Zwoegen op de Noordzee

© WOUTER RAWOENS

Het is het topseizoen voor de garnalenvissers. Miljoenen grijze beestjes zwemmen over de bodem van de Noordzee op zoek naar voedsel. Om plots zelf als lekkernij op ons bord te belanden. Trends viste een nacht mee op garnalen.

Nog 400 Belgische vissers

Zeevisser is een zwaar beroep, zoveel is duidelijk na een nacht op zee. Het duo dat ons meeneemt, werkt zes dagen op zeven van vier uur ‘s middags tot negen uur ‘s ochtends. Ze gaan met zijn tweeën de zee op, zelfs als de zuidenwind tot 8 beaufort raast en de golven over het dek gutsen. Sommige schepen gaan voor een paar weken naar zee. Het gezinsleven bestaat enkel een beetje op zondag. Het is niet verwonderlijk dat nog maar 400 vissers overblijven aan de Belgische kust.

De sector boert sterk achteruit. In 2005 waren er nog 122 Belgische vissersschepen, momenteel varen er nog slechts 65 vaartuigen uit. De schepen zijn ouder en kleiner dan de Nederlandse schepen die dag en nacht uitvaren.

De Oostende. 62 Dini is een van de zes vissersboten in Oostende. Het schip uit 1963 meet 25 op 5 meter, met een diepte van 2 meter 20. Er is slaap- en leefruimte voor drie, al is die derde man op de O. 62 door een automatisch fornuis vervangen. “Vroeger moesten we onze garnalen in een pot koken, zoals je thuis doet.”

Luc Bogaert startte zijn eenmanszaak dertig jaar geleden. Hij kocht een tweedehandsschip waar je vandaag 500.000 euro voor zou betalen. Bogaert doet alles zelf, tot en met zijn boekhouding. Tijdens de topmaanden van augustus tot en met november haalt de O. 62 Dini tot 1,5 ton garnalen per nacht binnen. In het laagseizoen moeten ze al blij zijn met 100 kilo.

1 Uitvaren - Vijf minuten na het verlaten van de haven van Oostende laat de O. 62 Dini van eigenaar Luc Bogaert zijn twee netten van acht meter breedte al het water in. We varen naar de regio waar Danny en Christian, de twee vissers die voor Bogaert werken, gisteren veel garnalen vingen.
1 Uitvaren – Vijf minuten na het verlaten van de haven van Oostende laat de O. 62 Dini van eigenaar Luc Bogaert zijn twee netten van acht meter breedte al het water in. We varen naar de regio waar Danny en Christian, de twee vissers die voor Bogaert werken, gisteren veel garnalen vingen. “Vissen is telkens opnieuw proberen”, zeggen ze.© WOUTER RAWOENS
2 Sleepnetten ophalen - De wielen aan de onderkant van de sleepnetten rollen een dik uur over de bodem. Alles wat ervoor zwemt of opspringt, wordt gevangen. De netten worden machinaal opgehaald. De fuik wordt leeggeschud boven een grote bak in het midden van de schip.
2 Sleepnetten ophalen – De wielen aan de onderkant van de sleepnetten rollen een dik uur over de bodem. Alles wat ervoor zwemt of opspringt, wordt gevangen. De netten worden machinaal opgehaald. De fuik wordt leeggeschud boven een grote bak in het midden van de schip.© WOUTER RAWOENS
3 Selecteren - Garnalen, wijting, bot, scharren, pladijs, tong, een enkele zandhaai, griet en meivis spartelen. Van de grote vissen mag enkel de meivis weer levend de zee in. Terwijl Danny bekijkt of de vangst goed is, meet en selecteert Christian. Hij gooit de grootste vissen per soort in manden vijf meter verderop. De garnalen, kleine vissen en krabben gaan door de selectietrommel.
3 Selecteren – Garnalen, wijting, bot, scharren, pladijs, tong, een enkele zandhaai, griet en meivis spartelen. Van de grote vissen mag enkel de meivis weer levend de zee in. Terwijl Danny bekijkt of de vangst goed is, meet en selecteert Christian. Hij gooit de grootste vissen per soort in manden vijf meter verderop. De garnalen, kleine vissen en krabben gaan door de selectietrommel.© WOUTER RAWOENS
4 Meteen koken - Twee draaiende cilinders scheiden de garnalen van de andere vissen. Enkel de garnalen spoelen door naar het fornuis. Na tweeënhalf minuten in kokend, extra gezouten zeewater veranderen de diertjes in de opgekrulde grijze garnalen zoals we ze kennen, al zijn ze aan boord fel roze en lauw.
4 Meteen koken – Twee draaiende cilinders scheiden de garnalen van de andere vissen. Enkel de garnalen spoelen door naar het fornuis. Na tweeënhalf minuten in kokend, extra gezouten zeewater veranderen de diertjes in de opgekrulde grijze garnalen zoals we ze kennen, al zijn ze aan boord fel roze en lauw.© WOUTER RAWOENS
5 Krabjes uitsorteren en voorproeven - Schipper en machinist Danny springt zijn matroos bij. Net na het koken en spoelen verwijdert hij de laatste kleine krabben. In troebel water en tijdens de nacht neemt de vangst toe. Dan komen de garnalen uit hun schuilplaats om eten te zoeken. Over de hele nacht worden de netten negen keer uitgegooid en ingehaald.
5 Krabjes uitsorteren en voorproeven – Schipper en machinist Danny springt zijn matroos bij. Net na het koken en spoelen verwijdert hij de laatste kleine krabben. In troebel water en tijdens de nacht neemt de vangst toe. Dan komen de garnalen uit hun schuilplaats om eten te zoeken. Over de hele nacht worden de netten negen keer uitgegooid en ingehaald.© WOUTER RAWOENS
6 Meeuwen laten niet los - De hele nacht achtervolgen honderden meeuwen de boot, gelokt door de duizenden visjes en krabben die weer overboord gaan. De meeste platvissen zoals pladijsjes, schar, tong en bot overleven hun avontuur in de netten en machines op de schip, als ze niet opgeslokt worden door een meeuw.
6 Meeuwen laten niet los – De hele nacht achtervolgen honderden meeuwen de boot, gelokt door de duizenden visjes en krabben die weer overboord gaan. De meeste platvissen zoals pladijsjes, schar, tong en bot overleven hun avontuur in de netten en machines op de schip, als ze niet opgeslokt worden door een meeuw.© WOUTER RAWOENS
7 Garnalen koelen - De garnalen glijden naar de koeling in het ruim. Het zelfgemaakte ijs en de omgevingstemperatuur van nul graden koelen de garnalen snel. Christian giet manden van 15 tot 16 kilo in een zak. Zo vult hij 73 zakken in één nacht, meer dan een half miljoen garnalen, of 1,1 ton. Ze belanden in een bak met ijs en krijgen er nog een ijslaag bovenop.
7 Garnalen koelen – De garnalen glijden naar de koeling in het ruim. Het zelfgemaakte ijs en de omgevingstemperatuur van nul graden koelen de garnalen snel. Christian giet manden van 15 tot 16 kilo in een zak. Zo vult hij 73 zakken in één nacht, meer dan een half miljoen garnalen, of 1,1 ton. Ze belanden in een bak met ijs en krijgen er nog een ijslaag bovenop.© WOUTER RAWOENS
8 Takelen aan de vistrap - Na bijna veertien uur op zee arriveren we aan de vistrap in Oostende. De gekoelde verse vis wordt aan land getakeld en de vismarkt ingeschoven. Vijf minuten later kunnen restaurants en particulieren de verse garnalen kopen. Enkel wat vandaag niet verkocht wordt, gaat morgen naar de veiling.
8 Takelen aan de vistrap – Na bijna veertien uur op zee arriveren we aan de vistrap in Oostende. De gekoelde verse vis wordt aan land getakeld en de vismarkt ingeschoven. Vijf minuten later kunnen restaurants en particulieren de verse garnalen kopen. Enkel wat vandaag niet verkocht wordt, gaat morgen naar de veiling.© WOUTER RAWOENS
Zwoegen op de Noordzee

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content