Marcheren om te ondernemen

Een mars voor werk. Zo willen de vakbonden de stijgende werkloosheid in de verf zetten en hun eis voor meer werk in dit land bekrachtigen. Wie mee moet marcheren, zijn de werkgevers.

Ze hadden de mars mee moeten organiseren. Door het heft in handen te laten van de vakbonden ontstaat een wij/zij-tegenstelling, werknemers versus werkgevers. Terwijl die er in dit geval helemaal niet is.

Enkele excentrieke uitzonderingen niet meegerekend, zullen werkgevers bevestigen dat ze liever mensen aanwerven dan te ontslaan. Werkgevers hebben er alles bij te winnen dat zoveel mogelijk Belgen aan het werk zijn. Dat schept niet alleen maatschappelijk genoegen, maar ook zakelijk is dat een winsituatie. Werknemers zijn immers consumenten. De afnemers van producten die zoveel van onze Vlaamse kmo’s produceren. Het gros van onze bedrijven exporteert niet. Hun belangrijkste afzetmarkt is de Belgische. Zij hebben dus veel te verliezen als hun consumenten de nodige koopkracht ontberen.

Door mee te marcheren zouden werkgevers hun eigen werk in de verf kunnen en moeten zetten. Want werkgevers zijn ook werknemers, van hun eenmanszaak, van hun familiale kmo of multinational. Zij verdienen het ook om te kunnen werken in de beste omstandigheden. De verzamelde werkgeversorganisaties lanceerden maandag de oproep ‘laat ons ondernemen’. Die wordt misschien niet door iedereen zo begrepen, maar eigenlijk vragen zij het recht om te werken. En zo bijkomende werkgelegenheid te kunnen creëren.

De werkgevers gingen in hun uitzonderlijk eensgezinde pleidooi onder meer in op de hoge loonlasten in dit land. Het ABVV vindt dat vermoeiend. In het interview dat we met hem hadden, zegt ABVV-topman Rudy De Leeuw respect te hebben voor Trends Manager van het Jaar Bert De Graeve omdat die over meer kan praten dan alleen loonkosten. De Leeuw heeft een punt. Maar de loonlasten zijn en blijven een prangend probleem. Er niet over praten zal het probleem niet doen verdwijnen. Net zoals het begrotingstekort niet vanzelf zal verdwijnen omdat het er ook vanzelf gekomen is.
De loonkosten beheersen de wereldeconomie. De zoektocht naar de goedkoopste productielanden is permanent. Wie vandaag in is, kan morgen out zijn omdat een ander land net iets goedkoper werd. Vraag maar na bij enkele Oost-Europese landen. Enkele jaren geleden nog bejubeld als nieuw economisch groeimodel, maar weer verlaten door tal van ondernemingen die verder oostwaarts trokken naar nieuwe lagelonenlanden. Zo dynamisch is de economie. Wie ze aan strakke banden wil leggen, is wereldvreemd en verdient een gratis reis naar China of Indonesië. Morgen wordt er gemarcheerd voor goedbetaald werk, maar in die contreien staan miljoenen mensen te popelen om werk te hebben, goed of slecht betaald. We moeten niet applaudisseren voor ondernemingen waarvan de drijfveer alleen is meer winst te maken door onder meer steeds de landen met de laagste lonen op te zoeken. Maar we moeten ook niet blind voor hen zijn.

Want het blijft herstructureringen regenen in dit land. Het heet duur te zijn om in dit land mensen te ontslaan, zeker als het om een collectief ontslag gaat. Toch vallen al deze ontslagen in België, soms zelfs meer dan in andere landen. De uitleg die de toplui geven is karig en dat frustreert vakbonden en politici. De managers van GM wordt verweten een gebrekkige en niet-definitieve communicatie te voeren over Opel Antwerpen Maar werkgevers worden door de wet-Renault gegijzeld in een stilzwijgen. Kleur je als werkgever niet binnen die Renault-wet, riskeer je allerlei sancties en boetes. Ook al wil je communiceren, je mag niet. En daarom moeten we ons afvragen of we halsstarrig willen vasthouden aan deze wet in deze vorm. En aan vele andere wetten. België is overgereglementeerd, maar kent de grootste wispelturigheid en onzekerheid. Om een nieuwe economie in België te laten opstaan, moet er tegelijk een nieuw land gemaakt worden.

Rudy De Leeuw prijst dat Bert De Graeve praat over innovatie. Hij verkiest entrepreneurs boven financiers aan het hoofd van bedrijven. Iedereen heeft de mond vol van innovatie. Toch durven we als samenleving bij zo weinig zaken vraagtekens te plaatsen. En houden we gemakshalve vast aan onze verworvenheden, zelfs als die anno 2010 nog maar bitter weinig waard zijn. We weigeren na te denken over andere vormen van werkindeling, verloningsmechanismen en wetgeving. We blijven denken in termen van wij en zij. Wij die een oproep lanceren om te mogen ondernemen, zij die een mars houden om te mogen werken. Misschien dat er echt iets verandert als er een front ontstaat van wij en zij, dat zou pas innovatief zijn. En werken.

Trends-hoofdredacteur An Goovaerts