Danièle Nouy: vrouw aan het hoofd van Europese bankentoezichthouder

Aan het hoofd van de nieuwe Europese toezichthouder op de banksector komt een Bretoense met azuurblauwe ogen. Danièle Nouy dankt de benoeming aan haar uitstekende technische bankenkennis. En aan een forse scheut positieve discriminatie.

Het eerste dat Danièle Nouy zal uitpakken als ze haar intrek neemt in haar nieuwe kantoor in Frankfurt, is een koffiemachine. De 62-jarige Française maakt er geen geheim van dat koffie haar eerste en belangrijkste verslaving is. Zonder koffie in de buurt kan ze nauwelijks functioneren.

Haar tweede grote verslaving is l’international, zoals ze zelf zei in een interview drie jaar geleden in de Franse krant Les Echos. Ze is altijd gefascineerd geweest door internationale ontwikkelingen en contacten, en als de kans zich aanbood, stuurde ze haar carrière in die richting. Ze spendeerde tussen 1996 en 2003 zeven jaar in Zwitserland als adjunct-secretaris-generaal en later secretaris-generaal van het Bazel-comité, het internationale forum waar de bankregulatoren van verschillende landen elkaar ontmoeten.

Toch bracht Nouy het gros van haar loopbaan in Parijs door. En steevast was ze bezig met het toezicht op de banken. Iets anders lijkt haar niet te boeien. Na studies rechten en politicologie begon de moeder van twee in 1974 te werken voor de Banque de France. Twee jaar later zat ze al bij de toenmalige Franse bankcommissie. Na haar terugkeer uit Bazel werd ze in 2003 secretaris-generaal van die commissie en later van de Autorité de Contrôle Prudentiel (ACP), de toezichthouder op banken en verzekeringsmaatschappijen.

De Bretoense met de azuurblauwe ogen wordt in Frankrijk omschreven als een harde tante, een workaholic met een uitstekende technische kennis van bankzaken. Met de goedkeuring van het Europees parlement leidt ze de nieuwe Europese toezichthouder op de banksector. Voor de Europese bankenunie wordt het toezicht op 130 grote financiële instellingen van de eurozone overgedragen aan een centrale toezichthouder in de schoot van de Europese Centralbe Bank (ECB). Nouy neemt ten laatste in januari 2014 haar nieuwe taak op. Het centraal toezicht moet tegen het eind van dat jaar operationeel zijn.

Quota

De Française dankt haar benoeming niet alleen aan haar competenties. Als vrouw kreeg ze een forse por in de rug. De ECB is een exclusief mannenbastion en daar willen de Europese politici iets aan doen. Het Europees parlement eiste bijna onomwonden dat er een vrouwelijke kandidaat zou voorgesteld worden. Daardoor maakte de kandidatuur van de Nederlander Jan Sijbrand bij voorbaat geen kans.

Uitgerekend in de week waarin het Europees parlement een ontwerprichtlijn goedkeurde dat de bedrijfswereld quota oplegt voor de aanwezigheid van vrouwen in de raad van bestuur, werd Nouy voor de nieuwe Europese topjob naar voren geschoven. Het bewijst dat het genderdebat maatschappelijk aan belang wint. Voor Nouy is het ook een beetje een revanche. Toen ze begin jaren zeventig bij een grote bank in Bordeaux in dienst wilde treden bij de ‘inspection de finances’ werd ze afgewezen omdat vrouwen niet werden toegelaten tot dit corps.

Intussen is er veel veranderd. Steeds meer vrouwen krijgen cruciale posities in de financiële sector. Janet Yellen werd onlangs als eerste vrouw benoemd tot gouverneur van de Federal reserve, de Amerikaanse centrale bank. Rusland benoemde in juni Elvira Nabiullina tot hoofd van zijn centrale bank. En Christine Lagarde maakt al enige tijd het mooie weer bij het IMF.

Volgens de Franse kranten zijn de bankiers bang van Danièle Nouy, ze zouden met knikkende knieën naar haar trekken. Dat beeld lijkt niet helemaal te stroken met de nationale trots die Frankrijk traditioneel voor zijn bankensector uitstraalt. Het is een publiek geheim dat de Franse regulatoren heel dicht bij de banken staan.

En laat ons niet vergeten dat de financiële crisis ook in Frankrijk zorgde voor enkele wangeluiden die kunnen wijzen op een slecht toezicht. Er was de affaire-Kerviel bij Société Générale en natuurlijk het debacle van Dexia, dat de Franse belastingbetaler al 6,6 miljard euro kostte. Dat het toezicht op het Franse filiaal Dexia Crédit Local gefaald heeft, werd onlangs nog bevestigd door het Franse rekenhof. Ook de teloorgang van Crédit Immobilier de France (CIF), een instelling met een vergelijkbaar businessmodel als Dexia, kon de ACP van Nouy niet voorkomen. De Franse zal foutloos moeten zijn in Europa, zo niet kan de kritiek op haar politieke benoeming en de bijhorende positieve discriminatie snel de kop opsteken.