Bert Lauwers

Regionale gezondheidszorg lijkt mission impossible

Bert Lauwers redacteur bij Trends

Het Belgische gezondheidszorgsysteem is een bijzonder complex gebeuren. Niet alleen omdat er zoveel veeleisende belangengroepen zijn.

Ook de onduidelijke bevoegdheidsverdeling, met preventie grotendeels onder de verantwoordelijkheid van de regio’s en behandeling en herstel het speelveld van de federale minister, draagt sterk bij tot de kluwenvorming. Meng daarbij nog een stuk preventie dat de federale minister niet wil lossen, en het overzicht is voor velen zoek.

Dat wordt gezocht naar manieren om het geheel transparanter en eenvoudiger te maken, is dan ook niet meer dan logisch. Een gerespecteerde gezondheidseconoom als Lieven Annemans is een fervente voorstander van het bundelen van bevoegdheden bij de regio’s. Ook de verkiezingsoverwinning van de N-VA heeft die zogenaamde defederalisering van onze gezondheidszorg wat steviger op de agenda gezet. Voor de pleitbezorgers zal het echter jammer genoeg blijven bij wishful thinking, want in dit land vormt overdreven complexiteit geen aanzet tot verandering, maar eerder een bescherming van de bestaande structuren.

De deels verzuilde machtsblokken in de sector zouden nochtans geen genoegen mogen nemen met een status-quo. Het systeem hapt nu al zwaar naar adem. Getuige daarvan de recente cijfers uit de grote gezondheidsenquête die aantonen dat een op de zeven Belgen gezondheidszorg uitstellen omdat de kosten te hoog liggen. Bovendien zal de druk op het systeem snel toenemen door de financiële pletwals van de vergrijzing. Het wordt echter wachten op een nieuwe generatie toplui in het middenveld van de sector om fundamentele wijzigingen te forceren. Ook een politieke aflossing van de wacht op federaal niveau is nodig. Het machtsbastion van de Franstalige socialisten domineert het departement Volksgezondheid als nooit tevoren, en minister Laurette Onkelinx is zelfs steeds meer gewonnen voor een omgekeerde beweging, meer federale bevoegdheden dus.

Een meer persoonsgebonden materie dan gezondheidszorg is nochtans niet denkbaar. Nog veel meer dan onderwijs, dat al lang geregionaliseerd is, hoort volksgezondheid zo dicht mogelijk bij u en ik te worden opgevolgd en geregeld. Met een strakke geregionaliseerde structuur zullen de beleidsverantwoordelijken sneller weten welke de prioriteiten in de zorg en noden op de werkvloer zijn. Dat blijkt ook al uit het wedervaren van Jo Vandeurzen. De Vlaamse minister van Welzijn ging op onze vraag bijklussen in een Antwerps woonzorgcentrum en leerde er meteen bij. We zouden ook Onkelinx of de spelers in het middenveld bijzonder graag in witte schort aan het werk zien in een Vlaams ziekenhuis of rusthuis. Het zou hen misschien de ogen openen voor de noodzaak aan verandering.

En Onkelinx moet niet wanhopen. De federale rol is helemaal niet uitgespeeld. Zelfs fervente voorstanders van de regionalisering willen het behoud van degelijke overkoepelende federale structuren zoals het informatiseringsysteem e-health, het Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering en het Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg.

Trends-journalist Bert Lauwers

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content