze collectie voor 2016 zit een supergesofisticeerde ‘cool wool’. Dat is een zomerwol die veel gebruikt wordt voor mannenkostuums. Om het functioneel te maken als zetelstoffering, hebben we het textiel aan de achterkant gedoubleerd met een ademend membraan. Zo wordt de stof elastisch en geschikt als sofabekleding.”

De cool wool is een duidelijk voorbeeld van Minotti’s innovaties. Roberto Minotti: “Maar de meeste vernieuwingen zijn nauwelijks zichtbaar. Het zijn verbeteringen in kwaliteit, in zitcomfort, in stroomlijning. Neem nu de geperforeerde onderkanten van de lederen sofa’s. Geen mens die weet dat Minotti onderaan gaatjes in een zetelbekleding maakt. Die perforaties zorgen voor de noodzakelijke verluchting van de sofa.” Kortom, onzichtbare kwaliteit, Made in Italy.

DE GOEDE SMAAK VAN DE BELGEN

Dat ‘Made in Italy’-etiket wordt helaas wereldwijd te pas en te onpas gebruikt. Het is nog altijd een kwaliteitsmerk, al is het begrip wat uitgehold geraakt. Wat betekent het specifiek nog voor de Minotti’s? “Het begrip en de perceptie rond Made in Italy is enorm veranderd. Zeker de laatste jaren”, weet Roberto Minotti. “Er zijn altijd meer mensen die vaak reizen en die Italië zo op een directe of indirecte manier beleven. Via de cultuur, via gastronomie, zijn kunst, zijn landschappen, zijn natuur en natuurlijk zijn design. We ondervinden dat Italië steeds meer aan aanzien wint. Als land, maar ook als fabrikant van topproducten. Dat maakt ons trots.”

Gelukkig voor Minotti overstijgt het succes de Italiaanse bodem. 90 procent van zijn omzet draait het luxemerk nu in het buitenland. Lees: de helft in Europa, een kwart in Noord- en Zuid-Amerika en een kwart in Azië. “We groeien overal homogeen: een mooi bewijs dat onze lifestyle en collecties wereldwijd geapprecieerd en opgepikt worden. Hoe klein qua oppervlakte ook, België is voor ons altijd een sleutelland geweest. We merken dat Belgen mensen met goede smaak zijn. Ze hebben een natuurlijke appreciatie voor design en kwaliteit. En bovenal: ze hebben veel gevoel voor die unieke balans tussen klassiek en modern, met een hedendaagse twist. Exact waarmee Minotti het verschil kan maken.”

Hoewel Minotti nog steeds 92 procent van zijn omzet draait bij residentiële klanten, is de zogenaamde ‘hospitality’ een belangrijke markt. Het merk bemeubelt namelijk ook upscale lounges, restaurants, CEO-kantoren, hotelsuites en jachten. In die contractmarkt doen collecties als Aston, Leslie en Creed het bijvoorbeeld erg goed. “We zijn trots dat we bijvoorbeeld geselecteerd zijn als leverancier voor de bemeubelde appartementen in de Elbphilharmonie in Hamburg van architecten Herzog & de Meuron. Maar evengoed voor de Foyer van het Kunstmuseum in Luzern”, zegt Roberto Minotti.

BESLISSEN ZONDER AANDEELHOUDERS

Alle designbedrijven in de streek begonnen ooit als familiebedrijf, maar intussen zijn er al enkele overgenomen. Denk maar aan Cassina, Giorgetti of B&B Italia. Minotti is nog altijd in familiehanden. En daar gaan ze aan de Via Indipendenza in Meda best prat op. “Mijn vader startte het bedrijf in 1948, net na de Tweede Wereldoorlog”, vertelt Roberto Minotti. “Het begon allemaal in een klein ateliertje, maar al snel groeide het uit tot een volwaardig bedrijf. Toen hij stierf in 1991, besloten mijn broer Renato en ik om de zaak verder te zetten. We gaven Minotti een internationale boost: we verkopen nu in zeventig landen en via dertig wereldwijde showrooms. Tegenwoordig is een familiebedrijf hebben een groot voordeel: we hangen in ons beslissingsproces niet af van aandeelhouders. En we kunnen heel snel en flexibel onze strategieën omschakelen. Natuurlijk heeft ieder lid van de familie een andere taak in het bedrijf. Maar ik hamer erop dat alle beslissingen en strategieën gezamenlijk gemaakt worden. Mijn broer Renato en ik zijn co-CEO. We werken heel erg nauw samen. Renato’s tweelingzonen werken intussen ook al geruime tijd voor het bedrijf. Alessandro is export sales manager, Alessio werkt in het Research & Development-departement. Mijn dochter Susanna werkt als architect in de designstudio en ontwikkelt displays voor beurzen en showrooms.”

Een generatiekloof of een spreekwoordelijke vadermoord is er niet aan de hand bij de Minotti’s. Het is niet zo dat de kinderen de business compleet anders aanpakken dan hun vaders. De tweede en derde generatie clashen niet. “Er is qua aanpak geen echte shift merkbaar”, besluit Roberto. “We werken net heel nauw samen, wisselen continu ideeën en opinies uit. Heel vaak liggen die ver uiteen, maar de finale beslissing nemen we altijd samen. En die is altijd in het belang van het bedrijf, niet in het belang van onszelf.”

www.minotti.com

TEKST THIJS DEMEULEMEESTER