De jongste tijd wint staand werken aan populariteit. Is dat zo heilzaam als vaak beweerd wordt? En hoe begint u eraan?
Heel wat mensen met een zittend beroep kampen vroeg of laat met milde tot ernstige spierpijn of rugklachten. Professioneel of medisch advies inwinnen over de juiste zithouding en de aanschaf van een ergonomische op maat ingestelde bureaustoel met armsteunen kunnen zeker helpen. Maar te lang zitten blijft sowieso problematisch. Belgen zitten gemiddeld zeven uur per dag aan een bureau, twee uur meer dan het Europese gemiddelde. Artsen en kinesisten raden aan na elk uur zittend werk tien minuten recht te staan en rond te lopen. Maar omdat een tripje naar de kopieermachine of de koffieautomaat niet elk uur nodig is, of omdat we het soms veel te druk hebben, lappen we die regel vaak aan onze laars. Staand werken vormt de oplossing, zo lijkt het wel.
Niets dan voordelen?
Volgens de aanhangers heeft staand werken niets dan voordelen. Het zou de focus verhogen, waardoor je minder snel slaperig wordt, het zou veel beter zijn voor de rug, je verbrandt meer calorieën. In de praktijk blijkt de hype toch behoorlijk overdreven. Staand werken biedt wel degelijk voordelen ten opzichte van zittend werken, maar zoals bij veel dingen in het leven geldt ook hier dat overdaad schaadt.
Veel onderzoekers benadrukken dat langdurig dezelfde houding aannemen hoe dan ook nefast is voor onze gezondheid. Het maakt niet uit of we zitten of staan. Zowel stilzitten als -staan veroorzaakt op termijn klachten en schade. Van te lang rechtstaan in dezelfde houding kun je onder meer rugproblemen, spierpijn in de benen of spataders krijgen. Bewegen is daarom een stuk belangrijker dan rechtstaand e-mails en rapporten te lezen of verslagen en offertes te typen. Bewegen doet u onder meer door geregeld een andere houding aan te nemen, de benen en de voeten te verplaatsen, te wandelen.
Afwisselen
Ook het Europees Agentschap voor veiligheid en gezondheid op het werk besluit dat afwisselen tussen zittend en staand werken de optimale keuze is. Langdurig in dezelfde houding zitten of staan vergroot het risico op overbelastingsletsels. “Door werkhoudingen af te wisselen en bewegingspauzes te nemen, kan je dat risico beperken”, zegt het agentschap.
Afwisselen tussen zitten en staan vraagt uiteraard aangepast meubilair, zoals een gemakkelijk in hoogte verstelbare werktafel of bureau. Sommigen verruilen de bureaustoel geregeld voor een zitbal of kniestoel, of schakelen zelfs een zogenaamde smartchair in. Die geeft automatisch een signaal wanneer u verkeerd of te lang zit.
Afwisselen tussen zittend en staand werken is uiteraard niet in alle bedrijven mogelijk. Maar voor de meeste kantoorwerkzaamheden lukt het wel. Hou er ook rekening mee dat een koninklijk besluit bestaat dat werkgevers verplicht een risicoanalyse uit te voeren voor elke activiteit die staand gebeurt. Daarbij wordt gekeken naar de duur en de intensiteit, en de blootstelling aan statische lichaamsbelasting. Vervolgens worden aanbevelingen gedaan over rust- en zitplekken.
Dimitri Dewever
