Het Limburgse Tectum Groep groeide in geen twee decennia van 3 naar 125 miljoen euro omzet. En dat vooral omdat de oprichter Jean Biesmans op tijd afstand nam van de onderneming. “Ook al was dat moeilijk. Het is een stuk van je leven afscheuren.”
Het regent, waait en stormt aan de Vaartstraat in Genk, buiten de hoofdkantoren van Tectum Groep. “Dit is slecht weer voor ons. Maar tegelijk levert het ons wellicht weer extra werk”, zegt Jean Biesmans. De Limburgse Tectum Groep is een specialist in de renovatie van daken, gevels en balustrades voor de professionele markt. Jean Biesmans richtte de onderneming in 1981 op, nu een groep met 400 medewerkers en 125 miljoen euro omzet. “Ik werd zelfstandige in 1981. Toen woedde de zwaarste crisis in de bouwsector, met intrestvoeten van 15,5 procent”, herinnert Biesmans zich. “Er was heel weinig werk. Ik was jong en onervaren, maar heb toch de stap gedaan. Tot nog toe is dat goed uitgedraaid.”
Meer nog: voor Hans Wilmots, de CEO van de bedrijvenadviseur BDO België, is Tectum een voorbeeld voor familiale bedrijven. Wilmots leidt een onderneming met bijna 600 werknemers in België, die vooral familiebedrijven adviseert. Hij publiceerde onlangs een boek over familiebedrijven, samen met Rik Donckels. Voor de professor emeritus aan KU Leuven en de medeoprichter van het Instituut voor het Familiebedrijf zou het zijn laatste boek zijn, na tal van publicaties over familiale thema’s.
“Tectum Groep is als voorbeeld bijna te mooi om waar te zijn. Alles is er heel goed geregeld”, analyseert Hans Wilmots. “Het boek heet niet voor niets Delicate kwesties in familiebedrijven. Het is opgebouwd als een verhaal over 2,5 generaties in vijf decennia. De familieproblematiek wordt meermaals vermengd met het bedrijf. De familie wil dat oplossen, maar soms gaat het om heel delicate situaties. De oplossing staat uiteraard niet in het boek, maar er zijn wel technieken of hefbomen die een oplossing bieden, zoals het familiecharter, de opvolging, de onafhankelijke bestuurders, de niet-familiale CEO. Jean Biesmans is visionair geweest. Hij is een voorbeeld van hoe het goed kan gaan.”
Jean Biesmans maakte de onderneming groot. Nu is hij 66. Hij heeft al heel lang afstand genomen van het dagelijkse werk. In 2000 haalde hij met Rudi Evens een niet-familiale CEO in huis. “We kochten een bedrijf dat vier keer groter was dan het onze, Dekkers. Ik had iemand nodig die een verlengstuk was van mezelf. Ik kende Rudi al jaren, hij was een van onze leveranciers. Rudi had een enorm groot potentieel. Maar dat was niet de enige reden. Mijn twee zonen Yves en Filip kwamen toen in het bedrijf. Ze waren 20 en 23, heel jong, aanstormend talent. Yves werkt sinds 2001 in de onderneming, Filip sinds 2004. Stel dat me iets zou zijn overkomen en mijn twee zonen kwamen niet tot een vergelijk, dan kon iemand die knoop doorhakken, Rudi Evens.”
Klikte het meteen met de externe CEO?
JEAN BIESMANS. “De CEO is ook medeaandeelhouder geworden. Op die manier hebben we hem al in een vroeg stadium aan het bedrijf gebonden. Ondertussen is hij een deel van de familie geworden, ook al draagt hij niet dezelfde naam. We beslissen met vier: ik, mijn zonen en Rudi. Wij denken en doen met één ijzeren vuist. Rudi is de drager van de woorden. Hij brengt onze beslissingen over naar de medewerkers.”
Worden de zonen later CEO?
BIESMANS. “Dat is niet de bedoeling. Rudi Evens blijft CEO. Mijn zonen zullen aandeelhouders zijn, en ondernemers. Dat is vandaag de afspraak. Ze hebben niet de ambitie CEO te zijn. Ze willen wel ondernemer in dit bedrijf zijn. Ze zijn beide commercieel actief, in de distributie en bij de uitvoering van de werken, het leggen van de daken.”
HANS WILMOTS. “Het zijn twee verstandige kinderen. Ze willen niet tot elke prijs CEO worden. Ze beseffen dat ze in andere dingen beter zijn. Ook Jean heeft leren afstand te nemen. Een van de grote valkuilen in familiebedrijven is dat er een externe CEO is, maar als de werknemers een probleem hebben, ze toch nog bij de familie terechtkunnen. Jean doet dat niet. In te veel familiebedrijven blijft die pater familias nog een kwarteeuw rondlopen, ook al is de macht officieel overgedragen. Hij heeft toch nog de touwtjes in handen. Dat werkt niet.”
BIESMANS. “Het blijft moeilijk, zeker als eerste generatie. Het bedrijf is nu eenmaal je baby. Neem daar maar eens afscheid van. Het is een stuk van je leven afscheuren. Het is knippen in het vel. Mijn onderneming is mijn derde kind.”
Tectum Group heeft een familiecharter. “In grote lijnen staat daarin hoe de twee zonen moeten omgaan met de kinderen die in het bedrijf zullen komen”, zegt Jean Biesmans. “Familieleden kunnen dus in het bedrijf werken, maar ze zullen aangeworven worden op basis van objectieve criteria. Het zal niet enkel een kwestie van opvolging zijn. Er zijn nu al zes kleinkinderen, drie zonen en drie dochters.”
Wat gebeurt er als een schoondochter wil werken bij Tectum?
BIESMANS. “Dat kan niet. We hebben duidelijk afgesproken dat de schoondochters, zolang ik hier ben, geen deel uitmaken van de firma. We willen conflicten vermijden. Een van mijn schoondochters levert wel op zelfstandige basis administratief werk voor de onderneming. De schoondochters waren evenmin betrokken bij de opstelling van het familiecharter.”
WILMOTS. “Dat vind ik zeer gezond. Een familiecharter blijft een familiekwestie. De schoondochters behoren tot de ‘koude kant’ van de familie. Er moeten goede afspraken zijn over de rol die ze kunnen krijgen. Ze moeten niet betrokken worden bij de inhoud van het familiecharter. Dat kan al de eerste bron van conflict zijn. Het is logisch dat enkel de familiale aandeelhouders betrokken worden bij de inhoud van het familiecharter.”
Wat gebeurt er als een van de zonen binnen vijf jaar zijn aandelen wil verkopen?
BIESMANS. “(Diepe zucht) We hebben afgesproken dat ik binnen vijf jaar geen actieve rol meer zal hebben. Maar we hebben niet bekeken wat gebeurt, als een van de zonen wil verkopen.”
U zal nooit verkopen?
BIESMANS. “Dat is niet de bedoeling. Mijn zonen verkopen evenmin binnen de vijf jaar. Tenzij er een Chinees komt, zoals in het voetbal…”
WILMOTS. “Dat is een heel belangrijk punt. Bij dit soort vragen gaat het soms fout in de families. ‘Pa, ik kwam tijdens het voetbal een Chinees tegen. Wat doen we ermee?’ Dan komt de discussie op gang. Het is goed dat daarover vooraf wordt gedebatteerd. Het is het gesprek bij de zondagochtendpistolet. De zoon spreekt dan tegen zijn vrouw over die Chinees. Dan zit het spel op de wagen.”
Rik Donckels en Hans Wilmots. Delicate kwesties in familiebedrijven. LannooCampus, Tielt, 2016, 514 blz.
Wolfgang Riepl, fotografie Emy Elleboog
“We zullen ons bedrijf niet verkopen. Tenzij er een Chinees komt, zoals in het voetbal…” – Jean Biesmans, Tectum
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier