“Yoga leert je in dialoog te gaan met anderen”

Ik heb een van de mooiste beroepen ter wereld. Als directeur van Bozar leid ik een platform dat kunstenaars kansen geeft om te creëren en ons de maatschappij van morgen te tonen. Toch zoek ik naar een evenwicht tussen mijn professionele leven en mijn privéleven. Tussen werk, en familie en vrienden. Die behoefte zie ik ook bij de kunstenaars met wie ik samenwerk. De mensen denken vaak dat die met hun hoofd in de wolken leven en onverantwoordelijk zijn, maar niets is minder waar. Elke keer als ik hen bezig zie, besef ik dat kunstenaars juist veel verantwoordelijkheid dragen en dat zij ook een balans moeten vinden. Wie niet goed in zijn vel zit, kan geen kwalitatief werk afleveren.

“Ondertussen is yoga een onderdeel van mijn zoektocht naar een mentaal evenwicht. Het is niet de oplossing, maar het helpt wel. Zeker op mijn leeftijd. Ik ben 54 en dan ga je toch een aantal dingen ter discussie stellen. Het is fundamenteel dat je dan voldoende in evenwicht bent. Ik ben geen golfer, geen groot sporter. Heel eenvoudige dingen, zoals je ‘s ochtends uitrekken en naar de natuur kijken, zijn meer mijn ding.

“Maar je kunt yoga niet op zichzelf zien. Je moet niet aan yoga beginnen als je niet de tijd neemt om afstand te nemen om tot jezelf te komen. Een kwartier mediteren is bijvoorbeeld een perfecte manier om er even uit te zijn. Het stimuleert ook je creativiteit, want die is nauw verbonden met spiritualiteit. In China merkten ze bijvoorbeeld dat hun ingenieurs niet creatief genoeg zijn. Daarom krijgen ze nu onder meer ook lessen yoga.”

Vallen en opstaan

“De persoon die mij het meest heeft meegetrokken in de richting van yoga en alles wat erbij hoort, is mijn vriendin van 35 jaar geleden. Zij was toen al bezig met mindfulness, en dat doet ze nog altijd. Zeven jaar geleden hebben we elkaar opnieuw ontmoet en samen vinden we het evenwicht in het leven. We hebben dezelfde missie en visie, en we zijn vorig najaar getrouwd. Het was een heel ander trouwfeest dan ik op mijn 25ste zou hebben gegeven. Het was veel spiritueler. Enkele mensen zijn drie dagen lang bij ons thuis komen wonen. Dat zorgde voor een andere manier van omgaan met familie en vrienden.

“Je kunt natuurlijk niet met iedereen bevriend zijn, maar je kunt wel proberen empathisch om te gaan met je collega’s en begrip te tonen voor de complexe wereld waarin we leven. Dat is een grote uitdaging. Met vallen en opstaan ben ik daar heel modest in gegroeid.”

Tegendraads zijn

“Dat ik moeilijk rust vind, is een vooroordeel, maar je kunt de perceptie van de mensen niet veranderen. Kijk, een leider is niet per se de beste van de klas. Hij is iemand die verantwoordelijkheid wil nemen, die probeert te innoveren en traditionele ideeën te veranderen. Je moet dus een beetje tegendraads zijn, anders verandert er niets. Al moet je uiteindelijk tot een compromis komen. Er is een Afrikaans spreekwoord dat zegt: als je snel wilt gaan – en dat is een beetje mijn dynamiek – moet je alleen gaan. Als je ver wilt gaan, moet je samen gaan. Ik besef dat je niets alleen realiseert. Yoga leert je in dialoog te gaan met anderen.

“Natuurlijk moet je eerst eerlijk zijn met jezelf, ook dat heb ik van mijn partner geleerd. Dat is heel moeilijk in onze maatschappij, want we proberen zaken soms te verstoppen. Als je dan de tijd neemt om na te denken over jezelf, je leven en wat je hier op deze planeet doet, kan dat confronterend zijn. Yoga is een democratische vorm om opnieuw met je lichaam en je spiritualiteit geconfronteerd te worden. Ik kan het iedereen aanraden.”