Kan een softwarefabrikant onverwachts in mijn bedrijf binnenvallen omdat hij mij verdenkt van namaak? Nicolas Roland, senior advocaat bij Stibbe, geeft antwoord.
U kunt zich abonneren of uitschrijven op de nieuwsbrief door hierboven te klikken op de tab ‘registreren’ of ‘registratie wijzigen’.
In principe wordt het gebruik van software geregeld door een licentieovereenkomst. Meestal moet de gebruiker ook een vergoeding betalen die wordt bepaald door de softwarefabrikant. Sommigen vinden het verleidelijk om deze informaticaprogramma’s toch te gebruiken en niet (alles) te betalen. Zij maken zich schuldig aan namaak, wat aanleiding kan geven tot burgerlijke of strafrechtelijke vervolging.
Om hier paal en perk aan te stellen, nemen de softwarefabrikanten hun toevlucht tot een speciale procedure die ‘beschrijvend beslag’ wordt genoemd. Concreet gaat het om een wettelijk mechanisme waarmee ze, onder bepaalde voorwaarden, van een rechter toelating krijgen voor een ‘verrassingsinspectie’ van het informaticamateriaal van de persoon die van namaak wordt verdacht. Die inspectie wordt niet verricht door de softwarefabrikant zelf, wel door een gerechtsdeskundige, vergezeld door een gerechtsdeurwaarder en heel vaak ook door een ‘technische adviseur’ van de softwarefabrikant en door diens advocaat. Overigens kan de rechter ook tijdelijk beslag toestaan: de betwiste exemplaren van de softwareprogramma’s mogen dan niet langer worden gebruikt op straffe van een dwangsom. Dat kan voor enorme operationele problemen zorgen, aangezien het volledige informaticasysteem van een onderneming plots kan worden lamgelegd.
In een aantal recente uitspraken werd vastgesteld dat er soms misbruik wordt gemaakt van deze procedure. Softwarefabrikanten maakten zich bijvoorbeeld schuldig aan fishing expedition, ze hadden met andere woorden geen echte aanwijzingen van namaak op het moment dat ze aan de rechter de toelating vroegen voor een verrassingsinspectie. In een arrest van 2 mei 2013 wees het Hof van Cassatie erop dat dit indruist tegen de wet en verwierp het de bewijzen van namaak die tijdens het deskundigenonderzoek werden verzameld. In andere gevallen hadden softwarefabrikanten vooraf al een voorstel tot minnelijke schikking opgesteld dat ze, op de dag van hun bezoek, in laakbare omstandigheden lieten ondertekenen.
